Digitaal systeem vervangt nee-ja-sticker op de brievenbus

Het systeem heet InMijnBus. Ieder huishouden ontvangt straks een kaart met daarop onder meer een QR-code die verwijst naar een site waar je je voorkeur kunt aanpassen. Voor wie niets doet blijft de situatie zoals die nu is, want folderbezorgers zullen eerst overal in Nederland noteren welke adressen wel en welke geen sticker hebben.

,,Op deze manier willen we folders voor de toekomst behouden”, zegt voorzitter Thomas Hopman van MailDB, de brancheorganisatie die de huidige brievenbusstickers uitgeeft. Een op de drie huishoudens geeft volgens Hopman nu via een sticker aan dat ze geen folders willen. Hij denkt dat dit aantal alleen maar toeneemt als er niets verandert. Er zijn ook al meerdere gemeentes die de zaken hebben omgedraaid. Daar krijgen alleen mensen met een speciale ja-sticker nog ongeadresseerd reclamedrukwerk.

,,In de praktijk vinden veel huishoudens een sticker halen ‘gedoe’ of een sticker plakken ontsierend. Het is tijd voor een moderner alternatief”, vindt Hopman. In het nieuwe systeem is het bewust heel makkelijk gemaakt om de voorkeur aan te passen. Dit is onder meer gedaan met het oog op duurzaamheid, vertelt de branchevoorman. Dan kan je ook regelen dat je even geen folders ontvangt als je op vakantie bent, of juist wel in de decembermaand als de feestdagen eraan komen.

Voor de circa 40.000 folderbezorgers in Nederland brengt het nieuwe systeem wel een uitdaging met zich mee. Dit zijn veelal jongeren, want 70 procent van de bezorgers is volgens MailDB nog geen 17 jaar. Zij moeten straks op speciale looplijsten of in een app kijken op welke adressen ze wel drukwerk mogen bezorgen en waar niet.

Vanaf april dit jaar vinden eerst nog proeven plaats in verschillende wijken. Komende zomer zullen dan de eerste steden overgaan naar InMijnBus en volgend jaar moet heel Nederland over zijn. Voor die tijd komt er ook nog een publiekscampagne. Daarin wil MailDB de veranderingen extra onder de aandacht brengen.

Hopman denkt dat er uiteindelijk wel minder folderontvangers over zullen blijven. Maar daar staat volgens hem tegenover dat mensen die straks nog folders krijgen hier wel bewuster voor hebben gekozen. Dat zijn precies de mensen waar adverteerders het meest geïnteresseerd in zijn.

Veel gemeenten willen het ‘stickersysteem’ omdraaien (geen folders tenzij) om de hoeveelheid ongeadresseerd reclamedrukwerk en daarmee de belasting voor het milieu te verminderen. Daarbij gaat het om de invoering van ja-ja-stickers. Reclamefolders mogen dan alleen nog worden bezorgd in brievenbussen met zo'n sticker. Wie geen sticker op de brievenbus heeft, ontvangt geen reclamedrukwerk meer, maar krijgt wel de huis-aan-huisbladen in de bus.

Over de invoering van de ja-ja-stickers is landelijk juridische strijd gevoerd, omdat de reclamefolderbranche vreest voor omzetverlies. Ze waarschuwde eerder al dat het ‘gevaar’ zou ontstaan dat met het nieuwe systeem de huis-aan-huisbladen uit veel meer reclame gaat bestaan, om toch nog veel bereik te houden.

Een aantal gemeenten voerde de ja-ja-stickers al in. Daaronder Amsterdam, waar inwoners sinds 1 januari 2018 zo op hun brievenbus kunnen laten weten of ze ongeadresseerd drukwerk willen ontvangen. Wie geen sticker heeft, krijgt geen folders en huis-aan-huis-bladen in de bus. Folderbedrijven strijden al sinds de invoering tegen de ja-ja-sticker. Na een eerste rechtszaak en een hoger beroep in 2019 kreeg Amsterdam in september vorig jaar gelijk van de Hoge Raad. 

De gemeente Rotterdam voerde het ‘omgekeerde’ systeem begin vorig jaar in, Utrecht deed dat een jaar eerder al. Het college van B&W koos ervoor om in plaats van de bekende Ja/Nee en Nee/Nee-stickers een veel striktere regel te hanteren. Geen sticker op de deur betekent géén drukwerk meer in de brievenbus. De domstad hoopt zo de papierverspilling te verminderen. 

Huis-aan-huiskranten luidden in januari 2020 de noodklok in een brandbrief aan minister Arie Slob (Media) en de VNG. Ze vrezen dat het Utrechtse voorbeeld om huis-aan-huiskranten uit milieuoogpunt te weren in meer steden navolging krijgt. Dat betekent ‘de doodsteek voor de onafhankelijke lokale journalistiek’, meent branchevereniging NNP. 

Kijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: