Jaar na verwoestende hagelbui in Someren en Luyksgestel: ongerust bij elke code geel

Wim Claes (71) staat met zijn handen in zijn zakken op zijn erf aan de Sengelsbroeksestraat 14 in Luyksgestel. In de verte staan witte busjes van een asbestsaneerder. Ze komen zijn kapot gehagelde staldak verwijderen. „En de stal zelf gaat daarna ook plat. Ik heb ze eigenhandig gebouwd meer dan veertig jaar geleden. Ik zou graag nog even willen kijken, maar ik mag er niet bij. Ze hebben van die gele linten gespannen en mannen in witte pakken ruimen de zaak op.”

'Toen ik binnenkwam, begon de ellende'
Claes weet nog precies waar hij was die bewuste donderdagavond, 23 juni vorig jaar. „Ik had net één van de verhuurde huifkarren buiten gezet. Het werd plotseling wel heel erg donker. Toen ik binnenkwam, begon de ellende. Er vielen klompen ijs uit de lucht. Zo groot als mijn vuist.” Sinds de storm kijkt de Luyksgestelnaar ongerust naar elk wolkje dat voorbij trekt. „Ik word onrustig als de weermensen een 'Code Geel' afkondigen. Dit wil ik niet nog eens meemaken.”

LEES OOK: Omvang hagelschade in Zuidoost-Brabant nog steeds niet duidelijk

Verhaal gaat verder onder video en foto's

Hij zucht en sloft zijn woning binnen. Niet de boerderij die al meer dan honderd jaar het begin van het dorp aankondigt, maar een bouwkeet in de tuin. Daar woont hij al bijna een jaar met zijn echtgenote Dymph (67). Aan tafel doen ze hun verhaal. „Ons huis is sinds de hagelstorm niet meer bewoonbaar. De hagelstenen sloegen dwars door het dak en lagen op de de slaapkamer. Binnen een mum van tijd was alles kletsnat en klapten alle stoppen d'r uit. We hebben na de hagelstorm tot half twee 's nachts op het dak gezeten om zoveel mogelijk kapotte pannen te vervangen. Maar binnen stond het helemaal blank.” Dymph knikt. „Ja, het was verschrikkelijk.”

Een kleine dertig kilometer verderop, siddert ook Someren nog na van het ijsbonkenbombardement. De meeste zichtbare schade is hersteld, maar de pijn zit diep van binnen. „Bij iedereen die het meegemaakt heeft”, weet Loes van der Weerden. Ze werkte tot voor kort in de zorg met veel Somerense ouderen. „De angst zit er nog goed in bij veel ouderen. Vooral de alleenstaanden, zieken en dementerenden geven aan bang te zijn. Toen we in mei weer een onweersbui over ons heen kregen waar ook nog wat hagel uitviel, sloeg de paniek bij hen toe. Vooral dementerenden hebben het zwaar. Zij brengen de onweersklappen en de hagelstenen in verband met de oorlog. Dat is met de ravage van een jaar geleden op het netvlies, niet heel raar.”

Verhaal gaat verder onder foto

Bij Wim en Dymph is het niet veel beter. In hun woning wordt alleen nog gegeten en gekookt. Slapen en televisiekijken doet het stel in de bouwkeet. Wim: „Gelukkig slaap ik weer. In het begin heb ik maanden wakker gelegen. Ik werd wakker van elk geluid. Die hagelbui duurde een kwartiertje, maar heeft me een jaar van mijn leven gekost.” In zijn ouderlijk huis zijn de sporen van de vele lekkages nog duidelijk zichtbaar. Het behang is door het vocht langs de muur omhoog gekruld. Een deel van de boerderij is met een zwaar zeil afgedekt. Claes: „Daaronder liggen de kapotte pannen nog, maar we kunnen het dak niet op. Dat stuk is helemaal rot. Het zeil houdt het water nu wel buiten.”

Dymph scharrelt ondertussen wat door het gedeelte waar ze met manlief, twee dochters en zoon fijne tijden hadden. „Ja, hier eten we. Nog steeds. Gewoon, omdat we dat altijd deden.” Het gaat haar zichtbaar aan het hart dat ze noodgedwongen al een jaar achter haar boerderij kampeert. Ze schudt haar hoofd. „Ja, het was vreselijk.”

Schrik
Bij Van der Weerden zelf zit de schrik er nog goed in. „Als je ergens een donderklap hoort, denk je automatisch terug aan die 23ste juni. Dat gaat niet meer weg denk ik.” Sinds 1 juni ging Van der Weerden in Someren aan de slag als dorpsondersteuner. „Dan merk je dat het eigenlijk nog het gesprek van de dag is. Het feit dat de pannen weer op het dak liggen wil niet zeggen dat het leed geleden is. Verre van. Daarom is het goed dat de gemeente nog steeds bijeenkomsten houdt waar mensen naar toe kunnen met vragen.” Uit Luyksgestel komen dezelfde geluiden. Wethouder Mathijs Kuijken. „Die ramp die van Den Haag geen ramp genoemd mag worden heeft er diep ingehakt. We hebben als gemeente geprobeerd om zoveel mogelijk klaar te staan voor iedereen die daar behoefte aan had. Dat gebeurde door een luisterend oor te zijn, maar door ook mee te denken. We hebben verenigingen overeind gehouden door ze te helpen als er schade was. Ook staat er nog steeds een lijntje uit bij de GGD. Als daar behoefte aan is proberen we de mensen op weg te helpen naar de hulp die nodig is.”

Verhaal gaat verder onder foto

Aan de Somerense Kerkendijk nam melkveehouder Theo Sonnemans (46) het heft in eigen handen. Hij heeft zich een jaar lang een slag in de rondte gewerkt om zijn bedrijf draaiende te houden en ook nog alle schade te herstellen. „In het begin kwamen alle hoge piefen uit Den Haag en uit Den Bosch 'ach en wee' praten over wat er gebeurd was. Maar de hagel was al snel oud nieuws. Ik heb ze niet meer gezien. Echt godgeklaagd.”

Maar Sonnemans was vastberaden. Zijn bedrijf mocht niet ten onder gaan aan een hagelstorm. Dat besluit ging hem niet in de koude kleren zitten. „Ik heb maanden aan een stuk zeventig uur per week gewerkt. Nu ben ik trots dat ik de zaak binnen een jaar voor elkaar heb. Nu maar hopen dat het bij deze ene keer blijft. Anders valt alsnog het doek.”

Verhaal gaat verder onder foto

Niet verzekerd
Want Sonnemans moest diep gaan om het hoofd boven water te houden. Hij bleek niet verzekerd tegen de hagelstenen die, opgezweept door de wind, door zijn daken sloegen. Stormschade was volgens zijn polis wel gedekt. Sonnemans ziet de wind dan ook als boosdoener. Hij sleepte zijn verzekeraar voor de rechter en ving in eerste instantie bot. „Ik heb nog een hoger beroep lopen. Wat de uitspraak wordt weet ik niet.” Om toch door te kunnen, plunderde Sonnemans zijn spaargeld. „Ik heb inmiddels ruim 70.000 euro uitgegeven om de schade te repareren. De pot is nu echt helemaal leeg.”

In Luyksgestel tellen Wim en Dymph Claes ondertussen hun zegeningen. Want het is maar de vraag ze ooit nog terug kunnen naar hun huis vreest Wim. „Ook wij hebben een discussie met de verzekering. Kan het huis nog gemaakt worden? Of moet het plat? Wat de uitkomst ook wordt, we blijven op deze plek. Als het niet anders kan, blijven we hier kamperen. Hier liggen onze wortels.”