Verslaggever Dominique Elshout: ‘Lezers waarderen regionale verhalen over de oorlog’
Achter de SchermenIn het dossier ‘Burgemeesters in oorlogstijd’ vertelt het Eindhovens Dagblad de verhalen van zeven burgemeesters die zich in de oorlog verzetten tegen de Duitsers. Op één na moesten ze dat met de dood bekopen. Zoals alle verhalen over de oorlog, raakte ook deze serie artikelen veel lezers, merkte reportageredacteur Dominique Elshout (59) van het ED.
Delen per e-mail
“Bij de term ‘burgemeesters in oorlogstijd’ denk je aan NSB-burgemeesters die heulden met de vijand. Maar dit is het verhaal van burgemeesters die zich juist verzetten tegen de Duitsers en dat bijna allemaal met de dood moesten bekopen.
Het speelde in onze regio, maar veel mensen kennen het niet en daarom vonden we het als regionale krant, in het kader van de herdenking van 75 jaar bevrijding, belangrijk om het te vertellen. ‘Burgemeesters in oorlogstijd’ is de tweede special die we hebben gemaakt ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding. In september vorig jaar hebben we een dossier gemaakt over de bevrijding van Eindhoven.”
Impact
“We wilden niet alleen vertellen wat er feitelijk is gebeurd, maar vooral de nabestaanden aan het woord laten: hoe kijken zij terug op die tijd, wat vinden ze van het besluit van hun vader – burgemeesters waren toen nog altijd mannen – of grootvader en welke impact heeft dat gehad op het burgemeestersgezin?
In 1944 kregen dorpsburgemeesters in Zuidoost Brabant van de Duitsers de opdracht een aantal burgers aan te wijzen voor dwangarbeid aan de Duitse kustverdediging in Zeeland. Zeven van hen weigerden. Ze wilden geen dorpsgenoten, mensen die ze vaak persoonlijk kenden, uitleveren aan de vijand. Dat had grote gevolgen voor die burgemeesters. Ze werden afgevoerd naar Kamp Vught en vandaag naar andere kampen getransporteerd, waar ze, op een na, om het leven zijn gekomen.”
Nabestaanden
“Met een aantal collega’s hebben we de nabestaanden van de zeven burgemeesters benaderd. Ze wilden allemaal graag meewerken en hun verhaal vertellen. Het brandde als het ware op hun lippen. Want ook al is het inmiddels ruim driekwart eeuw geleden, in de families leeft het nog sterk. Je moet je voorstellen: kinderen waren opeens hun vader kwijt, vrouwen hun echtgenoot. Dat heeft er enorm ingehakt.
Ik heb zelf met Lisette Veeneman gesproken, de dochter van Henk Veeneman gesproken, burgemeester van Son. Zij is inmiddels 75 en heeft haar vader nooit gekend. Door zijn keuze om zich te verzetten, heeft zij haar hele leven een vader moeten missen. Je zou zeggen: misschien is ze daar verbitterd over, heeft ze hem dat altijd verweten. Maar het tegendeel is waar: bij haar geen spoor van twijfel. Ze is juist heel trots op haar vader en de noodlottige keuze die hij heeft gemaakt en draagt dat ook uit. Die trots wordt nog versterkt doordat in Son een straat naar haar vader is vernoemd en het huis waarin het gezin woonde ‘Henks Home’ heet, ook een verwijzing naar haar vader. Haar moeder heeft die naam na de oorlog laten aanbrengen toen duidelijk werd dat haar man niet meer zou terugkeren. En die trots op hun vader kenmerkt eigenlijk alle nabestaanden.”
Vermist
“Ook de nabestaanden van Henri van der Putt, de burgemeester van Geldrop, hebben hem nooit iets verweten. Hun verhaal, mooi opgetekend door mijn collega Corrie de Leeuw, is extra schrijnend omdat zijn vrouw en negen kinderen heel lang niet hebben geweten wat er met hun man en vader was gebeurd. Hij was lang vermist. Nog jaren na de oorlog verwachtten ze, als er aan de deur gebeld werd, hem daar te zien staan. Dat is toch vreselijk?
Zelf vind ik het nogal wat, de keuze die die mannen hebben gemaakt. Het komt er op neer dat ze moesten kiezen tussen hun gezin en hun principes. In het licht van de huidige tijd, waarin ministers papadagen opnemen en het gezin belangrijker wordt geacht dan werk, is dat moeilijk te begrijpen. Maar wie ben ik om me een oordeel te vormen over iets wat zich in een heel andere tijd en heel andere omstandigheden heeft afgespeeld? Ik heb er echt geen oordeel over.”
Moed
“Maar heel veel bewondering voor die mannen heb ik wel. Want wat een moed moeten ze hebben gehad om tegen de Duitsers in te gaan en daarmee hun leven in de waagschaal te stellen! Ze waren natuurlijk niet gek en ze wisten dat ze daarmee een groot risico namen.
Als het over dit soort dilemma’s uit de oorlog gaat, ga ik altijd bij mezelf te rade: wat zou ik zelf hebben gedaan in deze situatie? Ik denk dat iedereen zich dat wel eens afvraagt. In mijn geval: ik ben alleenstaand, maar als ik een gezin zou hebben, denk ik dat ik toch daarvoor zou hebben gekozen. Maar gelukkig hoeven we in deze tijd nooit dit soort keuzes te maken.
Als regionale krant maken we graag en vaak verhalen over de oorlog in onze regio. Als verslaggever is het zo’n beetje mijn specialiteit geworden, al heb ik geen obsessie voor de oorlog ofzo. Maar hoe dat gaat: je maakt een keer een verhaal over de oorlog en daarna ben je specialist en weten ze je te vinden. Geen punt hoor, want ik vind het leuk en waardevol om te doen. Ik hou ervan om diep in een verhaal te duiken. En met die verhalen draag ik iets bij wat betekenis heeft, althans zo ervaar ik dat.”
Mailtjes van lezers
“Lezers waarderen dit soort verhalen. Uit de mailtjes die binnenstromen merken we dat de oorlog onder hen nog enorm leeft. Dat wil zeggen, onder oudere lezers, want jongeren reageren bijna nooit. Oorlogsverhalen zijn, ook al zijn het vaak zeer persoonlijke verhalen, universeel. Veel ouderen herkennen zich erin en willen graag ook hun eigen ervaringen kwijt
Ik moet wel erkennen dat die oorlogsverhalen mij persoonlijk niet meer zo raken als vroeger. In de loop der jaren heb ik zoveel verschrikkelijke dingen gehoord, dat het me niet meer zoveel doet. Dat is gedeeltelijk zelfbescherming, want als je je alles persoonlijk aantrekt, slaap je niet meer. Maar het is ook een kwestie van gewenning, ja. Het is ook een valkuil, want voor je het weet ben je blasé, word je gemakzuchtig en ga je fouten maken. En dat kun je als verslaggever niet permitteren, al helemaal niet als je voor een regionale krant werkt. Want je lezers zijn je stads- en dorpsgenoten, je buren soms. En ze weten meteen je te vinden als een foutje hebt gemaakt. Dat maakt het vak van regionaal journalist zo leuk. Maar ook moeilijker dan andere vormen van journalistiek.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Over ons
Het ED en de bevrijding: Waarom zoveel journalistieke aandacht voor iets wat zó lang geleden is?
EINDHOVEN - Als je begin oktober ‘bevrijding’ intikte bij de zoekfunctie op ed.nl, kreeg je 1.246 hits. Op een enkele uitzondering na allemaal verhalen over het einde van de bezetting van Nederland door de nazi’s. In Oost-Brabant speelde dat vooral in september 1944. Waarom zoveel journalistieke aandacht voor iets wat zó lang geleden is? -
Achter de Schermen
Van Nice tot Parijs: De Tour volg je bij het ED!
Je volgt de Tour de France bij het ED op de manier zoals jij dat wilt. Op onze website, met de app of in de krant; we zitten overal in de kopgroep en houden je dagelijks op de hoogte van de verrichtingen van onze Nederlandse teams én renners. We volgen de Nederlandse klassementsrenners Tom Dumoulin en Bauke Mollema en sprinter Cees Bol. Maar ook Tourwinnaar Bernal en de man in vorm bij Jumbo-Visma, Primoz Roglic. -
Interview
Chef magazine Sara van Gorp: ‘Onze nieuwe columniste schrijft over onderwerpen die veel mensen raken’
Aanstaande zaterdag ligt er een verfrist magazine in de winkel en op de deurmat. Met een nieuwe naam, een nieuwe columniste en nieuwe rubrieken. Maar natuurlijk ook met vertrouwde namen. Mezza-chef Sara van Gorp over de vernieuwing van het magazine. ‘We hebben met de hele redactie lezers gebeld om te horen wat zij wilden.’ -
Terugblik
Duiding brengt diepgang in conflict vernatting de Peel: ‘We laten de lezer oordelen’
HELMOND/DEURNE - Het ED berichtte afgelopen jaar uitgebreid over een fel conflict tussen bewoners en overheid. Inzet: de vernatting van peelgebied het Leegveld in Deurne. Een dergelijk lokaal thema bewijst de waarde van een sterk regionaal dagblad, laat verslaggever Hans van de Ven zien. -
5 vragen aan
Bezorgcoördinator Gerda Roossien: Alle bezorgers lopen hun wijk met handschoenen aan
-
5 vragen aan
Spanje correspondent Edwin Winkels: ‘Als journalist ben je niet van steen’
Van hoofdredactie tot bezorger, ook bij het maken van de krant heeft de coronacrisis voor iedereen gevolgen. In 5 vragen aan geven we een inkijkje in hun werk in deze crisis. Vandaag Edwin Winkels’, correspondent in Spanje voor deze krant, één van de landen die momenteel het hardst wordt geraakt door het virus. Voor heel even de lockdown ontvlucht. -
Eindhovens Dagblad tijdens de feestdagen
In de laatste weken van dit jaar blikken wij als Eindhovens Dagblad uitgebreid terug op het afgelopen jaar. Dat doen we in de krant en op onze site en app. -
FUN
Nieuw bij het ED: De prijspuzzel, puzzel en win!
Het voelt voor veel mensen misschien als een déjà vu. De restaurants zijn opnieuw gesloten, de café’s zijn dicht en de sport ligt weer stil. Voor ons vermaak zijn we wederom op onszelf aangewezen, maar dat betekent niet dat we onze heil maar weer bij Netflix moeten zoeken. In de Fun omgeving vind je iedere dag de leukste puzzels en games en ons assortiment is sinds de eerste lockdown behoorlijk uitgebreid.