Vis kan eindelijk door Haringvlietdam, maar daarachter wachten netten en fuiken

Vijf natuurorganisaties hebben een brandbrief gestuurd naar het kabinet. Ze roepen ministers Schouten (Natuur en Visserij) en Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) op om alsnog snel met een oplossing te komen. ,,Het mag niet zo zijn dat de vissen die nu eindelijk een vrije doorgang krijgen, eindigen in de netten van vissers'', zegt woordvoerder Monique van de Water van het Wereld Natuur Fonds. ,,Dat zou vreselijk zonde zijn van alle maatregelen die zijn genomen om hun populatie te laten groeien.'' 

De opening van de Haringvlietsluizen is het sluitstuk van een honderden miljoenen euro's kostend masterplan om trekvissen als de zalm, zeeforel en paling weer terug te krijgen in het Europese rivieren. Duitsland, Zwitserland en Frankrijk hebben sinds eind jaren `80 talloze vispassages aangelegd langs dammen en waterkrachtcentrales. In de Rijn zijn meer dan 10 miljoen zalmen uitgezet. Totaal hebben de landen meer dan 600  miljoen euro geïnvesteerd om de Rijn en zijn zijrivieren weer aantrekkelijk te maken voor vissen. 

De resultaten vallen volgens de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn tot nu toe echter tegen. Een belangrijke oorzaak is dat vissen die migreren tussen de zee en hun paaigronden in de rivier, in Nederland hun neus stoten tegen de Deltawerken. Die beschermen Nederland tegen de zee en hoogwater van de rivieren, maar vormen voor vissen een ondoordringbare barrière, verklaart woordvoerster Anne Schulte van Rijncommissie. ,,Wij zijn daarom heel erg blij dat de Haringvlietsluizen dit najaar op een kier gaan. Dat zal een grote impuls geven aan de populaties trekvissen. Nederland heeft echter ook de verantwoordelijk om te zorgen dat die niet als bijvangst in de netten van vissers belanden.'' 

Over de opening van de Haringvliet is decennialang gesteggeld. Natuurorganisaties willen van het zoetwatermeer dolgraag weer een brak estuarium maken, waar de getijden en de natuur vrij spel hebben. Boeren, drinkwaterbedrijven en Rijkswaterstaat hebben dat lang tegen weten te houden. Zij zien het niet zitten dat het water weer zout wordt.
Onder grote druk van  buurlanden die meer leven in hun rivieren willen, is het kabinet uiteindelijk toch gezwicht. Het compromis is dat de sluizen op een kiertje gaan. Daar is door de overheid, Postcodeloterij en natuurorganisaties meer dan meer dan 100 miljoen euro voor uitgetrokken. Zo wordt het Haringvliet niet meteen heel zout maar kunnen de trekvissen er wel doorheen.