Gemeenten geven Heksenroute groen licht: monumenten voor de 23 vrouwen die in 1595 op de brandstapel kwamen in deze regio

Het ging er in de Peel en omstreken heet aan toe in de zomer en het najaar van 1595. Van juli tot en met oktober werden 23 vrouwen, waaronder een kind van 12 jaar, op de brandstapel terechtgesteld. Daarnaast werd in het kasteel van Asten een van hekserij beschuldigde vrouw, Anna Ceelen, doodgemarteld. 

Die zwarte momenten uit de geschiedenis van de Peel zijn ondergesneeuwd, verdwenen in de tijd als tranen in de regen. Dat moet veranderen, vinden de zes gemeenten waar de terechtstellingen zich afspeelden. De Astense fracties stemden in met een budget van 5000 euro om een cultuurhistorische Heksenroute te ontwikkelen. Cranendonck, Heeze-Leende, Geldrop-Mierlo, Helmond en Someren leggen hetzelfde bedrag in en het Mondriaan Fonds, een stimuleringsfonds voor cultureel erfgoed, draagt 15.000 euro bij. 

De Heksenroute verbindt de plekken waar de vervolgingen plaatsvonden als een ‘cultureel collier’. Op elke plek komt een monument dat het verhaal vertelt. De naam van Bernard van Merode (1570-1640) zal in Asten zeker terugkomen. Hij verkreeg zijn rijkdom door een huwelijk met Catharina van Brederode en maakte van het kasteel van Asten een centrum van heksenprocessen.

Zowel het volk als de kerk nam aanstoot aan de in hun ogen onrechtmatige processen. Op andere plaatsen in de Peel waren vooral arme vrouwen het slachtoffer, maar in Asten werden ook gegoede burgers aangeklaagd. Bij een veroordeling voor hekserij vervielen de eigendommen aan de lokale heer en kon Bernard van Merode zijn rijkdom uitbreiden. Na enkele maanden werd door hogerhand vanuit Brussel en Den Bosch ingegrepen op de juridische dwaling en het machtsmisbruik.

Daarmee biedt de heksenepisode een mooie spiegel voor maatschappelijke vraagstukken van nu: complottheorieën, het belang van de democratische rechtsstraat, roddel en achterklap op sociale media met angst en onzekerheid als voedingsbodem. De gemeenten zien educatieve en toeristische kansen om aan te sluiten bij bestaande fietsknooppunten en het versterken van de identiteit van het gebied. 

In Asten is er voor het Anna Ceelen Huis een mooie rol weggelegd. Dit documentatiecentrum voor de studie van hekserij is gevestigd in het kasteel van Asten. Volgens wethouder Janine Spoor staat het Anna Ceelen Huis ‘te springen om hieraan deel te nemen’. Er zullen waarschijnlijk in de toekomst nauwelijks extra kosten gemaakt te hoeven worden voor de Heksenroute, stelde de wethouder de commissieleden gerust.