Nooit meer een knuffel van z'n meiden

Op de dag voor vertrek naar Indonesië houden hij en zijn dochters een 'chilldag': uitslapen, ijsje eten, tijdschrift voor de lange reis uitkiezen. En Peter vertelt ze dat die mevrouw die laatst iets bij hem kwam ophalen toen zij er ook waren, papa's vriendin is. Floos: ,,Ik had ze een week eerder gezien, bij Peter thuis. Ik was stik­nerveus. Want als je de drie dochters van een man tegen je krijgt, berg je dan maar. Fleur en Sophie verscholen zich giechelend onder de trap, Bente kwam bij me op schoot zitten.'' Peter: ,,Bente vond het ook leuk toen ik vertelde dat wij iets hadden met elkaar. Sophie zei dat ze het raar vond. Fleur zat er een beetje tussenin. Ik weet nog steeds niet waarom ik het ze toen gezegd heb.''

Afscheid
Tegen de avond brengt hij ze bij zijn ex. ,,Het afscheid was zwaar, emotioneel. Ik zou ze ontzettend lang niet zien, daar heb ik wel een traantje gelaten. Ingrid belde daarna dat er nog een zalfje van Fleur bij mij stond, dat heb ik nog langs gebracht. Ze zaten op de bank voor de televisie, ik heb naar ze gezwaaid.'' Op de fatale dag belde Bente nog met haar vader. ,,Een gesprekje over niets, ze wilde me gewoon even spreken. Ingrid had op Schiphol nog een foto van ze gemaakt en naar haar zus gestuurd. Ik heb 'm later gekregen. Ze drinken uit een beker van Starbucks en ik zag dat Fleur haar Birkenstocks moest dragen. Ze had zo'n hekel aan die dingen. Later heb ik andere slippers bij haar in de kist gelegd.''

Pushbericht
Als Peter aan het einde van de middag de A7 bij Drachten opdraait, ziet hij een pushbericht op zijn telefoon binnenkomen. 'Maleisisch vliegtuig neergestort'. ,,Dat had natuurlijk direct mijn aandacht, omdat ik wist dat ze met Malaysian Airlines vlogen. Na 7 kilometer kom je een Shell-tankstation tegen en toen ik daar was, wist ik al dat het hun vliegtuig was. Ik ben gestopt en heb minutenlang naar dat schermpje gestaard. Daarna ben ik gaan schreeuwen, gaan janken. Ik heb mijn ouders gebeld, Ingrids ouders, Floos. Ben met een rotgang naar Schiphol gereden. Rob, mijn oude buurman, werkt bij de KLM; hij vertelde me bij welke informatiebalie ik moest zijn. Ik holde daar naartoe, bij die balie zaten twee vrouwen met elkaar te lachen. Ik vertelde dat mijn dochters in dat neergestorte vliegtuig zaten. Ik werd naar de Dakota-bar gebracht en daar was ik als eerste van de nabestaanden. Ze zeiden: 'meneer, neemt u even een flesje water, gaat u even zitten. Ik antwoordde: ik wil helemaal niet zitten, ik wil weten waar mijn dochters zijn'. Ik heb daar staan schreeuwen, staan janken, niet normaal. Mijn ouders kwamen, mijn oudste broer, Floos. Tja, ik heb jullie daar aan elkaar voorgesteld. Dat was ook bizar.''

Floos: ,,Jij wilde dat ik ook naar Schiphol zou komen, maar eerst voelde ik daar helemaal niets voor. We kenden elkaar nog maar een maand. Toch ben ik zo blij dat je dat zei en dat ik gegaan ben.'' De volgende ochtend wordt Peter thuis gebeld door Malaysian Airlines. ,,Om acht uur. Om te vertellen dat mijn dochters inderdaad op de passagierslijst van vlucht MH17 stonden.'' In de hele buurt hangen de vlaggen al halfstok. Floos koopt drie stoffen hartjes. Voor als de meiden 'thuis' komen. Nog geen maand later gaat de vlag uit, met het eerste hartje er aan gehangen.

Familierechercheurs vertellen dat Sophie is geïdentificeerd. Een paar dagen later komen er nog twee hartjes bij. En Floos schaft nog een vierde hart aan, want ook Ingrid blijkt geïdentificeerd. Als ze allemaal hangen, gaan in de hele buurt weer de vlaggen uit. In top, deze keer. Peter: ,,Het is onvoorstelbaar hoe blij je bent, na het nieuws over zo'n identificatie. Er is in de periode zeker niet te weinig gedronken, maar op die dagen maakte ik echt de champagne open. Je krijgt ze terug, je hebt zekerheid. En mijn meiden waren nog intact, dat vond ik ook fijn.''

