Kritiek op trage hulp: ‘Nederland liet Afghanen in de steek’

Vanochtend komt de Kamer terug van reces voor een debat over de opmars van de taliban in Afghanistan. In hoofdstad Kaboel domineert intussen de chaos. Honderden wanhopige Afghanen probeerden gisteren aan boord van westerse repatriëringsvluchten te komen. Hun massale toestroom blokkeerde het vliegverkeer. Er vielen meerdere doden.

Zo kon ook het door Nederland gestuurde militaire vliegtuig niet landen, de veiligheidssituatie staat het niet toe. Het toestel ‘is vertraagd tot nader order’. ,,Onderweg is de toestemming om te landen uitgesteld. Ter plaatse wordt prioriteit gegeven aan het invliegen van versterkingen voor de beveiliging van het vliegveld", aldus Defensie.

,,Het ziet ernaar uit dat we mensen in de steek laten met risico op een doodvonnis”, zegt PvdA-Kamerlid Kati Piri. SP-Kamerlid Jasper van Dijk: ,,Iedereen ziet nu hoe Afghanen in de steek worden gelaten door een regering die verzuimt om hen in veiligheid te brengen.”

Al maanden hameren betrokkenen erop dat het kabinet ruimhartig hulp moet bieden aan de naar schatting honderden Afghanen die Nederlandse troepen assisteerden. ,,Er zijn zoveel waarschuwingen geweest”, zegt Anne-Marie Snels, tot voor kort voorzitter van militaire vakbond AFMP en nauw betrokken bij de tolken en hun gezinnen. ,,Het is onwil. Er is blunder op blunder gestapeld, allemaal bureaucratie. Tolken moeten aan allerlei irreële eisen voldoen, de drie betrokken ministeries kijken en wijzen naar elkaar.”

PvdA-Kamerlid Piri wil precies weten hoeveel mensen nog vastzitten in Afghanistan en recht hebben op hulp. ,,Dit is gebrek aan leiderschap, niemand voelde zich verantwoordelijk.” 

Snels: ,,Op de avond dat de Duitse regering al in crisisberaad was, twitterde onze minister van Defensie Ank Bijleveld nota bene dat ze in de bioscoop is geweest (naar de film De Slag om de Schelde, red.) Niemand voelde de urgentie.” Minister van Staat en oud-Navo-baas Jaap de Hoop Scheffer vindt de vraag of Nederland te laat in actie kwam ‘legitiem en relevant’. ,,Maar dat moet in het debat aan de orde komen, dat is aan de Kamer, niet aan mij.”

Een woordvoerder van het ministerie van Defensie wijst erop dat Nederland gaat evacueren ‘nu er geen commerciële vluchten meer zijn’. Hij wil niet zeggen of het probleem is onderschat.

Luister voor het laatste nieuws naar de AD Nieuws Update:

Kijk hier onze video’s over de situatie in Afghanistan: