Recordwinst voor Shell: consument betaalde de hoofdprijs, winst gaat naar de aandeelhouders

De cijferpublicatie van Shell is de eerste onder leiding van de nieuwe topman Wael Sawan. Hij volgde begin dit jaar de Nederlander Ben van Beurden op als bestuursvoorzitter van het concern. De recordwinst komt niet als een verrassing. Iedere automobilist merkte afgelopen jaar de hoge prijzen aan de pomp. Ook gas, een belangrijk onderdeel voor Shell, was schreeuwend duur.

De consument betaalde de hoofdprijs, de winst is voor de aandeelhouders van Shell. Afgelopen jaar gaf de oliereus 26 miljard dollar terug aan de aandeelhouders. Deels als dividend en deels door de inkoop van eigen aandelen. En er zit nog meer in het vat. Shell maakte bekend het dividend te verhogen en opnieuw voor 4 miljard dollar aandelen in te kopen.

De hoge winsten zijn de politiek een doorn in het oog. Zeker nu miljoenen mensen worstelen met torenhoge energierekeningen. Daarom is er een Europese belasting op overwinsten van oliemaatschappijen ingesteld. Ook het Verenigd Koninkrijk heft een extra belasting. Die belastingen kostten Shell afgelopen jaar 2,3 miljard dollar - nog geen 10 procent van het bedrag dat de aandeelhouders konden bijschrijven.

De totale omzet van Shell bedroeg over heel 2022 meer dan 386 miljard dollar, tegen 272,6 miljard dollar een jaar eerder. Over het vierde kwartaal kwamen de inkomsten uit op meer dan 101 miljard dollar.

De Amerikaanse branchegenoot ExxonMobil maakte eerder deze week bekend dat over heel 2022 een recordwinst van 56 miljard dollar werd geboekt. Dat leidde tot kritiek van de Amerikaanse regering, die stelt dat oliebedrijven woekerwinsten behalen over de rug van de consument en dat ze te weinig doen om de prijzen aan de pomp te verlagen, terwijl de zakken van topbestuurders en aandeelhouders worden gevuld. Ook in Europa is er kritiek op oliebedrijven omdat ze zouden profiteren van de oorlog in Oekraïne

De helft van de winst van Shell, 22 miljard dollar, komt uit de gasdivisie. Door het wegvallen van het Russisch gas voor Europa moest er op grote schaal gas elders vandaan gehaald worden. Dat leidde tot schaarste en dus hoge prijzen voor lng, vloeibaar gemaakt aardgas. En in lng is Shell juist een grote speler.

Ook in de opsporing en winning van olie en gas deed Shell goede zaken. Door de hoge olie- en gasprijzen was het oppompen van de fossiele brandstof erg lucratief. In totaal maakte deze divisie 16 miljard dollar winst. Ook de raffinaderijen en de chemietak draaiden een goed jaar.

Shell investeert niet alleen in olie en gas, maar ook in duurzame energie als wind en groene waterstof. Vorig jaar investeerde het bedrijf daar 3,5 miljard dollar in. Deels door aankopen van bedrijven die al duurzame energie produceren, deels in nieuwe projecten. Daarmee ging 16 procent van alle investeringen naar duurzame energie.

Dat zorgt voor veel kritiek. Met name uit de milieubeweging klinkt de roep om veel sneller te vergroenen. Daarbij wordt gewezen op het vonnis van de Haagse rechtbank afgelopen jaar. De rechter droeg Shell op om de uitstoot van CO2 sneller terug te dringen. Shell zegt dat het al stappen zet, maar wijst er op dat de wereld nog lang olie en gas nodig zal hebben.