Lespakket tegen ronselen van scholieren als geldezel of voor seks onder dwang

In Nederland worden mensen vaker dan verwacht crimineel uitgebuit, blijkt uit recent onderzoek van het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel. Voornamelijk minderjarigen met een licht verstandelijke beperking of schulden zijn de klos. Bijna de helft van de wijkagenten, jongerenwerkers en leerplichtambtenaren geeft aan in de afgelopen twee jaar in contact te zijn geweest met ten minste één vermoedelijk slachtoffer. 

In de praktijk worden deze slachtoffers, onder druk van bijvoorbeeld compromitterende foto’s of geldproblemen, gedwongen om drugsdelicten te plegen of financieel te frauderen. Regelmatig door als ‘geldezel’ hun bankpas af te staan aan (online) criminelen die de bijbehorende bankrekening vervolgens gebruiken voor louche transacties. Vooral meisjes lopen het risico om gepusht te worden richting seks onder dwang.  

Het online te bestellen lespakket, dat bestaat uit een film en een interactieve module in de vorm van een chatbot, moet jongeren leren om deze ellende te ontlopen. Volgens projectleider Linda Smit, die het concept mede bedacht, zorgt een ‘ervaringsgerichte, interactieve innovatie’ ervoor dat jongeren de risico’s beter kunnen inzien.

Smit: ,,Zo gaan de jongeren via de chat in gesprek met het slachtoffer, zodat ze ook begrijpen waarom die bepaalde keuzes heeft gemaakt en wat de consequenties zijn. Vervolgens heeft dader ook jouw telefoonnummer gekregen en die gaat je vervolgens proberen over te halen om ook je pinpas in te leveren.” In de andere verhaallijn komt de leerling in een groepsgesprek terecht tussen een meisje in een seksueel benarde positie en haar vriendin. ,,Jij kunt dan meedenken hoe ze uit deze situatie kan komen.” 

Garage2020, het innovatienetwerk voor de jeugdzorg, heeft de chatbot samen met Noord-Holland Samen Veilig ontwikkeld. De politie vroeg afgelopen najaar ook aandacht voor financiële uitbuiting. In samenwerking met de gezamenlijke banken (Veilig Bankieren) is een preventiecampagne gestart: ‘Mijn scam, jouw probleem!’