Druk op Europa om nu al sancties tegen Rusland te treffen, scheurtjes in Europese front

,,Het sanctiepakket is het effectiefst als we het boven de markt laten hangen”, aldus buitenlandminister Wopke Hoekstra na overleg met zijn Europese collega’s in Brussel. Voorstanders van een snellere aanpak wijzen op de agressie die Rusland al pleegt, onder meer met cyberaanvallen, de dreiging die uitgaat van de blijvend grote troepenmacht langs de Oekraïense grens, de toenemende confrontaties in Oost-Oekraïne en het feit dat Moskou permanent of in elk geval voor langere tijd troepen in Belarus wil houden.

,,We hoeven niet te wachten op een militaire aanval. De aanval op Oekraïne is al begonnen”, aldus de Litouwse minister Gabrielius Landsbergis. Hij legt zich neer bij de afwachtende houding van de meerderheid, maar vindt wel dat die zich te veel richt op een Russische invasie. ,,Wij zeggen: kijk naar meer dan dat, hou alles op tafel, want als de Russen doorkrijgen dat enkel een invasie de trigger is zullen ze alvast allerlei andere dingen gaan doen.”

Volgens Landsbergis is het ‘logisch’ dat de Baltische landen de sancties als eersten van stal willen halen: ,,Wij zijn de frontliniestaten.” Hij wil om die reden ook dat de Navo zorgt voor ‘een geloofwaardige verdediging’. Landsbergis en ook zijn Letse collega Edgar Rinkevics spreken openlijk van ‘de bezetting’ van Belarus, Hoekstra van ‘een hoogst ongemakkelijke situatie’.

Volgens de Roemeen Bogdan Aurescu is het hoog tijd dat Europa communiceert over de inhoud van zijn sanctiepakket. ,,Dat kan een belangrijk afschrikkend effect hebben.” Hoekstra vindt het juist verstandig het sanctiepakket ‘in de tas’ te houden, zodat Rusland er niet op kan anticiperen.

Volgens EU-buitenlandchef Borrell is het sanctiepakket wel klaar. ,,Ik roep de Raad bijeen zodra het moment daar is. Maar we blijven hopen dat dat moment niet komt.” Rusland heeft nog steeds geen finaal besluit genomen over een inval, zei hij, ‘maar de situatie is wel kritiek. Alles wat we hebben opgebouwd sinds de koude oorlog staat op de helling.’ 

De Oekraïense minister Dmytro Kuleba, uitgenodigd voor een gesprek, wil veel sterkere signalen dat Brussel agressie niet tolereert. ,,Door alvast met sancties te beginnen kan Europa laten zien dat het niet alleen over sancties praat, maar ze ook toepast.” Daarnaast, vindt hij, kan Europa Oekraïne veel massiever bijstaan in versterking van zijn defensie en cyberveiligheid. Borrell beloofde militaire training en meer steun tegen cyberaanvallen. De Raad keurde ook de eerder door de Europese Commissie voorgestelde 1,2 miljard macro-economische steun goed. 

De ministers besloten los van de actuele dreiging nog wel tot sancties tegen drie Russische Doemaleden die gekozen zijn om de Krim te vertegenwoordigen, het in 2014 volgens het westen illegaal geannexeerde schiereiland aan de zuidkant van Oekraïne, en tegen de voorzitter en vicevoorzitter van de kiescommissie daar. Samen met 188 andere personen en 48 entiteiten die al eerder sancties kregen, worden hun tegoeden bevroren en krijgen zij een reisverbod.  

Bekijk hier onze video’s over de spanning tussen Rusland en Oekraïne: