Jongeren Danine, Michelle en Julian hebben respect voor de actie. © Peter de Bruijn

Extra aandacht voor groen tijdens tijdens Black Friday: ‘Al dat consumeren is heel slecht voor Moeder Aarde’

DEN BOSCH - ,,Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats.” Aanhangers van de actiegroep Extinction Rebellion (XR) zingen de evergreen van Herman van Veen op een natte Markt in Den Bosch. ,,Ik heb de tekst wat aangepast”, zegt Laurens Bliek.

Peter de Bruijn 26-11-21, 20:40

,,We moeten rennen, zoeken, stressen, kopen en consumeren bijvoorbeeld. Al die kortingen tijdens en rond die dagen van Black Friday. Sinterklaas en Kerst zijn één ding, Dat we blijven consumeren en niet minderen is niet goed voor onze planeet. Daar wil ik iets tegen doen. Het kan niet langer.”

,,Black Friday is helemaal geen feestdag”, vindt actievoerder Sifra Timmermans uit Den Bosch. ,,Het is letterlijk en figuurlijk een zwarte dag omdat de overconsumptie wordt gevierd. Het regent op dit moment. Aan de ene kant ben ik er blij mee omdat er dan minder mensen gaan shoppen, maar het is wat minder voor ons protest.”

‘We hebben maar één planeet’

Negentig procent van de voorbijgangers zei vandaag dat ze minder kopen, dus consuminderen, verrassend
Mirjam Bemelmans

Lange rijen bij de etalages en uitpuilende winkels in het Bossche centrum bleven gistermiddag inderdaad waarschijnlijk vanwege het hondenweer vrijwel uit. Mirjam Bemelmans uit Boxtel vraagt bij het kraampje van XR voorbijgangers of ze belangstelling hebben voor leuke cadeautjes als een tweedehands boek of een stekje van een plant. ,,Zo kom ik toch nog met de voorbijgangers in gesprek. Onze boodschap is niet zo veel shoppen en onnodige spullen kopen, maar meer met elkaar doen en dingen delen of geven”, legt ze uit.

,,Nederlanders zijn heel gevoelig voor ‘twee halen en één betalen’. Door al dat winkelen hebben we straks 3,4 aardes nodig, maar we hebben maar één planeet. Negentig procent van de voorbijgangers zei vandaag dat ze minder kopen, dus consuminderen, verrassend. Ze kopen minder en snuffelen dan misschien wat meer.”

Tekst gaat verder onder foto.

Geen schreeuwende 'Black Friday'-stickers met kortingen op de etalageruit van kledingwinkel Xandres in Den Bosch. © Peter de Bruijn

Michelle (19) uit Dinther, Danine (20) uit Weert en Julian (19) uit Sint Oedenrode hebben ‘respect’ voor de protestactie. ,,Of we ons zorgen maken over het klimaat en de toekomst van de aarde? ,,Je hoort dat het steeds slechter gaat. Ik koop ook bewust tweedehands kleding”, zegt Michelle. Danine: ,,Black Friday? Leuk dat je kortingen krijgt, maar je koopt allerlei onnodige extra dingen die je later weer weggooit.”

,,Wees tevreden met wat je hebt”, vult Julian aan. ,,Het hoeft niet altijd steeds meer te zijn, maar ik denk dat het heel veel mensen nog niet veel uitmaakt, ook jongeren van onze leeftijd inderdaad. Wij doen niet aan Black Friday. Geef mij maar een groene vrijdag.”

‘Er moet veel meer materiaal worden hergebruikt’

In de etalage en in de winkel van het dames-modemerk Xandres in Den Bosch zijn deze dagen geen schreeuwende reclamestickers te zien met kortingen van 50, 60 of misschien wel 70 procent. De winkelketen repareert truitjes, jurkjes, broeken en allerlei andere kledingstukken van Xandres die vanaf Black Friday tot en met maandag naar de enige fysieke winkel van het Belgische modemerk in ons land in de Bossche Verwersstraat worden gebracht.

Een vaste klant uit Vught brengt een bruin truitje. ,,De kraaltjes van biesje laten los”, legt ze uit. ,,Alleen maar goed dat m’n truitje hersteld wordt”, zegt ze even later. ,,Er moet veel meer materiaal worden hergebruikt. Heel belangrijk voor onze kinderen en kleinkinderen dat Moeder Aarde gevoed en niet geplunderd wordt. Die winkels met al die zogenaamde kortingen deze dagen. Waanzinnig en onzin dat overgewaaide gedoe en gestunt uit Amerika!”

Heel belangrijk voor onze kinderen en kleinkinderen dat Moeder Aarde gevoed en niet geplunderd wordt
Vaste klant uit Vught

Shopmanager Linda Holländer heeft meegeluisterd. ,,Ik heb - ik denk ook door het slechte weer - nog maar twee te repareren kledingstukken binnengekregen. Die gaan we bij onze hoofdvestiging in België gratis herstellen. Deze actie loopt nog tot en met maandag. We willen als modemerk beslist niet ‘overconsumeren’. Doen bij Xandres niet aan zogenaamde fast-fashion of te wel steeds meer en steeds goedkoper. We moeten ons samen vooral focussen op duurzaamheid. Ik merk dat er steeds meer collega’s zijn die daar ook zo over denken.”

Ketting Kledingruil groeit in Den Bosch als kool

Het begon in maart met elf mensen en één kledingzak. Acht maanden later is het initiatief ‘Ketting Kledingruil’ in Den Bosch en omgeving uitgegroeid tot een ketting met ruim honderd deelnemers en 19 roulerende kledingtassen zakken van het formaat grote boodschappenshopper. ,,Het gaat vooral om elkaar iets te gunnen en jezelf ook iets te gunnen”, zegt coördinator Carine Van Bost uit Engelen.

,,De deelnemers vormen als het ware schakels in een ketting”, legt Van Bost uit. ,,In de kring rouleert een aantal tassen met tweedehands kleding. Je haalt één of meerdere kledingstukken die je leuk vindt uit de tas en stopt er vervolgens iets uit je eigen garderobe in. Een jurkje of broek bijvoorbeeld waar je een beetje op uitgekeken bent.”

Het initiatief ontstond tijdens de vorige lockdown in Amsterdam. Een groep vrouwen ruilde altijd kleding met elkaar op een bepaalde plek. Door de coronamaatregelen ging dat niet meer. Eén van de dames had een flinke zak kleding in de hal staan. Die heeft ze naar iemand uit het ‘ruilgroepje’ gebracht. Van Bost: ,,Je brengt de tas weg naar de volgende deelneemster in de ketting; een vaste route. In Den Bosch e.o. doen moeders met hun (tiener)dochters mee, maar ook een vrouw van rond de zeventig.”

Tweedehands

,,Wat voor gevoel het geeft? Ik vind het geweldig. Ik heb veel affiniteit met kleding. Shop al jaren alleen maar tweedehands. Mooi ook dat het deelnemers verbindt. Ik heb zelf een beperkte kledingkast, maar er zijn altijd dingen die je toch niet draagt. Leuk toch als je weet dat er iemand blij is met jouw overbodige jurkje, blouse of broek?”

Inmiddels zijn er in ons land meer dan 350 kettingen met zeker duizend ‘reizende kledingtassen’ en zo’n 10 duizend deelnemers. Duurzaamheid is vaak dé belangrijkste reden om mee te doen. Er zijn ook kettingen voor mannen, kinderkleding, studenten en mensen met een maatje meer. In de Bommelerwaard en de gemeente Boxtel ontstaan nog prille initiatieven. Meer informatie via: www.kettingkledingruil.nl