VS wil Russische ‘handelaar des doods’ met Moskou ruilen tegen Amerikaanse basketbalster

Blinken gaf geen details over de voorgestelde deal, die weken geleden werd aangeboden. Onduidelijk is ook of het voor Rusland genoeg zal zijn om de Amerikanen vrij te laten. Volgens CNN is de VS bereid de Russische wapenhandelaar Viktor Bout (55) uit te wisselen. De nieuwszender baseert zich naar eigen zeggen op bronnen die over de kwestie zijn geïnformeerd. Zij vertelden dat het plan voor het ruilen van Brittney Griner en Paul Whelan tegen Bout, die in de Verenigde Staten een gevangenisstraf van 25 jaar uitzit, de goedkeuring heeft van president Joe Biden. Diens steun voor de ruil overstijgt de tegenstand van het ministerie van Justitie, dat over het algemeen tegen de handel van gevangenen is.

,,We hebben een substantieel aanbod gecommuniceerd waarvan we denken dat het succesvol zou kunnen zijn op basis van een geschiedenis van gesprekken met de Russen”, vertelde een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris woensdag aan CNN. ,,Dat hebben we een aantal weken geleden, in juni, gecommuniceerd.” 

Blinken zei woensdag dat Washington graag een reactie van Moskou zou willen en dat hij van plan is de zaak deze week te bespreken tijdens een verwacht gesprek met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Amerikaanse functionarissen zeiden dat het verlangen naar een antwoord op het aanbod van de gevangenen de belangrijkste, maar niet de enige reden was voor het verzoek om een gesprek met Lavrov. Dat zou het eerste zijn sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. 

Rusland heeft al jaren interesse in de vrijlating van Bout, die ooit de ‘handelaar des doods’ werd genoemd. Hij werd in april 2012 veroordeeld tot 25 jaar cel wegens illegale wapenhandel, samenzwering tot moord en hulp aan terroristen. De veroordeling had betrekking op wapenleveranties aan Colombia. 

Bout, die zijn onschuld volhield, wist jarenlang uit handen van justitie te blijven maar liep in 2008 tegen de lamp in Bangkok toen hij probeerde wapens te verkopen aan Amerikaanse agenten die zich voordeden als inkopers van de Colombiaanse terreurbeweging Farc. Moskou probeerde Bouts uitlevering door Thailand aan de VS tevergeefs te dwarsbomen. 

De Amerikaanse basketbalster Brittney Griner (31) werd vier maanden geleden wegens drugsbezit opgepakt in Rusland. Ze was volgens de veiligheidsdienst op de luchthaven van Moskou in het bezit van capsules cannabisolie, in Rusland een illegaal verdovend middel waarop een maximumstraf van tien jaar staat. Tijdens het proces tegen haar bekende ze schuld. In een brief aan het Witte Huis vroeg de sportvrouw president Biden om hulp. 

Ex-marinier Paul Whelan, een Canadees met Amerikaans, Brits en Iers staatsburgerschap, werd in juni vorig jaar veroordeeld tot een gevangenisstraf van zestien jaar wegens spionage. Hij was eind 2018 in Rusland gearresteerd. Volgens Amerikaanse diplomaten was de rechtszaak, die achter gesloten deuren plaatsvond, ‘oneerlijk’ en ontbreekt er bewijs. Tegen de oud-marinier, die in hoger beroep ging, was achttien jaar cel geëist.

Amerikaanse functionarissen zeiden dat het verlangen naar een antwoord op het aanbod van gevangenen de belangrijkste, maar niet de enige reden was dat de VS woensdag om het gesprek met Lavrov hebben verzocht.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: