Amerikaanse gezant voor Afghanistan stapt op

Khalilzad zat ruim drie jaar op zijn post, eerst onder de Trump-regering en vervolgens onder Joe Biden. Hij was eerder Amerikaans ambassadeur in Irak en bij de Verenigde Naties. 

Als speciaal gezant leidde Khalilzad, geboren in Afghanistan, in 2018 de gesprekken met de Taliban in Qatar, die leidden tot het akkoord van Doha, om alle Amerikaanse troepen terug te trekken uit Afghanistan tegen mei 2021 en een einde te maken aan Amerika’s langstlopende oorlog. Volgens sommige experts maakte dat akkoord de weg vrij voor de machtsovername van de Taliban.

Volgens CNN zou Khalilzad oorspronkelijk al in mei vertrekken, maar bleef hij langer op zijn post toen de geplande terugtrekking van de Amerikaanse troepen werd uitgesteld. Toen de deadline van mei dichterbij kwam, kondigde president Biden aan dat de Amerikaanse troepen pas tegen 11 september, de twintigste verjaardag van 9/11, zouden vertrekken. 

Het offensief van de Taliban kwam in de zomer in een stroomversnelling en binnen enkele weken tijd wisten de islamisten de controle over het grootste deel van het land over te nemen. Nadat president Ashraf Ghani het land in augustus ontvluchtte, namen de Taliban de macht over. 

Na die machtsovername volgde een chaotische evacuatie door de VS en andere westerse landen vanaf de luchthaven van Kaboel. Kort voor het einde van de Amerikaanse evacuatiemissie kwamen bij een aanslag op de luchthaven nog dertien Amerikaanse soldaten en tientallen Afghanen om het leven. President Biden kwam erg onder druk te staan door de manier waarop het Amerikaanse vertrek uit Afghanistan was verlopen.

Khalilzad liet eerder zijn onvrede doorschemeren over de gang van zaken rond Afghanistan. Hij zei te betreuren dat de onderhandelingen en vervolgens de terugtrekking niet volgens plan waren verlopen. Zelf werd hij de afgelopen weken bekritiseerd omdat hij de Taliban niet hard genoeg onder druk had gezet tijdens de vredesbesprekingen. Ondanks die kritiek sprak de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zijn “dankbaarheid uit voor de tientallen jaren waarin hij in dienst stond van het Amerikaanse volk”.

Khalilzad wordt opgevolgd door zijn adjunct Thomas West, die volgens Amerikaanse media recent gesprekken met de Taliban in Qatar heeft gevoerd.