‘Break’ of ‘brake’ was vroeger de Engelstalige aanduiding voor karren die werden gebruikt om de weerstand van wilde paarden te breken (to break) en hun bewegingsdrang af te remmen (to brake), zodat ze als werkpaarden konden worden gebruikt. Omdat de karren daarbij gemakkelijk konden worden beschadigd, werden er hiervoor geen karren gebruikt die ook voor andere doeleinden nodig waren. De exclusieve ‘brakes’ of ‘breaks’ werden op verzoek van voornamelijk de Engelse adel voorzien van een lichte, vaak variabele opbouw, bijvoorbeeld om de nodige jachtuitrusting mee te nemen. 

Zo’n kar, waarmee jagers uittrokken om te schieten, werd ‘shooting brake’ of ‘shooting break’ genoemd. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw kwamen in Groot-Brittannië gemotoriseerde ‘shooting brakes’ in zwang: exclusieve tweedeurs sportcoupés die de luxe en stijl van een coupé combineerden met een grotere laadruimte en een grote achterklep. Mercedes-Benz introduceerde de shooting brake voor het grote(re) publiek een jaar of acht geleden met de CLS Shooting Brake. Een model dat vanwege zijn relatief hoge prijs altijd een zeldzaamheid in het straatbeeld is gebleven.

Maar nu is daar de VW Arteon: mooier vormgegeven, duurder en chiquer en nu dus ook qua naam niet langer gelinkt aan de auto waar ‘ie van afstamt: de Passat. De Arteon is - drie jaar na zijn conceptie - toe aan een facelift-variant en nu voor het eerst ook leverbaar als shooting brake. De auto moet het niet hebben van z’n praktische eigenschappen, blijkt wanneer je de bagageruimte vergelijkt met die van de coupé. Het scheelt - hou je vast - exact drie (!) liter. Je kiest de Arteon Shooting Brake dan ook vooral omdat je graag iedere ochtend je ogen wilt laven aan de esthetische puurheid van deze elegante creatie. 

Qua design vallen de nieuwe led-koplampen met in de koplampunits geïntegreerde led-dag-rijlichten op. Optioneel kan die dag-rijverlichting nu ook naadloos doorlopen tot in de grille, waardoor de lichtband de gehele breedte van de auto omvat. Zo wordt licht het nieuwe chroom, meent Volkswagen. Aan de achterzijde bestaan de uitlaatsierstukken nu uit twee delen. Wij reden met de R-Line, die is voorzien van prachtige wielen. Wel storend - als je het eenmaal hebt gezien - is de draairichting van de turbinewielen. Aan de linkerkant van de auto staan de spaken naar voren gericht, aan de rechterzijde naar achteren. Als je het niet weet is er niets aan de hand, maar wanneer je last hebt van ‘iets in het spectrum’ kan het gaan irriteren. 

Het ruimtevoordeel van de Shooting Brake zit 'm vooral in de hoofdruimte voor de passagiers. Het model is namelijk 1,9 centimeter hoger dan z’n Fastback-broer, en bovendien loopt die daklijn dus wat langer door. De voorste passagiers krijgen er 1,1 centimeter bij, achterin groeit de hoofdruimte met 4,8 centimeter. Qua bagageruimte legt de Arteon Shooting Brake het ruimschoots af tegen de Passat Variant. Want pak je de nieuwe Arteon vol tot aan het dak, gaat er 590 liter in. Bij de Passat Variant past er dan nog eens 60 liter bij. Het verschil met de reguliere Arteon bedraagt in dit geval 37 liter.

Net als in alle andere VW-producten voel je je in de Arteon direct thuis. Alle knoppen zitten precies daar waar je ze verwacht, de zitpositie is prettig en de gebruikte materialen zijn prima. Zo zien we overal mooie siernaden in het kunstleer en voelt alles solide aan. Wel jammer: de drukknoppen achter het stuur zijn van plastic en enige tactiele beleving is er dan niet bij het handmatig schakelen. Ook is er keuze uit vele tientallen kleuren qua sfeerverlichting, die onder meer mooi de binnenkant van de portieren en het dashboard verlicht.

De Shooting Brake beschikt verder over zo'n beetje alle luxe en veiligheidssystemen die Volkswagen kon inbouwen. Zo werkt de adaptieve cruise-control tot een snelheid van 210 km/u en kun je er automatische mee filerijden. De auto remt ook automatisch voor bijzondere verkeerssituaties, zoals rotondes of kruispunten. Ook standaard: automatisch grootlicht op basis van led en een achteruitrijcamera met een wijde blik om kruisend verkeer te kunnen zien. De Arteon ondersteunt voortaan Apple Carplay en Android Auto en daarvoor heb je niet langer een kabeltje nodig.

De Arteon rijdt geweldig, maar dat doet de Passat ook. Wat opvalt, is de rust en stilte aan boord en de soepele wegligging en het vermogen om oneffenheden te egaliseren. Ook de motor houdt zich keurig gedeisd, zelfs wanneer het gaspedaal compleet gevloerd wordt. Wel kan in de regen de ietwat drieste motor van de door ons gereden 190 pk sterke 2.0 liter viercilinder benzinemotor ervoor zorgen dat de voorwielen grip verliezen bij het wegrijden. 

Met ingang van modeljaar 2021 zijn de Arteon en Arteon Shooting Brake leverbaar met slechts twee motoren: een benzine- en een dieselmotor. Later komt daar een plug-inhybride bij. Deze is standaard gekoppeld aan een zeventraps automaat met dubbele koppeling, diezijn werk onmerkbaar doet. De Arteon 2.0 TSI R-Line Business+ is te koop vanaf € 48.950 en de Arteon Shooting Brake 2.0 TSI R-Line Business+ is met een vanafprijs van € 49.490 slechts zo'n 500 euro duurder. Een 200 pk sterke 2.0 TDI volgt later.