Consumentengedrag: Zijn wij net zo fout als ons graniet?

'Fout' graniet ook ingevoerd door handelaren in Deurne en Someren, kopte deze krant eerder deze week. Onderzoek van de Landelijke India Werkgroep, Stop Kinderarbeid en Kerk in Actie bracht aan het licht dat er veel mis is bij sommige steengroeven in het zuiden van India.

’Schande!’, klonk het uit diverse kelen. Kinderarbeid, schuldslavernij en erbarmelijke arbeidsomstandigheden in de granietgroeven passen niet in het plaatje van een strakgepolijste hardstenen blad op een designerkeuken van tienduizenden euro's. Het kan toch niet zijn dat we de zuurverdiende centen Indiase uitbuiters in het zadel houden, toch?

Boycotten we nu massaal het 'foute' graniet? Patrick Wessels, als psycholoog gespecialiseerd in consumentengedrag, voorspelt van niet. „Want zeggen en doen zijn twee verschillende dingen. Zodra je de aankoop gedaan hebt is er niemand die kan achterhalen waar het graniet vandaan komt. Je hoeft je niet te verantwoorden.” 

Zijn woorden lijken hout te snijden. Navraag bij diverse keukenspeciaalzaken in Zuidoost-Brabant leert dat klanten geen idee hebben waar hun keukenwerkblad vandaan komt. En dus stellen ze ook nauwelijks vragen. Ja, af en toe wordt opgemerkt dat de leveranciers Jetstone uit Deurne en Kerasom uit Someren in het nieuws waren, maar er is nog geen koop niet doorgegaan, laten ze weten. 

Een zinloos rapport dat snel in de onderste la belandt? Wessels: „Als er vaker van dit soort geluiden klinken waarschijnlijk niet. Kijk naar de vleessector. Daar worden we steeds bewuster. Een keurmerk als Beter Leven helpt daar enorm bij. Als je bij de kassajuffrouw alleen maar spullen zonder die ster afrekent, voel je je wellicht toch een beetje ongemakkelijk.” 

Verandering van consumentengedrag kost vaak jaren weet Wessels. „In de kledingbranche zie je ook dingen veranderen. Duurzame kleding, gemaakt zonder kinderarbeid of foute naaiateliers raakt steeds meer in zwang. Maar ondertussen staan we nog wel steeds massaal in de rij bij de Primark.”

En hoe zit het met de Nederlandse handelaren die volgens de onderzoekers 'fout' graniet door de vingers lieten gaan? Die nemen de uitkomst van het onderzoek serieus. Zo heeft het Deurnese Jetstone inmiddels uitgezocht waarom ze door de onderzoekers genoemd worden. 

Directeur John van den Heuvel: „We hebben achterhaald dat het gaat om één blok graniet dat via de tussenhandel bij ons belandde. Uit het blok zijn vijftien aanrechtbladen gehaald. We hebben de winkels waar ze verkocht zijn inmiddels benaderd. Daarnaast hebben we onze inkoper ter plaatse opdracht gegeven om alle leveranciers en granietgroeven te bezoeken. Als hij daar dingen ziet die niet kunnen, stoppen we met die groeve. Dat hebben we al vaker gedaan.”