Een jaar cel voor bedreigen ‘vertolker van het vrije woord’ Lale Gül

Het vonnis betekent dat Ö. op korte termijn de cel kan verlaten. Hij zit al ruim een halfjaar gevangen en komt eind deze maand vrij. Wel is hij onderworpen aan een fors aantal restricties en staat hij onder toezicht van de reclassering. Hij zal daarna zich vanuit de cel direct moeten melden bij een kliniek voor behandeling door een forensisch psychiater wegens persoonlijkheidsstoornissen.

De rechtbank spreekt van zeer ernstige bedreigingen gericht tegen een schrijfster, een vertolker van het vrije woord pur sang. De uitspraak is grotendeels conform de eis van het Openbaar Ministerie (OM). De rechtbank acht bewezen dat Gül is bedreigd door Ö. en dat hij heeft gedreigd met een terroristisch misdrijf. Er geldt een contactverbod richting Gül. Een locatieverbod voor Amsterdam zoals het OM wilde gaat de rechtbank te ver.

De strafeis hing samen met de grote impact van de bedreigingen op Gül, die tot de dag van vandaag bang is, aldus het OM. De 23-jarige schrijfster zelf eiste een symbolische schadevergoeding van 500 euro, die is toegewezen.

Ö. en Gül ontbraken bij de uitspraak. Pal na het verschijnen van haar boek Ik ga leven in februari dit jaar werd Gül een maand lang digitaal bedreigd door Ö. Dat droeg ertoe bij dat ze uitweek naar een schuiladres.

Gül ontving meer dreigementen. Vooral sommige Turkse Nederlanders voelden zich beledigd door haar roman. Daarin beschrijft ze haar jeugd in een streng-islamitisch gezin in Amsterdam-West en is ze kritisch over veel Turkse en islamitische tradities.

Ö. stuurde via vier Instagramaccounts berichten naar Gül (23). Naast foto’s van vuurwapens, waaronder een AK47 met de tekst ‘S4H’ (Sharia4Holland), schreef hij: ‘Jij staat officieel op de zwarte lijst van sharia4holland’ en ‘Sharia4holland is aanwezig in Amsterdam we weten hoe je eruitziet’.

De 19-jarige Ö. uit Noord-Brabant schreef Gül ook dat hij haar ‘op de meest barbaarse manier’ zou onthoofden ‘in de naam van Allah’.

Tegenover de rechtbank zei Ö. woede te hebben gevoeld over Güls boek en haar angst te hebben willen aanjagen. Hij ontkende extremistisch gedachtegoed aan te hangen. Onderzoekers signaleerden wel een beginnend radicaliseringsproces. Mede vanwege zijn wapenfascinatie moet het risico daarvan niet onderschat worden, aldus het OM. In een andere rapportage werd juist weersproken dat Ö. is geradicaliseerd.

Hij heeft autisme, adhd en een identiteitsprobleem en zou verminderd toerekeningsvatbaar zijn. Het OM onderschreef die redenering en steunde het advies hem te berechten volgens het jeugdstrafrecht. De rechtbank nam dat over.

Enkele deskundigen achten de kans op toekomstig geweld laag. De reclassering schat het risico zonder nadere behandeling iets hoger in (‘gemiddeld’).

Ö. had nog geen strafblad. Zijn advocaat meent dat er geen terroristische motieven waren. Volgens haar waren zijn berichten veelal niet serieus bedoeld.