Sri Lankaanse geadopteerden slepen staat voor de rechter vanwege misstanden

Het is de eerste grote rechtszaak van een groep geadopteerden tegen de staat, na de publicatie van een vernietigend onderzoeksrapport in februari. Een commissie onder leiding van Tjibbe Joustra concludeerde dat de overheid decennialang heeft weggekeken van adoptiemisstanden, zoals ontvoering, corruptie en valsheid in geschrifte, en verzuimde in te grijpen.

De Sri Lankaanse geadopteerden zijn in de jaren 80 naar Nederland gekomen na bemiddeling van de Stichting Flash. Tv-programma Zembla onthulde dat Flash - via lokale tussenpersonen en advocaten in Sri Lanka - baby’s zonder toestemming van de ouders meenam uit ziekenhuizen voor adoptie, of ouders dwong hun kind af te staan. Papieren en geboortegegevens werden vervalst.

De overheid had in die jaren concrete aanwijzingen dat Flash sjoemelde bij de adopties. Uit archiefonderzoek van deze site bleek dat de stichting Sri Lankaanse kinderen naar Nederland haalde zonder naam en geboortedatum.

Het ministerie van Justitie tikte de stichting in 1984 op de vingers en dreigde met stopzetting van adopties via Flash. Ook toen de regels voor het reizen naar Nederland werden aangescherpt, beloofde de stichting beterschap. Het ministerie verlengde de vergunning.

Advocaat van de twaalf gedupeerden, Mark de Hek (SAP Advocaten), zegt dat Flash al sinds eind jaren 70 publiekelijk in verband werd gebracht met babyhandel en adoptiefraude. ,,Alle alarmsignalen voor deze organisatie stonden op rood, maar de overheid keek weg’', zegt De Hek. ,,Er werd alleen gekeken naar de belangen van de adoptieouders, niet naar het belang van het kind.’'

Omdat de adoptiedossiers vaak niet kloppen, weten ze niet wie hun biologische ouders zijn. Zoektochten zijn lang, frustrerend en duur, en vaak ook zonder succes.

De 37-jarige Anushka Huinink, een van de gedupeerden, was volgens zijn adoptiepapieren een meisje en de helft van een tweeling. Maar hij is geen van beiden. ,,Mijn ouders wilden een tweeling, en dan het liefst twee meisjes. Later bleek dat ze twee jongetjes hadden gekregen. Jaren later bleek na een dna-test dat mijn ‘broer’ en ik ook geen tweeling waren.’'

Op basis van de gegevens uit zijn Sri Lankaanse paspoort is Huinink op zoek gegaan naar zijn biologische moeder. Hij heeft haar niet kunnen vinden. ,,Mijn naam, de geboorteplaats en -datum, mijn biologische ouders, alles lijkt verzonnen. Ik ben een gemaakt kind.’'

De geadopteerden stellen de Nederlandse staat aansprakelijk voor dit gebrekkige toezicht. Ze willen een vergoeding voor de kosten die zij (hebben) moeten maken in verband met de misstanden. Het gaat dan om dna-tests of psychologische hulp.

Huinink gaat eind dit jaar nogmaals naar Sri Lanka om zijn moeder te zoeken. Hij wil dat de overheid de kosten van zijn reis en een dna-test vergoedt.

Eerder stapte de Sri Lankaanse geadopteerde Dilani Butink naar de rechter om de staat aansprakelijk te stellen. Maar die wees haar eisen af, omdat de misstanden verjaard zouden zijn.

Na het rapport van de commissie-Joustra bood demissionair minister Sander Dekker (rechtsbescherming) excuses aan. Ook beloofde hij bij toekomstige adoptierechtszaken geen beroep meer te doen op verjaring. Advocaat De Hek: ,,De excuses die zijn gemaakt door de regering worden gewaardeerd, maar met excuses koop je geen dna-test.’’

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: