Minister De Jonge en Kamerleden over fraude met coronaverklaringen: ‘Schandalig’

De minister zegt dat fraudeurs ook briefpapier met een GGD-logo gebruiken voor het maken van valse verklaringen. Deze zijn eveneens voor enkele tientjes te koop. ,,Mensen die deze verklaringen beoordelen, moeten heel kritisch zijn. Dat is het enige wat we er voorlopig aan kunnen doen. Dit type verklaringen wordt in elk geval niet door de GGD afgegeven.’’

Deze nieuwssite onthulde dat oplichters aan de haal zijn gegaan met verklaringen waarop staat dat iemand negatief is getest op het coronavirus. De verklaringen zijn nodig om landen als Duitsland, Marokko en Italië binnen te komen. Overheden willen dit om te voorkomen dat ze besmette reizigers in hun land krijgen.

Fraudeurs blijken verklaringen te vervalsen en deze voor een paar tientjes te verkopen. Dat doen ze via WhatsApp en Snapchat. De verkopers laten hun klanten niet testen.

Minister Tamara van Ark (Medische Zorg) kan er ‘met de pet niet bij’ dat mensen een slaatje proberen te slaan uit deze situatie. Ze zegt het ‘van de zotte’ te vinden dat mensen dit soort verklaringen geven. Van Ark gaat in het kabinet bespreken hoe hier ‘paal en perk’ aan gesteld kan worden.

André Rouvoet, directeur van de landelijke GGD, zegt in een korte reactie ‘dat dit voor geen meter deugt’. Saskia Baas, directeur van de Rotterdamse GGD, zegt dat er moet worden ingegrepen. Beiden benadrukken dat de GGD geen coronaverklaringen afgeeft, ook niet aan wie op reis gaat. ,,Een test is een momentopname. Zulke verklaringen geven een vals gevoel van veiligheid.’’

PvdA-Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen betreurt de situatie. ,,Dit moet je zelf niet willen, je zet de gezondheid van anderen op het spel.” Volgens haar moeten de verantwoordelijke fraudeurs worden aangepakt. ,,Het is belangrijk om van het kabinet te horen hoe het de betrouwbaarheid van tests en gezondheidsverklaringen gaat bevorderen.”

Hayke Veldman, Tweede Kamerlid voor de VVD, noemt de valse verklaringen ‘onacceptabel’. ,,Hier moet hard en stevig tegen opgetreden worden door elke instantie die hier een verantwoordelijkheid in heeft of kan hebben.” Volgens Veldman moet de minister in ieder geval zorgen voor een ‘centrale database’. Zo moeten de verschillende testsporen die er nu zijn, onder de verantwoordelijkheid van één instantie gaan vallen.

Volgens CDA-Tweede Kamerlid Joba van den Berg moeten niet alleen de fraudeurs ‘hard worden bestraft’, maar ook de kopers. ,,Ze frauderen niet alleen, ze spotten ook met de volksgezondheid.’’ Ze noemt het ‘schandelijk’ en ‘zeer onverantwoord’ dat er ‘bedrijven’ zijn die dit doen. ,,Ik ga aan de orde stellen hoe hier beter zicht en een betere controle op kan komen, zoals ik dat ook bij commerciële testen bepleit.”

‘Een serieuze misdaad’, zo noemt Kathalijne Buitenweg, Tweede Kamerlid voor GroenLinks, de malafide praktijken. Ze schrikt van het nieuws. ,,Dit is echt onvoorstelbaar. Het is maar goed dat er aangifte gedaan wordt. Los van het gesjoemel is dit extra erg omdat je willens en wetens de kans loopt dat je of een besmetting meebrengt naar een ander land of er een mee terug neemt.” Wat betreft het Kamerlid mag het kabinet op het gebied van reizen meer doen om de regels duidelijk te maken. ,,Mensen kunnen nog steeds reizen. Het moet helder zijn dat dit niet het moment daarvoor is, en dat reizen alleen in uiterste nood moet kunnen.” 

De politie zegt geen aanwijzingen te hebben dat valse verklaringen ‘op grote schaal gebruikt worden’. Een woordvoerder benadrukt dat dienders nu niet verantwoordelijk zijn voor het controleren van de reisdocumenten.

Zodra gedupeerden aangifte doen, komt de politie in actie. ,,Een van de eerste stappen zal dan zijn om te kijken waar deze verklaringen worden gemaakt. Als dat in Nederland gebeurt, is het een zaak voor ons. Blijkt dat het buitenland te zijn, wordt het een stuk lastiger.”

Het ministerie van Buitelandse Zaken laat weten tot nu toe ‘geen signalen of meldingen’ te hebben gekregen over Nederlanders die met een valse coronaverklaring zijn gesnapt.