Grote steden willen af van term laagopgeleid

De Rotterdamse wethouder van Onderwijs Said Kasmi verklaarde onlangs dat de gemeente de term laagopgeleid niet meer wil gebruiken, meldde het AD Rotterdams Dagblad. Het onderscheid hoogopgeleid-laagopgeleid zou kunnen suggereren dat het één beter of belangrijker is dan het ander. ,,We moeten zoeken naar alternatieve termen’’, verklaarde hij na kritiek op het vorige maand gepresenteerde onderwijsbeleid, waarin meermaals gerept wordt over ‘kinderen van laagopgeleide ouders’.

De discussie is ook door het ministerie van Onderwijs met de Tweede Kamer gevoerd. De conclusie, zo stelt een woordvoerder, is dat er zuiniger met de termen ‘laagopgeleid’ en ‘hoogopgeleid’ wordt omgegaan. ,,We benoemen vaker de onderwijssoort.’'

Helemaal verdwijnen zal de term voorlopig niet, simpelweg omdat er geen alternatief is dat de lading dekt. OCW: ,,Als je het over praktisch opgeleid hebt, waar leg je dan de grens? Een arts is in zekere zin ook praktisch opgeleid.’’

Volgens de Vereniging van Gemeenten is er ,,geen beleid om de typering hoog- of laagopgeleid niet meer te gebruiken’’, aldus een woordvoerder. In de andere drie grote steden zoekt men echter ook naar alternatieve benamingen of is er door het gemeentebestuur al besloten de termen waar mogelijk niet meer te gebruiken.

Bij de gemeente Utrecht zet men zich actief in om de termen laagopgeleid en hoogopgeleid te vermijden. Het is een zaak waar wethouder van onderwijs Anke Klein zich sterk voor maakt sinds het moment dat ze aangesteld werd in juni 2018, zegt woordvoerder Jochem Hoogenboom. ,,De termen laag- en hoogopgeleid geven niet goed weer wat het eigenlijke verschil is tussen de twee. Bovendien is het een niet beter dan het ander, terwijl dat in dit onderscheid wel zo lijkt. We hebben daarom een lijstje met alternatieven, waaronder ‘theoretisch geschoold’ en ‘praktisch geschoold’. Dat is wat de gemeente betreft veel passender.’’

In gemeentelijke documenten worden hoogopgeleid en laagopgeleid daarom niet meer gebruikt. ,,Het kan zo zijn dat die woorden er nog een keer tussendoor glippen maar het niet de bedoeling.’’ In dezelfde context heeft de gemeente ook een ander woordelijk onderscheid de deur uit gedaan. ,,Wij spreken niet over mbo-scholieren maar over mbo-studenten, want we spreken ook over hbo- en wo-studenten.’’

De gemeente Amsterdam is ook niet tevreden met het gebruik van de termen laagopgeleid en hoogopgeleid. ,,Ze doen geen recht aan de waarde van de opleidingen die ermee bedoeld worden’’, stelt woordvoerder Peter Paul Ekker. ,,We willen dat scholieren en studenten aan het vmbo en mbo juist trots zijn op hun opleiding, want dat mogen ze zijn. Het spreken over laagopgeleid en hoogopgeleid werkt dan averechts.’’

De gemeente Amsterdam wil de termen dan ook in de ban doen, maar wacht daar nog even mee. ,,Het is niet aan ons om in ons eentje een alternatief te verzinnen en dat op deze manier op te leggen. Dat is wat ons betreft aan alle Nederlanders.’’ De gemeente wil zich voegen naar de landelijke consensus over een nieuwe benaming. ,,Wat het uiteindelijk ook wordt – theoretisch en praktisch geschoold of toch iets anders – wij doen daar graag aan mee. Hoe sneller er een goed alternatief komt, hoe beter.’’

Voor de gemeente Den Haag is de discussie over laag- en hoogopgeleid een gepasseerd station. In mei vorig jaar besloot de gemeenteraad al om de termen zoveel mogelijk te vermijden in beleidsdocumenten. ,,Als we het hierover hebben, willen we recht doen aan de werkelijkheid zonder dat er een waardeoordeel aan vast zit. Dat doen we door bijvoorbeeld over theoretisch en praktisch opgeleiden te spreken of concreet het opleidingsniveau te benoemen’’, stelt woordvoerder Thomas Bakker.

Maar de woorden compleet vermijden is niet altijd even makkelijk volgens Bakker. ,,Het onderscheid theoretisch en praktisch voldoet ook niet altijd. Een huisarts heeft immers ook een praktisch beroep. We volgen de landelijke discussie over dit onderwerp dan ook met belangstelling. Wij doen het nu zo, maar op termijn zal er vast een nog betere benaming komen.’’

Marianne Zwagerman was te gast tijdens de Leadership Experience van maart 2018. Wanneer iemand uit de zaal de woorden ‘lager geschoold’ gebruikte in een vraag, volgde direct een correctie vanuit Marianne.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!