Veel bekende Nederlands winkelketens zitten ook in België, zoals hier in het centrum van Antwerpen. Zij vormen echter bepaald niet de top van de ijsberg. © Photo News

Winkelier laat goud geld liggen in de Benelux

Nederlandse winkeliers laten veel omzet liggen in België en Belgische ondernemers in Nederland. Als er één Benelux-markt voor de detailhandel ontstaat, kunnen winkels liefst 23 miljard extra omzet boeken en komen er 95.000 banen bij.

David Bremmer 20-02-17, 06:00 Laatste update: 21-02-17, 05:02

Een betere geïntegreerde Benelux-thuismarkt voor detailhandel betekent voor consumenten lagere prijzen en nieuwe mogelijkheden om grensoverschrijdend te shoppen
Benelux-studie door Vlerick Business School

Premier Rutte neemt afscheid van Belgische collega Charles Michel na een Benelux-overleg in het Luxemburgse Schengen. © ANP

Dat blijkt uit een nieuwe studie van de Gentse Vlerick Business School in opdracht van de Benelux, de uit 1944 stammende economische unie tussen België, Nederland en Luxemburg.

Met komende Brexit, de kritiek op internationale handelsverdragen en Donald Trump die allerlei protectionistische maatregelen wil nemen, klinkt de roep om de aloude Benelux nieuw leven in te blazen.

Weliswaar zijn veel bekende ketens in België actief - oa HEMA, Kruidvat, Albert Heijn en webwinkels Bol.com en Coolblue, maar zij zijn niet representatief. Slechts twee procent van de Nederlandse detaillisten bezit filialen buiten ons land. Slechts drie procent heeft een webshop die mikt op het buitenland.

Volgens het Secretariaat-Generaal van de Benelux in Brussel, het dagelijks bestuur van de unie, valt er tientallen miljarden aan economische winst te behalen door een gezamenlijke markt te creëren voor de detailhandel.

Benelux-BV
Dan moeten wel allerlei regels worden geharmoniseerd, oa op het gebied van arbeidswetgeving, etikettering, verpakking en betalingsmethoden. Een soort Lage landen-TTIP dus. Zo wordt het voor winkelketens beduidend makkelijker en goedkoper om in België en Luxemburg zaken te doen. Ook moet er een speciale Benelux-vennootschap komen, zodat bedrijven met één rechtsvorm in de hele Benelux terecht kunnen.

Verder lezen na de foto(s)

Ahold waagde de stap naar België wel en is inmiddels zelfs samengegaan met Delhaize. Hier de opening van de Albert Heijn in het Vlaamse Zottegem © Ronny De Coster

De retailmarkt in de Benelux is goed voor een jaaromzet van €219 miljard, een miljoen banen en bijna 200.000 detaillisten.

Momenteel is de retailmarkt in de Benelux al goed voor 219 miljard euro omzet per jaar, een miljoen banen en bijna 200.000 detaillisten. Als de gezamenlijke markt er komt, levert dat nog eens 36.000 nieuwe ondernemingen extra op, 95.000 banen en 23 miljard euro meer omzet.

,,Een betere geïntegreerde en concurrerendere Benelux-thuismarkt voor detailhandel betekent voor consumenten lagere prijzen, een betere toegang tot een groter productassortiment, een betere dienstverlening en nieuwe mogelijkheden om grensoverschrijdend te shoppen," schrijven de onderzoekers.

Samenwerking
Het Benelux-onderzoek is verricht door de Vlerick Business School in Gent en wordt vandaag (maandag) opgestuurd naar de ministers van economische zaken Henk Kamp, Kris Peeters (België) en Etienne Schneider (Luxemburg).

Afgelopen jaar pleitte een groep toonaangevende ondernemers uit Nederland en België, waaronder KPN's Eelco Blok, in een openbare brief ook al voor een opwaardering van het Benelux-samenwerkingsverband. De Benelux startte in 1944 als een douane-unie en werd in 1958 opgewaardeerd tot een economische unie.

'Vast contract is in Nederland wel héél vast'

Vlaamse ondernemer Hendrik Winkelmans waagde met zijn keten Fiets! de stap naar Nederland waar hij in 2015 het merk Hans Struijk overnam. Hij ontdekte al snel dat de verschillen in regelgeving tussen Nederland en België groter zijn dan de cultuurverschillen. © Emy Elleboog

,,Eerlijk gezegd dacht ik dat de regels in België en Nederland wat dichter bij elkaar zouden liggen," vertelt de Vlaamse ondernemer Hendrik Winkelmans. Met zijn keten Fiets! waagde hij in 2015 succesvol de stap naar Nederland waar hij nu 16 winkels bezit onder het label Hans Struijk fietsen. ,,Er bleken grote verschillen in met name arbeidsregelgeving te zijn."

Welke? ,,In België zijn de loonkosten wat hoger, maar dienstverbanden - ondanks wat Belgen soms denken - losser dan in Nederland. Bij jullie zijn contracten erg vast, het is een soort dienstverband voor het leven."

Heel blij is hij daar niet mee. ,,Het is soms moeizaam om goede krachten een contract van onbepaalde duur te geven, omdat het zo vast is," zegt hij. Soms overweeg ik wel eens een mailtje aan Lodewijk Asscher," glimlacht hij. ,,Die heb ik ooit leren kennen toen we gelijktijdig in New York studeerden."

Het leren kennen van de Nederlandse regels kostte veel tijd. Vandaar dat hij meer harmonisatie in Benelux-verband toejuicht. ,,Ook zou het mooi zijn als de begeleiding beter is. Een kenniscentrum voor ondernemers die van België naar Nederland komen en andersom, zou ondernemers enorm helpen."

Taalgebruik
Met de cultuurverschillen tussen Nederland en België heeft Winkelmans beduidend minder moeite. ,,Die zijn minder groot dan gedacht. Ja, Nederlanders zijn wat directer, mijn Vlaamse team kropt ergernissen langer op."

Verder valt hem op dat Nederlanders Vlaams-taalgebruik minder accepteren dan andersom. Als wij met een in Vlaams-Nederlands geschreven marketingplan komen, valt dat niet zo goed bij mijn personeel hier. Vlamingen hebben geen moeite met Noord-Nederlands. Dat komt waarschijnlijk omdat wij een stukje kleiner zijn."

Verschillen op de fietsmarkt zijn er ook. Waar Fiets! in België meer omzet uit racefietsen en alles daarom heen haalt, fietsen Nederlanders louter functioneel. ,,Maar je ziet wel dat de markten naar elkaar toe bewegen."

E-bikes
Winkelmans voorziet nog veel groei in de Lage Landen. De markt voor fietsen is heel erg gefragmenteerd, terwijl er veel ontwikkelingen zijn neem e-bikes. Consumenten verwachten verder steeds meer service. Voor een eenpitter is dat allemaal lastig bij te benen, ketens hebben de toekomst."