Honderd jaar gedachtegoed van pater Damiaan in Sint-Oedenrode

In december 1920 verwoestte een brand de Nederlandse vestiging van de Damianus Stichting te Grave. Na enig zoeken vonden de paters der Heilige Harten een geschikte nieuwe bouwlocatie in Sint-Oedenrode. 

Tijdens een ‘spoedeischende‘ vergadering op 10 maart 1921 besloot de gemeente een perceel Rooise heide van achttien hectaren, te verkopen voor honderd gulden per hectare. Bert de Graaf: ,,De komst van de paters betekende aanzien voor Rooi. Er verrees een prachtig gebouw in nationalistische stijl. Een kleinseminarie waarin paters hun intrek namen met 150 interne priesterstudenten. 

Dat was een belangrijke bevolkingsaanwas. De middenstand leverde waren, er was verzorging nodig en studenten gaven toneelvoorstellingen voor de bevolking. Toen de paters een kapel wilden aanbouwen, ging deken Van Erp alleen akkoord als de kapel intern gebruikt werd. Hij was bang geld mis te lopen van zijn parochianen”, lacht De Graaf.

In oorlogstijd vorderden Duitsers het Damianusklooster, later lieten Engelse soldaten het geruïneerd achter. Wederopbouw leek onmogelijk, toch verrees er met hulp van de studenten een nieuw Damiaancollege en zwierven missionarissen weer uit naar ontwikkelingslanden.

De Graaf maakt de tentoonstelling ‘Honderd jaar Damianen in Rooi’ inzichtelijk via teksten, foto’s en gebruiksvoorwerpen waaronder misboeken, gewaden en persoonlijke spullen. Naast florerende tijden beschrijft hij ook de neergang van het Damiaancollege. ,,Het regiem was te streng en de katholieke kerk veranderde.” 

In 1958 lagen er plannen voor een nieuwe vleugel. Die werd nooit gebouwd en in 1971 sloot het seminarie haar poorten. Er kwam een verslavingskliniek in het klooster en de Stichting Damianus verhuisde naar Olland en later weer terug naar een bijgebouw van het voormalige klooster. Hoewel de doelstelling van de Damianen altijd lag bij hulp aan zwakkere mensen waren er verschillende golfbewegingen. Van opleiding tot missionaris, naar mediatie en ontmoeting in het huidige Damiaancentrum. Voorzitter Piet van den Tillaart: ,,We overleggen nu met verslavingskliniek Promentis over samenwerking. Want het gedachtegoed van pater Damiaan de Veuster verdwijnt ook na honderd jaar niet uit Rooi.”

De tentoonstelling komt in kliniek Promentis maar loopt vertraging op vanwege corona.