‘Zet rem op alle mbo-opleidingen met slechte baankansen’

,,Overal in het mbo waar er sprake is van een overschot op de arbeidsmarkt, moet een numerus fixus komen”, zegt de VNO-NCW-bestuurder en voorzitter van Techniek Nederland. ,,En ik vind juist dat een beroepsopleiding voor een sector met een tekort aan medewerkers, zoals de techniek, extra geld moet krijgen.”

Terpstra weet dat zijn uitspraken saillant zijn, geeft hij aan. In principe heeft namelijk iedere mbo-student die zich uiterlijk op 1 april aanmeldt voor een of meer beroepsopleidingen het recht toegelaten te worden tot de opleiding van zijn of haar eerste voorkeur. 

,,Ik ga vloeken in de kerk”, aldus de bestuurder. ,,Maar ik zet de deur ergens op slot, om ‘m elders meer open te krijgen. Want waarom zouden we geen plafond willen aan het aantal mensen dat kiest voor ‘stropdasberoepen’, die uitstervend zijn? Anders gooien we publiek geld in een put.”

Voorbeelden van beroepen met slechte baankansen die een mbo-opleiding vereisen, zijn dierverzorger, leidinggevend gastheer of -vrouw, fotograaf, host(ess), casinomedewerker, scheepskok, marktkoopman, danser en luchtvaartdienstverlener. 

Een mbo-instelling kan nu al voor sommige opleidingen een numerus fixus instellen om het aantal opleidingsplaatsen te beperken, bijvoorbeeld vanwege een gebrek aan werkgelegenheid, stageplekken of of opleidingscapaciteit. Voor ongeveer 7 procent van de mbo-opleidingen bestaat zo’n plafond.    

,,De studiekeuze is en blijft aan de student zelf, net als in het hbo en wo”, reageert voorzitter Adnan Tekin van de Mbo Raad. ,,Opvattingen als deze doen geen recht aan de realiteit: nergens hebben onderwijs en bedrijfsleven de aansluiting op de arbeidsmarkt zo goed geregeld als in het mbo, met afspraken over opleidingen, landelijk, sectoraal en regionaal. Geen stageplek? Dan ook geen opleidingsplek. Opleidingen met een beperktere arbeidsmarkt, zoals in de luchtvaart of het amusement, hebben een numerus fixus. Internationaal zijn we een voorbeeld.”

In het interview, dat morgen verschijnt, luidt Terpstra verder de noodklok over het oplopende tekort aan technische vaklui. De topbestuurder noemt dat een ‘urgent knelpunt’ bij de overgang naar een groene economie; de energietransitie.

Tekin deelt met Terpstra wél de zorg over de huidige personeelstekorten. ,,Dat gaat niet alleen om de techniek, maar ook om het onderwijs, de zorg, politie, bouw, horeca, handel, defensie, kinderopvang en andere sectoren. De oplossing moet worden gevonden in een slim arbeidsmarktplan waarbij alle ministeries samenwerken om de transities mogelijk te maken met voldoende goed opgeleide vakmensen. Het mbo heeft daar, met het hbo, een centrale rol in.”

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: