Pff, voor het eerst is ze ‘helemaal relaxed bezig’, zucht Michèle Rijzewijk. ,,Wel lekker een keer.” De 27-jarige Eindhovense plukt haar acteurs het liefst van de straat en dat zijn voor haar als theatermaakster nogal ‘s ‘risicogroepen’. Kwamen alle vluchtelingen en daklozen waar ze voorstellingen mee maakte wel opdagen? Vergaten de bejaarden (uit successtuk Stratum Oma’s) hun verhalen niet?
Over de vier ‘flexibele' meiden die de hoofdrol spelen in opvolger Stratum Swag hoeft ze zich geen zorgen te maken. ,,Ze lezen het script goed door en zijn altijd op tijd.”

Hangjongeren
Aanvankelijk had ze ‘hardcore hangjongeren’ voor ogen, maar die kwamen niet naar de audities. Hieruit kwamen wel vijf hiphopdansers en vier Eindhovense meiden, van 13 tot 21 jaar en van divers pluimage: Inge, Kylie, Lyènne en Rachel. Waar in Stratum Oma’s fragiele vrouwen mooie verhalen van vroeger vertelden, verhalen nu frisse meiden – ondersteund door hiphop - over hun huidige leven, geïnstrueerd door Rijzewijk die hen eerst uitgebreid interviewde.,,Ik werk bewust met mensen die niet op een toneelclub of opleiding zitten. Het is oprechter en authentieker als iemand als zichzelf voor de groep staat, met alle eigen maniertjes, niet de aangeleerde.”

Levensbehoefte
Rijzewijk maakt geëngageerd documentaire-theater, tussen traditioneel toneel en volkstheater in. Net als Adelheid Roosen wil ze mensen met elkaar in contact brengen. ,,Op de theateropleiding werd altijd gezegd dat theater een ‘primaire levensbehoefte’ is. Ik begreep dat nooit goed. Ik heb dat maar geïnterpreteerd als dat je iets kunt betekenen voor iemand, in mijn geval zowel voor de spelers als het publiek.”
‘Dit is geen theater, want er wordt niet geacteerd’, krijgt ze wel ’s te horen van traditionele theatergangers, die haar voorstellingen soms ‘ruk’ vinden. ,,Voor die mensen maak ik mijn stukken niet, maar juist voor diegene die anders niet in het theater zou komen."

Swag
Wat is swag, wanneer heb je het? Daar draait het om in Stratum Swag. In het woordenboek zul je ‘swag’ tevergeefs zoeken, maar in (hiphop)straattaal doet het al jaren opgeld. Je swagness hangt samen met de mate van flair en coolness die om je heen hangt, duidt Rijzewijk. ,,Hoe zie je eruit, hoe gedraag je je, hoe chill ben je?” Veel swag heeft ze zelf in elk geval niet. ,,Ik kan swag niet eens swag uitspreken.”
Eigenlijk doet het er niet toe of je swag hebt, dat is ook de boodschap die ze haar doelgroep - jongeren dit keer - wil meegeven. ,,Durf jezelf te zijn, en doe je niet stoerder voor dan je bent. Juist je eigen knulligheid of bekaktheid is je charme.”

Voor de fans van de Stratum Oma’s is er goed nieuws. In Stratum Swag komen ze even terug. Met rollators. Maar ook met hoodies. En ze doen misschien wel iets met drank. En drugs. Hoe swag is dat?

Stratum Swag, 25,26, 28 en 29 april Pand P, 20.30u. kaarten: parktheater.nl