Europa geharnast 'moeilijkste G-7 aller tijden' in

Trump en de zes andere G7-leiders liggen tijdens hun economische hoogmis, deze keer in het Canadese Charlevoix, op ramkoers over internationale handel, klimaatverandering en Iran. In de aanloop naar de top liet Trump niet na het vuurtje verder op te stoken. Met zijn favoriete aanvalswapen, Twitter, ging hij vooral los op gastheer Justin Trudeau en de Franse president Macron, die daags voor de opening van de G-7 al een gemeenschappelijke persconferentie hielden. 

Trump wees op het Europese handelsoverschot van 151 miljard dollar en op de tariefmuren waarmee Europa al decennia lang de Amerikaanse economie in de weg zou zitten. Trudeau verweet hij specifiek met zuiveltarieven van 300 procent de Amerikaanse landbouw om zeep te helpen. En nog weer later: ‘Breek je tariefmuren af, of we gaan er nog overheen’.

Trumps woede was blijkbaar gewekt door kritiek van Trudeau en Macron op zijn handelsbeleid en de sinds kort van kracht zijnde tariefsverhogingen op staal en aluminium. ,,Een handelsoorlog spaart niemand”, had Macron gezegd, ,,en zal allereerst Amerikaanse werknemers raken.” En Trudeau: ,,Wij gaan onze industrie en werknemers verdedigen.” Canada, Mexico en de EU zijn al enige tijd in gesprek over hoe ze elk op de verhoogde staal- en aluminiumtarieven reageren.

Volgens Tusk, die ook tijdens een informele EU-top vorige maand in Sofia al geen blad voor de mond nam – ‘met zulke vrienden heb je geen vijanden meer nodig’ – gaan de meningsverschillen met Trump de handelsgeschillen ver voorbij. ,,Wat mij het meeste zorgen baart is het feit dat hij de op regels gebaseerde wereldorde ter discussie stelt. Verrassend genoeg gebeurt dat nu niet door de ‘usual suspects’, maar door de voornaamste architect en sterkhouder ervan: Amerika”, aldus Tusk.

Als Trump daarin volhardt, zei hij, vindt hij Europa op zijn weg. ,,Omdat ondermijning van de wereldorde alleen maar in de kaart speelt van wie een nieuwe post-West-orde wil waarin de liberale democratie en fundamentele vrijheden ophouden te bestaan. Dat is in het belang van de VS noch Europa.”

Strategisch boekte de volstrekt geïsoleerde VS-president winst door vlak voor de top de terugkeer van Rusland, als lid van de toenmalige G-8 geschorst na de annexatie van de Krim, te bepleiten. ,,Of je het leuk vindt of niet, en misschien is het politiek niet correct, maar we hebben een wereld te runnen”, zei hij. Tusk reageerde aanvankelijk laconiek-afhoudend op de vraag of Europa die oproep steunt. ,,Ik zie al de G-6+1, de G-7-1, de G-7+1. Laten we het gewoon op 7 houden. Dat is in onze cultuur een geluksgetal.” Maar minder leuk voor hem was dat de kersverse Italiaanse premier Giuseppe Conte de terugkeer van Rusland op z’n Trumps – met een tweet – wel toejuichte. Daarmee lag de Europese eenheid nog voor de start van de top aan diggelen.