Celstraf voor eigenaren Chickfriend na fipronilcrisis: Willens en wetens schadelijk middel gebruikt
Mathijs IJ. en Martin van de B., de twee mannen die met hun bedrijf Chickfriend de zogenoemde fipronilcrisis veroorzaakten, zijn veroordeeld tot een jaar celstraf. Volgens de rechter hebben ze willens en wetens een schadelijk middel (fipronil) gebruikt bij het bestrijden van bloedluis in stallen. Daardoor had de gezondheid van mens, dier en planten in gevaar kunnen komen.
IJ. en Van de B. hadden vier weken geleden, tijdens de rechtszaak, hardnekkig ontkend. Volgens hen waren ze er niet van op de hoogte dat er fipronil in hun wonderbestrijdingsmiddel zat. Volgens de rechter hadden ze dit, als leidinggevenden van een professioneel bedrijf, wel móéten weten. ,,Er is geen onderzoek gedaan naar de samenstelling van het middel.”
De rechter stelt ook dat fipronil niet voor niets verboden is. Het middel kan andere dieren, zoals bijen, in gevaar brengen en in sommige doses zelfs mensen. Er zijn geen zaken bekend waarbij mensen of dieren in gevaar zijn gekomen. ,,Maar het had wel gekund”, aldus de rechter. De rechter stelt verder dat IJ. en Van de B. bewust de inhoud van hun middel geheim gehouden hebben tegenover klanten.
Schandaal
Het fipronilschandaal, blootgelegd door de Stentor, stortte de complete Nederlandse pluimveesector in 2017 in een grote crisis. In eieren werd de verboden stof fipronil gevonden. Honderden bedrijven gingen (tijdelijk) op slot, miljoenen eieren werden teruggeroepen en vernietigd, en kippen werden preventief geruimd. De schade is later geraamd op zo’n 70 miljoen euro.
Mathijs IJ. (28) uit Nederhemert en Martin van de B. (35) uit Barneveld runden het bedrijf Chickfriend, waarmee ze stallen maandenlang bevrijdden van bloedluis. Bloedluizen, eigenlijk mijten, vormen een groot probleem voor de pluimveesector. Ze maken kippen ziek en onrustig, waardoor de dieren minder eieren leggen of zelfs sterven.
Succesvol
De methode van IJ. en Van de B. bleek uiterst effectief. Met hun speciaal gemaakte spuitmachine spoten ze hun wondermiddel in honderden stallen. De bloedluis bleef vervolgens maandenlang weg, iets wat met andere middelen niet lukte. Chickfriend was zo succesvol dat het ook over de grens in Duitsland opereerde.
In 2016 ontstonden de eerste twijfels over het middel van Chickfriend. Een anonieme tipgever meldde zich bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Maar die greep niet onmiddellijk in. Pas toen de Belgische autoriteiten in 2017 bij een controle op eieren de verboden stof fipronil aantroffen, werd er actie ondernomen. De Belgen kwamen bij hun onderzoek uit bij leverancier Patrick R.. Op zijn terrein werden vaten met fipronil gevonden.
Vaten weggewerkt
De Belg leverde aan Chickfriend en dus werd opnieuw de NVWA getipt. Ditmaal volgde er wel actie. De NVWA nam de administratie van Chickfriend in beslag en ontdekte dat ze honderden stallen behandeld hadden. Bij die ‘inval’ lieten IJ. en Van de B. nog enkele vaten met fipronil door een kennis wegsmokkelen, zodat ze niet ontdekt zouden worden. Tijdens de rechtszaak lieten de twee weten dat dit een paniekreactie was geweest.
Bij die rechtszaak deden ze ook voor het eerst uitgebreid hun verhaal. De twee boden hun excuses aan de pluimveesector aan en bezwoeren alleen maar te hebben willen helpen. Ze stelden lang niet op de hoogte geweest te zijn van de aanwezigheid van het verboden fipronil in hun middel. IJ. en Van de B. wezen vooral hun Belgische leverancier als hoofdschuldige aan. Justitie geloofde niets van hun versie en stelde dat de twee bewust het verboden middel hadden gebruikt.
Lagere celstraffen
De celstraffen vallen lager uit dan de eis. Justitie eiste vier weken geleden twee jaar cel tegen IJ. en Van de B., waarvan een halfjaar voorwaardelijk. De straf is lager, zo stelt de rechter, omdat ook IJ. en Van de B. zelf hard zijn getroffen door de fipronilcrisis. De tijd dat de twee na hun aanhoudingen in 2017 vastzaten (enkele maanden), wordt afgetrokken van de celstraf die ze opgelegd kregen.
De bedrijven van de twee, naast Chickfriend ook Chickclean, is een volledig voorwaardelijke boete van 25.000 euro opgelegd. Die hoeven de eigenaren, IJ. en Van de B., dus alleen te betalen als ze nogmaals de fout in gaan. De rechter wilde geen onvoorwaardelijke boete opleggen, omdat de eigenaren nog in gesprek zijn met gedupeerde pluimveehouders voor compensatie.
Hoger beroep?
Het is nog niet duidelijk of de twee of justitie in hoger beroep gaan. Advocaat Aart van Voorthuizen, die Van de B. bijstaat, noemt de strafmaat ‘teleurstellend’. Vooral omdat veel andere partijen, zoals de NVWA, steken hebben laten vallen, zo stelt de raadsman. En doordat er uiteindelijk geen mensen daadwerkelijk ziek zijn geworden.
Bekijk onze trending nieuwsvideo’s:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Is een video echt of een deepfake? Zo kun je het zien
De politie zette er deze week een in om de dader van een cold case-moord op te sporen: een deepfake-video. Daarmee kun je mensen van alles laten zeggen of laten doen. Maar dat brengt risico’s met zich mee. Hoe herken je zulke nepfilmpjes? -
met video
Automobilist (21) vlucht met 200 km/u van politie en vliegt uit de bocht van A50-afrit: auto brandt uit
Een 21-jarige automobilist die met snelheden boven de 200 kilometer per uur aan de politie probeerde te ontkomen, is tijdens zijn vlucht gecrasht. De achtervolging begon op de A50 tussen Apeldoorn en Arnhem. De auto vatte na het incident vlam en brandde uit, waarna agenten de inzittenden uit de auto moesten redden. -
met video
Dodelijk slachtoffer en twee gewonden bij uitslaande brand in woning Ermelo
Bij een brand in een woning aan de Smutslaan in Ermelo is vanochtend een persoon om het leven gekomen. Dat meldt een woordvoerder van politie ter plaatse. De met meerdere wagens uitgerukte brandweer wist het vuur snel te doven, maar trof later in het pand het stoffelijk overschot aan. -
Salderingsregeling zonnepanelen wordt pas vanaf 2025 afgebouwd
Huizenbezitters met zonnepanelen kunnen hun teveel aan opgewekte stroom langer tegen markttarieven terugleveren aan het net. Het kabinet wil de zogeheten salderingsregeling pas vanaf 2025 versoberen, waar dat eerder al vanaf 2023 het geval zou zijn. -
PREMIUM
Oekraïense Sofia kreeg een bomscherf in haar hoofd, in Nederland leert ze stap voor stap weer lopen
Bij een bombardement in Oekraïne raakt in april de 10-jarige Sofia uit dat land levensgevaarlijk gewond. Een bomscherf dringt tot 11 centimeter diep haar hersenen binnen. Maar ze overleeft. Het gaat zelfs redelijk, zeker sinds ze vorige week in revalidatiecentrum Roessingh mag revalideren. Waarschijnlijk komt het meisje er grotendeels bovenop.
-
PREMIUMdocumentaire
Evelien is spastisch en zit in rolstoel, maar verlangt naar seks: hoe werkt dat?
Wat doe je als je een lichamelijke beperking hebt, seks en intimiteit schaars zijn, maar je daar wel naar verlangt? De Goudse filmmaker Elsbeth Fraanje legt in een portret de zoektocht van de 53-jarige Evelien naar intimiteit vast. -
Hoeveel minuten pauze mag je nemen op een werkdag?
Even een rondje wandelen, een broodje eten of snel het nieuws checken op je telefoon; werknemers hebben recht op pauze, maar hoe zit het precies? Mag je zomaar pauze nemen en krijg je dan doorbetaald? Experts beantwoorden zes veelgestelde vragen over het recht op pauze. -
Nederlands marineschip verliest 4000 liter smeerolie in Oostzee
Het Nederlandse marineschip Zr.Ms. De Zeven Provinciën heeft afgelopen maand ongeveer 4000 liter smeerolie verloren. Dat gebeurde in de Oostzee waar het fregat deel uitmaakte van het NAVO-vlootverband Standing Nato Maritime Group 1 (SNMG1), meldt het ministerie van Defensie.