Dat er in de jaren voor 2016 nooit iets mankeerde aan de lading van een Hercules of KDC-10 van de luchtmacht, hoor je de commandant van Vliegbasis Eindhoven Elanor Boekholt O'Sullivan niet zeggen. ,,Ik ken het intern rapport hierover en bestrijd niet wat erin staat. Maar de aanbevelingen ter verbetering zijn nagenoeg allemaal overgenomen. Die maatregelen worden elke maand geëvalueerd en eventueel aangescherpt." Sommige zaken had de vliegbasis al veel eerder geregeld, zoals de aanstelling van een veiligheidsadviseur die onder meer toeziet op het deugdelijk verpakken, labelen en vervoeren van materialen.

Volgens de commandant is 'veiligheid' op de vliegbasis een structureel punt van aandacht. De 'can do' mentaliteit waar de luchtmacht zich graag op laat voorstaan -niet lullen maar poetsen- maakt steeds vaker plaats voor het credo 'safety first'. Dat is tevens in het belang van de medewerkers zelf, benadrukt de commandant: ,,Onze bemanningen willen ook niet in een gevaarlijk vliegtuig vliegen. Die willen 's avonds ook graag naar huis, naar de spruitjes."

In de bevoorradingshal van de vliegbasis staat een pallet met grote flessen chemicaliën. Materiaal dat door een burgertoestel niet zal worden vervoerd, beaamt gezagvoerder Kees van het Riet. Hetzelfde kan overigens gezegd worden van munitie. ,,Maar wij moeten wel; dit soort spullen is vaak niet aanwezig of voorhanden in de gebieden waar we heen gaan."

Voordat een lading in het ruim van een vrachtvliegtuig verdwijnt, wordt een uitgebreid controletraject gevolgd. Hierbij wordt onder meer gebruik gemaakt van een levensgroot scanapparaat, dat ook gebruikt wordt in de burgerluchtvaart om bagages te controleren. ,,Alleen, dit exemplaar is zeer geavanceerd", zegt veiligheidsadviseur Louis. ,,Het beeld is driedimensionaal. Een speciaal opgeleide operator controleert de inhoud. Bij twijfel wordt de pallet of de box handmatig onderzocht. We hanteren hierbij een zero tolerance beleid: bij twijfel gaat het niet mee."

Bij elke lading hoort een formulier waarop de inhoud staat aangegeven. Die lijst wordt gecontroleerd en afgevinkt door de 'loadmaster', die verantwoordelijk is voor het in- en uitladen. Vervolgens zijn er zes personen die deze lijsten op hun beurt weer controleren en tekenen. Ook worden gevaarlijke stoffen en brandbevorderende materialen strikt gescheiden van elkaar bepakt, zegt loadmaster Bart.

Controles zijn zeer streng, zo benadrukken de luchtmachtmedewerkers nog maar eens. ,,Bij twijfel gaat het spul niet mee. Zoals laatst een vracht bommen en munitie van een bondgenoot. Er ontbrak een document."