Terassen in Utrecht zitten vol tijdens de lunchpauze. © Angeliek de Jonge

Ophelia: hier gekoesterd, maar elders vervloekt

VideoTerwijl wij op onze terrassen proosten op Ophelia wordt de uit koers geraakte orkaan verketterd in Ierland. Daar werden de hardste windstoten sinds ruim vijftig jaar gemeten.

Bob van Huët 17-10-17, 06:51 Laatste update: 17-10-17, 08:12

Ophelia heeft al tientallen mensen het leven gekost. Zowel in Ierland als indirect in Spanje en Portugal, waar de orkaan bosbranden aanwakkerde zoals een blaasbalg barbecuekooltjes in vuur en vlam zet.

De zeldzame tropische storm die over Ierland raasde, zorgde ervoor dat de wind hier uit het zuiden ging waaien. De orkaan dwong de wind als het ware om warme lucht mee te nemen. Daardoor konden wij ons op 16 oktober in hartje zomer wanen. Dank je, Ophelia.

Orkanen zorgen zelden voor blijdschap. Er arriveerden dit jaar meer Ophelia's dan gemiddeld in de Verenigde Staten en ze waren ook actiever. Doordat ook gebieden werden getroffen waar wij familie of vrienden hebben - op bijvoorbeeld Sint-Maarten - komt het allemaal wat dichterbij, constateert Margot Ribberink.

Na een lange carrière bij RTL 4 is de bioloog en meteoroloog tegenwoordig weervrouw bij Omroep Max. ,,Ik heb geen bewijs dat Ophelia met klimaatverandering te maken heeft. Ik vermoed dat het wel zo is, anders kan zoiets niet ontstaan. Die minimale temperatuur van 26 graden zeewater heb je echt wel nodig voor de vorming van zo'n sterke orkaan."

Tornadojager

Ribberink, die als hobby met allerlei meetapparatuur tornado's bejaagt in de Verenigde Staten, benadrukt dat als je in dit verband over klimaatverandering wilt praten, je moet kijken naar afwijkingen in de gemiddelden over een periode van dertig jaar. ,,Daarbij heb je actieve jaren en minder actieve jaren. Het is wel zo dat als het klimaat, en met name de opwarming, verandert er ook meer energie komt in de atmosfeer. Energie is warmte en vocht. Die zijn inderdaad toegenomen en dan kun je heel makkelijk de link maken naar meer van dit soort grote onweersachtige complexen. Maar voor de vorming van tornado's en orkanen zijn meer factoren van belang."

Wie zich ongerust maakt over zeer extreem weer moet volgende week vooral niet naar Geostorm gaan kijken, de nieuwste Amerikaanse rampenfilm in het genre. Deze keer worden we met z'n allen weggevaagd door superorkanen en megatornado's.

En dat allemaal doordat het fictieve satellietsysteem 'Dutch Boy'- waarmee alle landen samen de problemen door klimaatverandering trachten te repareren - op hol slaat en het allemaal nog veel erger maakt dan het al is. Ophelia en dan keer 100.

Problematiek

Klimaatonderzoekers en sociologen in de Verenigde Staten zijn helemaal niet blij met de film die volgens de makers bedoeld is als waarschuwing, maar volgens meteorologen een omgekeerd effect heeft. ,,Als je echt mensen wilt mobiliseren om iets te doen aan de problematiek, dan moet je ze niet de stuipen op het lijf jagen en ze ervan overtuigen dat het allemaal zonder hoop is, verwoordt klimaatexpert Andrew Hoffman, professor aan de universiteit van Michigan, de klacht.

Ribberink, die Geostorm nog niet heeft gezien, knikt. ,,Geen ellende of moeilijke grafieken meer alsjeblieft. Het verergert alleen maar het probleem dat mensen denken dat het onoplosbaar is."

Haar aanpak? Meehelpen 'haar' Nijmegen volgend jaar groenste stad van Europa te maken. ,,Mensen mobiliseren hun stad te verduurzamen met verschillende thema's. Daar krijg ikzelf positieve energie van.''

Ribberink merkt veel positieve respons bij de mensen als ze er in het land lezingen over geeft. ,,Dat heeft veel meer zin dan ellendige beelden laten zien van een uitgehongerde ijsbeer of dit soort rampenfilms."

Mirakel

Mogen we niet een beetje hopen op een technisch mirakel à la Dutch Boy om het tij te keren? Ribberink denkt van niet en moet denken aan de Nederlandse fruittelers die zweren bij hun hagelkanonnen om schadelijke hagel uit de lucht te schieten. Op basis van een schokgolf die de wolken raakt, moet het dan gaan regenen.

Koop liever een goede verzekering in plaats van een hagelkanon, denk ik dan
Margot Ribberink

,,Wolkenbasis zit op twee kilometer hoogte. Voordat zo'n schokgolf de wolk haalt, is er niet zoveel meer van over. Wetenschappelijk is bewezen dat het niet werkt. Als ik fruittelers uitleg waarom het niet werkt, blijven ze vaak toch in hun geloof volharden. Koop liever een goede verzekering in plaats van een hagelkanon, denk ik dan."