Uitvaart
Peter is dan duidelijk geworden dat Ingrid alleen begraven wordt, zonder haar dochters. Die wil hij voor hun uitvaart zelf nog zien, hoewel dat van alle kanten afgeraden wordt. ,,Ik ben helemaal geen held met dode lichamen, maar dit wilde ik perse. ,,Het duurde nog een week voordat we mochten kijken, in een zaaltje bij het crematorium van het ziekenhuis in Hilversum. We waren met z'n zessen; ook mijn ouders waren erbij, Floos en mijn twee jongste broers als chauffeurs. Ik wist niet hoe ik zou reageren, of ik nog in staat zou zijn om terug te rijden. In de auto naar het ziekenhuis zocht ik op mijn telefoon nog snel op hoe een dode eruit ziet, wat ik kon verwachten.

Familierechercheurs
,,We kwamen in een familiekamer. Links was een koffiehoek en er hing een gordijntje. Achter dat gordijntje stonden de kisten. Ik ben samen met mijn moeder, de familierechercheurs en de begrafenisondernemer gaan kijken, nadat we eerst nog uitleg hadden gekregen over wat ons te wachten stond. De rest kon ons horen, achter het gordijntje.'' Floos: ,,We hoorden je praten toen je je eerste dochter te zien kreeg, Bente.'' Peter: ,,Haar kist werd als eerste open gemaakt, omdat ze er het beste uitzag.'' Floos: ,,Dat zei je ook, hoorden we. 'Ze ziet er echt goed uit, je kunt zien dat het Bente is'.''

Mooie dingen
Peter: ,,Zoals ze daar op die foto staat, zo lag ze daar ook. Ze was heel licht en dan val je minder hard. En ze zijn goed terechtgekomen, alle drie eigenlijk. Ze hadden alle drie hun mond open. Bij Sophie zag ik haar beugel nog. En haar vlecht. Ik romantiseer het niet, maar ik heb alleen naar de mooie dingen gekeken. De rest heb ik ook wel gezien; de kleur van het lichaam, dat bepaalde dingen niet zo mooi waren. Fleur die wat opgezwollen was. Maar ik heb vooral op de mooie dingen geprobeerd te letten. Per kind heb ik zo'n 2 á 3 minuten gekeken, daarna stopte ik nog iets in hun kist; de slippers van Fleur, een tekening van Bente's beste vriendinnetje Renske, een sleutelhanger die Sophie's vriendinnen voor haar hadden gekocht. En ik heb zelf de kisten dichtgedraaid. Ik ben enorm blij dat ik naar ze gekeken heb. Nu weet ik zeker dat ze dood zijn.''

De begrafenisondernemer heeft de uitvaart niet willen plannen tot aan dit moment. Nu oppert hij een datum, 25 augustus. Peter: ,,De trouwdag van mij en Ingrid. Na enig nadenken vond ik het ook wel mooi om de kinderen op die dag te begraven, exact 14 jaar later.'' Een eindeloze stoet mensen loopt op die dag achter een koets met wagen aan, van de Koepelkerk in Bussum naar de begraafplaats in Naarden. Op de wagen liggen de drie kisten. Peter: ,,Het was een flinke wandeling, zo'n vijf kilometer. Wij wilden er geen stille tocht van maken. Eerst liepen wij direct achter de kisten, maar we werden door steeds meer kinderen ingehaald. Ze gingen de kist ook duwen.'' Floos: ,,Het gaf een avondvierdaagsegevoel. We hadden voor appeltjes gezorgd, flesjes water, worstenbroodjes. Het mooiste compliment kregen we van een klasgenootje van Bente. Hij vroeg aan zijn vader: papa, zijn alle begrafenissen zo leuk?''

Met muzikale vrienden stelt Peter de nummers samen, die bij de dienst gespeeld en gemaakt worden. Diggy Dex en Julia van der Toorn treden op. En er zijn toespraken, ook van Peter zelf. Als de laatste klanken van Adele's Make you feel my love verstommen, richt hij zich eerst tot zijn ex-vrouw:   

Lieve Ingrid, Vanmiddag precies 14 jaar geleden gaven wij elkaar het ja-woord.  Wij waren heel gelukkig en kregen in de jaren daarna drie heel leuke, lieve meiden. Hoewel sommige dingen raar kunnen lopen in het leven, vond ik jou de liefste en meest zorgzame moeder voor Sophie, Fleur en Bente. Je was er altijd voor ze, als het nodig was. Ik koester de momenten samen met jou en samen met de kinderen. Hoop dat je op dit moment bij ze bent. Geef ze dan een dikke kus van mij.   Rust zacht, lieve Ing.  

Peter, nu: ,,Ik krijg nooit meer een knuffel van ze. Dat zou ik zo graag willen, een definitieve afscheidsknuffel. Ik heb besloten om te gaan leven, om er niet uit te stappen. Dat heeft ook met Floos te maken en ik hou gewoon te veel van het leven. Maar er is wel heel veel kapot gemaakt. Echt ontzettend veel.''  Vandaag zou Sophie 14 geworden zijn. In Naarden hangen vandaag slingers, gemaakt van de kleren van de drie zusjes. Peter: ,,Elke verjaardag hang ik ze op. Dat blijf ik doen.''