Daarvoor waarschuwen de brancheorganisaties voor zonne- en windenergie. Volgens Holland Solar, de Nederlandse WindEnergie Associatie en Energie Nederland is ruim 700 megawatt aan geplande nieuwe projecten voor duurzame energie in gevaar. Dat komt neer op het stroomgebruik van zo'n 250.000 huishoudens.

Projecten raken hun overheidssubsidie kwijt als ze niet op tijd worden gerealiseerd. Maar het bouwen van een zonne- of windpark is geen optie als de stroom niet kan worden getransporteerd.

De Tweede Kamer waarschuwde in september al dat de doelen voor duurzame energie mogelijk in gevaar komen doordat het stroomnet vol raakt en wil dat er met spoed meer netcapaciteit komt. Morgen houden parlementariërs een ‘rondetafelgesprek’ over de problemen met onder meer wetenschappers, netbeheerders en brancheorganisaties.

Een van de manieren om de capaciteit op korte termijn te vergroten, is het benutten van de reservecapaciteit op het net om duurzame energie te transporteren. Zowel producenten van duurzame stroom als de netbeheerders manen minister Eric Wiebes (Economische Zaken) om haast te maken met het wettelijk mogelijk maken van het gebruik van de 'vluchtstrook' van het net. Wiebes liet eerder weten er positief tegenover te staan. Volgens de netbeheerders komt de leveringszekerheid niet in gevaar. Bij problemen kunnen netbeheerders de reservecapaciteit alsnog vrijmaken voor de levering aan klanten.

De branche pleit er verder voor om subsidietermijnen te verlengen en stelt voor zonne- en windprojecten die in de knel komen toch aan te sluiten. Desnoods kunnen ze op een lager vermogen draaien in afwachting van een beter stroomnet. De overheid zou de kosten daarvan moeten compenseren.

Netbeheerders wijzen erop dat grote zonneparken veelal verrijzen op plekken in dunbevolkt gebied, waar het netwerk er nog niet op is toegerust. Op andere plaatsen is juist de snel groeiende elektriciteitsvraag van datacentra en de industrie het probleem.

Op langere termijn zijn miljardeninvesteringen noodzakelijk, stelt Netbeheer Nederland. Over de verdeling van de rekening moet volgens de organisatie van netbeheerders goed worden nagedacht.

De krapte op het stroomnet speelt al het langst in Groningen en Drenthe, waar veel grootschalige zonneparken verrijzen omdat de grond daar het goedkoopst is. Ook in Overijssel, Noord-Brabant, Limburg, Friesland, Flevoland, Zeeland, de kop van Noord-Holland, delen van Gelderland en Zuid-Holland kampen de netbeheerders inmiddels echter met problemen.