Kan de politie binnenvallen op mijn verjaardag? Negen vragen over het nieuwe coronabeleid

Dat 1 juni is gekozen als einddatum voor het verbod op evenementen, heeft het kabinet gedaan voor de duidelijkheid voor organisatoren. Er gaat een streep door alle Koningsdagactiviteiten in Nederland. Ook Bevrijdingsdag en andere festivals gaan nu niet door. Ondanks de coronacrisis waren veel mensen nog druk met de voorbereidingen van deze evenementen. Dat is nu niet meer nodig.

2. Kan ik mijn verjaardag nog vieren?
Ja, maar alleen in kleine kring. Het dringende advies van het kabinet is om zoveel mogelijk thuis te blijven en zo weinig mogelijk contact met anderen te hebben. Bezoek thuis ontvangen mag nog wel, maar liever niet meer dan drie personen.

Grote verjaardagen met veel familie en vrienden zijn dus uit den boze. En ook al krijg je maar drie gasten op bezoek: ook zij moeten anderhalve meter afstand tot elkaar houden. Is je huis te klein om genoeg afstand te bewaren? Dan moet je het niet doen, aldus minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid. ,,Als we hier doorheen zijn met z’n allen, kunnen we weer een heleboel feestjes geven.’’

3. Als ik toch een feestje geef, kan de politie dan binnenvallen?
Nee, de politie heeft niet het recht om zomaar naar binnen te gaan in een huis. Het advies is om thuis niet meer dan drie gasten op bezoek te krijgen. Maar als je toch meer mensen uitnodigt, is dat niet verboden. De politie gaat niet rondrijden om te controleren of er feestjes zijn, zegt een woordvoerder van Grapperhaus. ,,De politie kan wél aanbellen en zeggen dat je niet verstandig bezig bent. We hopen dat iedereen begrijpt dat deze maatregelen écht nodig zijn.’’

4. Hoe lang mag ik niet op bezoek bij mijn ouders in het verpleeghuis?
Die maatregel geldt tot 6 april. Ouderen en mensen met een zwakke gezondheid zijn extra kwetsbaar voor het coronavirus, daarom mogen zij sinds afgelopen donderdag geen bezoek meer ontvangen in het verpleeghuis. Volgens Actiz, de branchevereniging van de ouderenzorg, is het ‘reëel om aan te nemen dat de maatregelen langer nodig zijn’. De kans is dus groot dat kinderen hun ouders ook na 6 april niet kunnen opzoeken in het verpleeghuis.

Sinds maandag mogen ook cliënten in de gehandicaptenzorg niet meer worden bezocht, tenzij contact met een familielid of vrijwilliger ‘van essentieel belang is’ voor de gehandicapte.

5. Welke kinderen mogen nu wel en niet buitenspelen?
Kinderen jonger dan twaalf jaar mogen buitenspelen met een onbeperkt aantal vriendjes. Volgens het RIVM levert dat geen gevaar op voor de gezondheid, zolang de kinderen maar niet verkouden of grieperig zijn. Kinderen krijgen bijna nooit klachten van het coronavirus. Ook vormen ze volgens het RIVM geen besmettingshaard voor de ziekte.

Maar wie ouder is dan twaalf jaar, moet zich houden aan de regels die gelden voor iedereen. Dat betekent: blijf zoveel mogelijk thuis en houd anderhalve meter afstand tot elkaar. Wie naar buiten gaat, mag dat op bepaalde plekken alleen met z’n tweeën. Dat geldt trouwens niet voor gezinnen. Wie samen een huishouden vormt, mag ook samen naar buiten. Ook op plekken waar de gemeente een samenscholingsverbod invoert.

6. Kan ik nog met het openbaar vervoer naar mijn werk?
Ja, iedereen mag nog reizen met trein, tram, bus of metro. Wel roept het kabinet op om alléén te reizen als dat strikt noodzakelijk is. Vakbond FNV wil graag dat het openbaar vervoer alleen toegankelijk wordt voor mensen met een vitaal beroep, maar daar wil het kabinet nog niet aan.

Volgens de NS is er genoeg ruimte in de treinen om anderhalve meter uit elkaar te gaan zitten. In de spits reist nu slechts 7 procent van het aantal reizigers dat normaal gesproken met de trein gaat. Terwijl 35 procent van de treinen rijdt. Sinds zaterdag geldt een speciale ‘basisdienstregeling’ op het spoor. De meeste intercity’s zijn geschrapt, maar vanaf alle stations vertrekken nog treinen.

7. Mag personeel in bedrijven nog wel samenkomen?
Ja, want het verbod op bijeenkomsten geldt voor niet voor bedrijven waar wordt gewerkt. De overheid adviseert bedrijven en werknemers om zoveel mogelijk thuis te werken, maar dat kan simpelweg niet overal. Zo zijn fabrieken met een lopende band nog open. Wie in zo’n fabriek werkt, moet rekening houden met de coronavoorschriften: mensen moeten regelmatig hun handen wassen en anderhalve meter afstand tot elkaar houden. Maar het is dus niet verboden om met een groep werknemers in een bedrijfsgebouw te werken.

Ook allerlei keukens – waar bijvoorbeeld bezorgmaaltijden worden bereid – mogen gewoon open blijven. Wel is het advies aan zieke werknemers om thuis te blijven.

8. Uitvaarten en kerkelijke huwelijken mogen doorgaan. Hoe zit dat?
Voor uitvaarten golden de afgelopen weken al strenge regels: er mogen niet meer dan dertig personen bij een uitvaartdienst zijn. Ook moet iedereen anderhalve meter afstand houden. Deze regel gaat nu ook gelden voor religieuze bijeenkomsten, zoals een kerkelijk huwelijk of een dienst in een kerk of moskee. Dat betekent dat het bijvoorbeeld mogelijk blijft om met een kleine groep een kerkdienst te houden en deze vervolgens via internet uit te zenden.

Dat er een speciale uitzondering is voor religieuze bijeenkomsten heeft te maken met de vrijheid van godsdienst. Die is vastgelegd in de grondwet en daarom kan de overheid dit soort bijeenkomsten niet verbieden.

9. Mag elke gemeente nu zelf bepalen welke regels er precies gelden?
Het kabinet heeft maandagavond de nieuwe landelijke regels bekendgemaakt, maar het is aan elke gemeente om te bepalen hoe ze de regels precies gaan handhaven. Zo zou het kunnen dat het straks in de ene gemeente verboden is om naar het strand te gaan, terwijl dat in een andere gemeente nog wél mag. Het kabinet heeft hiervoor gekozen omdat de problemen met drukte per locatie verschillend zijn. Ook gáát het kabinet simpelweg niet over de veiligheid en openbare orde in dorpen en steden: daar zijn de burgemeesters de baas. Om te voorkomen dat er grote verschillen ontstaan, gaan de gemeenten wel werken met ongeveer dezelfde noodverordening. Daardoor geldt op de meeste locaties dat je met niet meer dan twee personen op straat mag zijn en dat het in winkels en parken niet te druk mag worden. Of je bij overtreding ook echt een boete krijgt, verschilt per gemeente.

Bekijk hieronder al onze video’s over het coronavirus: