Waarom verlies van biodiversiteit een urgent probleem wordt: ‘Geen enkele afspraak nagekomen’

Het belang van de aanstaande klimaattop in Glasgow, die op 31 oktober begint, hoef je niet meer uit te leggen. Minder spraakmakend, maar minstens zo belangrijk, is de eerste sessie van de VN-top over het verlies van biodiversiteit die vandaag is begonnen in de Zuid-Chinese stad Kunming. Het gaat erom te voorkomen dat er niet te veel dieren, planten bomen en schimmels verdwijnen omdat daarmee ook ons eigen voortbestaan in gevaar komt.

Nienke de Lange volgt deze - vanwege corona grotendeels virtueel georganiseerde - VN-top voor het Wereld Natuur Fonds (WWF). Het belang ervan kan moeilijk worden onderschat, zegt ze. Uit het tweejaarlijkse rapport van de organisatie over de staat van de natuur wereldwijd, het Living Planet Report, kwam vorig jaar al naar voren dat wereldwijd de omvang van populaties zoogdieren, vissen, vogels, reptielen en amfibieën gemiddeld is afgenomen met 68 procent. Dat is dan gemeten sinds 1970 en deze schrikbarende trend zet door. De vraag is hoeveel de verschillende ecosystemen nog kunnen absorberen.

Vandaag is in China het eerste deel begonnen van de VN-top hierover; volgend voorjaar moet deel twee komen met harde afspraken. Over biodiversiteit worden eens in de tien jaar afspraken gemaakt. De Lange: ,,Als je kijkt naar wat tien jaar geleden op papier is gezet, is er geen enkele afspraak nagekomen. Nu hebben we meer informatie en weten we al heel goed wat er allemaal mis is. De informatie ligt er en nu is hét moment daar goede afspraken over te maken.”

Meer dan 130 wetenschappers zijn het er in de WWF-studie over eens dat de natuur steeds meer onder druk staat, voornamelijk door verlies aan leefgebied, landbouw, ontbossing en overexploitatie. Maar het is nog niet te laat, denkt ook het WWF. De Lange: ,,Simpelweg moeten we zorgen dat we de curve met al het verlies van al die soorten omdraaien. Dat komt neer op bescherming van de natuur. Voor 2030 is de belangrijkste doelstelling dat er dertig procent beschermde natuur is, dat wil zeggen het aardoppervlak en de zeeën. Het precieze niveau van bescherming verschilt per gebied, maar samen met de inheemse bevolking moeten daar afspraken over worden gemaakt.”

Daarnaast zijn maatregelen nodig in de financiële sector, want de meeste investeringen gaan nog steeds naar projecten die schade toebrengen aan de biodiversiteit, zo blijkt. De Lange: ,,Je wilt het omgekeerde. Daarvoor zul je meer bewustwording moeten creëren en goed in kaart moeten brengen welke schade die investeringen op de lange termijn toebrengen aan natuur en biodiversiteit, dus eigenlijk ook wat voor financiële schade ze toebrengen. Er is onderzocht dat de Nederlandse financiële instellingen alleen al 28 miljard euro hebben geïnvesteerd in bedrijfstakken die afhankelijk zijn van bestuiving door insecten. Dus daar zie je al meteen het belang.”

Nederland heeft internationaal op het gebied van biodiversiteit helaas geen voortrekkersrol. ,,We bungelen onderaan op internationale lijstjes. Onze landbouw kan bijvoorbeeld veel meer in harmonie zijn met de natuur. We moeten naar een voedselproductie waarbij de aarde en de ecosystemen niet worden overvraagd en je dus eigenlijk samenwerkt met de natuur.”

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s: