Karakteristiek gemaalhuisje in Budel krijgt een tweede leven; behoud van industrieel erfgoed

De plannen werden donderdag ontvouwd toen Bas Peeters van Waterschap De Dommel de sleutel van het gemaalhuisje officieel overdroeg aan wethouder Karel Boonen van de gemeente Cranendonck. Met de sleuteloverdracht en een open dag voor omwonenden werd het ingrijpende renovatietraject donderdagavond afgerond. Door corona was het daar eerder niet van gekomen.

De pompen van het gemaal stuwen het rioolwater vanuit Budel, Budel-Schoot en Budel-Dorplein naar de rioolwaterzuivering in Soerendonk. De renovatie ging eind 2020 van start en werd afgelopen zomer afgerond. Waterschap De Dommel heeft de pompen, het leidingwerk, de besturing en het huisje van het gemaal vervangen en gemoderniseerd. De drie nieuwe pompen in de uit het begin van de jaren 80 daterende kelder, kunnen samen in totaal 1200 kubieke meter afvalwater per uur verwerken. Voorheen was dat 1000 kubieke meter. Afgezien van de problemen met trillingen in het begin, werkt het gerenoveerde gemaal inmiddels naar behoren.

Doordat de gerenoveerde pompenkelder voortaan aangestuurd wordt vanuit een nieuw tegelhuisje, heeft het karakteristieke gemaalhuisje uit 1968 geen functie meer voor het rioolgemaal. Het gebouw stond eerder op de nominatie om te worden gesloopt, maar krijgt alsnog een tweede leven.

Met de sloopplannen was Heemkundekring De Baronie van Cranendonck niet erg gelukkig. ,,Het is een van de weinige elementen van het industrieel erfgoed in de gemeente die bewaard zijn gebleven, sowieso in de openbare ruimte”, vertelt Toon van Cranenbroek van de heemkundekring.

De heemkundekring is met de gemeente in gesprek om het oude gemaalhuisje te gebruiken voor educatieve doeleinden en mogelijk ook voor opslag. Van Cranenbroek: ,,Dat zijn onze eerste gedachten, maar er is nog niets definitiefs afgesproken. Het gebouw moet eerst worden opgeknapt en we zullen er ook in financieel opzicht met de gemeente uit moeten komen.”

De heemkundekring ziet het gemaalhuisje als een mooie startlocatie voor rondleidingen door Budel. Van Cranenbroek: ,,Het gebouw ligt op een knooppunt van een aantal bijzondere bezienswaardigheden. Het biedt daarnaast de mogelijkheid om iets te vertellen over ons industrieel erfgoed.”

Wat extra opslagruimte zou de heemkundekring bovendien goed uitkomen. In het historische Schepenhuis in Budel is daarvoor geen plaats. Van Cranenbroek: ,,Voor ons zou dit een goede aanvulling zijn. Nu moeten we regelmatig spullen weggeven, omdat we er zelf geen ruimte voor hebben.”