De eerder dit jaar vrijgegeven notulen van de ministerraad laten volgens Omtzigt zien dat tijdens de toeslagenaffaire niet wordt gesproken over ‘de reële problemen van de toeslagenslachtoffers’, maar eerder over ‘het sensibiliseren van niet nader te noemen Kamerleden’. Hij verwijst daarmee naar een uitspraak van Hoekstra, die in de ministerraad benadrukte dat het CDA vaak heeft geprobeerd Omtzigt te ‘sensibiliseren’.

Omtzigt is ook verontwaardigd dat Hoekstra en Rutte als fractievoorzitter in de Kamer zitten, terwijl ze ook demissionair bewindspersoon zijn. ,,Iedere voetbalspeler weet dat hij een onafhankelijke scheidsrechter nodig heeft, maar in Den Haag is jezelf controleren nooit een probleem”, zegt hij over de rol van de Kamer als controleur van de regering.

De nadruk op beeldvorming en het gebrek aan stevige controle zorgen ervoor dat beleid niet goed aansluit bij de problemen die er zijn in Nederland. ,,Daarom krijgt het terugdringen van de armoedecijfers in de praktijk voorrang boven het terugdringen van armoede en richt ons overheidsbeleid zich op het verbeteren van de koopkrachtplaatjes, meer dan op het verbeteren van de koopkracht.” Hierdoor ontstaan ‘in de sociale zekerheid’, zegt Omtzigt.

Volgens het Kamerlid is vooral beterschap nodig op het gebied van ‘wonen, bestaanszekerheid, en een nieuw sociaal contract voor het herstel van de relatie tussen overheid en burger’. Dit zijn thema’s die ‘eigenlijk geen uitstel dulden’, maar ‘bij de formerende partijen lijkt deze urgentie te ontbreken’.

Hij pleit voor meer regie van het Rijk op het gebied van volkshuisvesting, het afschaffen van de verhuurdersheffing en meer bouwen buiten de steden. Ook stelt hij het ‘herijken van de definities van het minimumloon en het minimuminkomen’ voor, net als het hervormen van het belastingstelsel. Om de regering beter te controleren, moet de Kamer vaker onderzoekscommissies instellen in plaats van de regering zelf, stelt Omtzigt.

Hij vindt dat de positie van de Kamer als controleur en medewetgever hersteld moet worden. Zo staat die rol in de grondwet beschreven. Hij suggereert dan ook om in de Tweede Kamer ‘de grondwet aan de muur’ te hangen, om ‘vooral ook de demissionair premier er steeds aan te herinneren wat onze grondwettelijke taak en opdracht is’.

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: