Ze geeft het maar gelijk toe: die dooie eend, dat was een taalvondst van haar collega Marnix. Hij kwam ermee toen De Gaay Fortman moest beslissen over een nieuw kantoorpand. ,,Ik was overtuigd van de locatie en zette alles op alles om degenen die een andere locatie in gedachten hadden, over de streep te trekken. Totdat Marnix zei: Marry, je verdrinkt een dooie eend. Kijk eens naar wat voor draagvlak je wél hebt.'' De dooie eend is metafoor geworden voor iets wat negatieve aandacht slurpt. Terwijl focussen op het gemeenschappelijke doel veel effectiever is. ,,Later hoefde Marnix alleen maar ‘dooie eend!’ te roepen en dan wist ik hoe laat het was.''

De Gaay Fortman is partner bij Houthoff, een groot advocatenkantoor op de Zuidas in Amsterdam. Twee weken geleden verscheen haar boek over haar weg naar de top als vrouw in een mannenwereld. Naast de dooie eend uit de titel, is ‘beminnelijke doeltreffendheid’ een ander belangrijk thema. Het is De Gaay Fortman’s leus om op een prettige manier te bereiken wat je beoogt. 

,,Vroeger kon ik in een teamoverleg iemand publiekelijk uitfoeteren als diegene zijn werk niet goed had gedaan. Totaal niet effectief. Nu zou ik op een later moment naar die collega toelopen, een compliment maken over wat er wél goed ging en dan aankaarten wat me dwars zat.'' Klinkt logisch, maar dat beminnelijke is nog niet zo vanzelfsprekend in de bedrijfstop met veelal dominante mannen. ,,Daar gebruiken ze veelal ellebogenwerk, of slaan ze - zoals vroeger in de zandbak - met schepjes op elkaars hoofd om te krijgen wat ze willen.''

Zelf zit De Gaay Fortman in de top van het bedrijfsleven. In het boek beschrijft ze situaties waarin ze als commissaris met de raad van bestuur dealt of hoe je partner wordt bij een advocatenkantoor. Is dit boek ook interessant voor de juf of verpleegkundige? ,,Zeker! Veel van mijn tips gelden ook voor het dagelijks leven. Stel, je zit in de bioscoop en je buurvrouw zet zo, hup, haar armen over de hele middenleuning. Ga je dan terugduwen en een rotavond hebben? Of doe je je armen over elkaar en geniet je van de film? Dat is wat mij betreft waar mijn boek over gaat. Besteed geen energie aan die dooie eend van een buurvrouw, maar ga voor je eigen doel: een leuke avond.''

Hoe ga je als vrouw beminnelijk doeltreffend te werk? De Gaay Fortman geeftt 3 tips :

1. Mannen zijn geen Dr. Phil

,,Ik heb in sollicitaties veel gezien dat vrouwen te bescheiden zijn. Dat is niet handig. Mannen zijn namelijk geen Dr. Phil die door die onzekerheden heen zien dat je het wél kunt. Dus straal uit: ik kan dit, ik ben geschikt voor deze klus.''

2. Zing je eigen lof

,,Op een subtiele en boeiende manier vertellen waar je je mee bezig houdt, maakt dat je verder komt. Hoe weten mensen anders waar je goed in bent? Dus als aan de lunchtafel iedereen vertelt waar hij of zij mee bezig is, wees dan niet naïef en doe gewoon mee.''

3. Bonding hoort erbij

,,Je moet als vrouw de mannendenkwereld leren begrijpen. Dus ga mee een biertje drinken op de vrijdagmiddag en ga het contact aan. Al vind ik andersom ook dat mannen meer ‘one of the girls’ mogen worden. Niet alleen maar lachen en ouwehoeren met je maten, maar ook je inspannen om een goed gesprek met een vrouw aan te gaan.'' 

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!