Edo Righini: ‘Het Muziekgebouw is een magische plek’

Edo Righini (47) is blij met de verhuizing naar Eindhoven. De voormalige jazzgitarist, docent en vervolgens adjunct-directeur van het Conservatorium van Amsterdam kwam begin augustus met vriendin en zoon van Bloemendaal naar Eindhoven en het bevalt ze uitstekend. Righini is opvallend vaak - ook in de avonduren - in het Muziekgebouw te vinden: ,,Logisch, dat weet je van tevoren als je directeur wordt van een complex als dit: dit is geen 9 tot 5-job.”

Komt bij: er moest een ontwikkelplan komen en ook de daaraan gekoppelde subsidieaanvraag bij Brainport Eindhoven, dus enige haast was geboden. Dat plan ‘Verbinden en verbreden’ ligt er nu en hij is er fier op. ,,Muziekgebouw Frits Philips heeft veel kansen, héél veel kansen”, zegt hij enthousiast.

Haast en passant geeft hij aan dat hij van huis uit heeft meegekregen dat vrijwilligerswerk erbij hoort: ‘Dat doe je gewoon, punt’. En dat trekt hij door in het Muziekgebouw. Met vier laagdrempelige initiatieven: ,,We hebben twee weken geleden voor de uitvoering van het Symfonieorkest Vlaanderen tweehonderd zorgmedewerkers uitgenodigd. Dat hebben we gedaan in samenspraak met de drie ziekenhuizen. We willen zo elk seizoen duizend zorgmedewerkers uitnodigen voor een mooie, gratis, avond.”

De Spottickets, dat is het tweede project. Die tickets zijn er speciaal voor jongeren onder de 30 die voor een tientje een uitvoering kunnen bijwonen. ,,Zeker nu in coronatijd is het goed als ook jongeren even naar iets totaal anders kunnen; een fijn concert kan dan heel veel betekenen.” Tienduizend van die kaarten per seizoen wil Righini reserveren. Wat meespeelt: het Muziekgebouw heeft tot nu toe een gemiddelde bezetting van 65 procent, dus daar kunnen de jongeren prima bij. Resultaten van vergelijkbare projecten in Amsterdam en Utrecht stemmen zeer hoopvol.

Het derde project is het gehele muziekcomplex een dag aanbieden aan een bepaalde gemeenschap in Eindhoven die gewoonlijk niet of amper het Muziekgebouw weet te vinden. Begin volgend jaar hoopt Righini de sleutel van het complex te overhandigen aan de Turkse gemeenschap. ,,Zij bepalen dan een dag en avond lang wat er hier gebeurt, van de muziek tot en met het eten en alles eromheen. Je moet ze de ruimte geven om er echt hún avond van te maken en dat gaan we dus doen.” Voor de tweede helft van het jaar wordt een andere Eindhovense gemeenschap uitgenodigd.

Voor mensen die bij ‘Muziekgebouw Eindhoven’ onmiddellijk denken aan ‘zwaar klassieke muziek’ worden kleine laagdrempelige festivals opgezet, rond een thema, bijvoorbeeld ‘Muziek en sport’ of Muziek en cinema’. ,,Met korte optredens, van pakweg een half uur of zo. En zo drie achter elkaar op andere plekken in het gebouw, met maaltijden er tussendoor en gesprekken met deskundigen. Van die ‘Music Moves Festivals’ komen er zes per seizoen en moeten samen goed zijn voor zo’n zesduizend bezoekers.”

Voor de meer brede programmering vanaf oktober 2022 is Tom Ketelaar - voorheen onder meer programmeur van de Effenaar - aangetrokken. Alles bij elkaar denkt Righini jaarlijks vijftien procent meer bezoekers te trekken de komende jaren.

Het publiek staat centraal in het beleid van de nieuwe directeur. Om die reden heeft hij de afdelingen programmering, marketing & communicatie en ticketing samengebracht. ,,Kennen we al onze 160.000 bezoekers? En wie zijn die mensen precies? Luisteren we goed naar wat zij willen? Als je dat onderzoekt, weet je ook wie je nog niet bereikt. En daar kun vervolgens je programmering op laten aansluiten.” Het plan om structureel in gesprek te gaan met het publiek, is klaar.

Over de kwaliteit van de programmering is Righini ook duidelijk: die wordt aangescherpt: ,,Als we kunnen kiezen tussen twee goede orkesten of één héél goed orkest, dan gaan we voor die laatste optie. Aan de andere kant: als wij de makers van de stad kunnen faciliteren met één performance per jaar, of vijf, dan gaan we voor de tweede mogelijkheid.”

Er zijn nu 380 activiteiten per jaar, en daarbij repeteert vaste bewoner Philharmonie Zuidnederland zo’n tweehonderd dagdelen in de grote zaal, maar het gebruik van alle ruimtes kan zeker wel omhoog, meent Righini. Onder meer door de zalen en andere ruimtes van het Muziekgebouw meer (commercieel) te gaan verhuren. Daarvoor is de afdeling ‘development’ opgezet.

,,En ik heb als oud-docent wat vrienden gebeld; die gaan - overdag - spelen in de foyer, of in de kleine zaal. Je moet, als je in de Heuvel loopt, horen dat hier van alles gebeurt. Ook zijn er inmiddels contacten met muziekscholen in de buurt. Het is toch fantastisch als hier eindexamenwerk wordt uitgevoerd, want het is en blijft een magische plek.”