Klokgebouw in Eindhoven verandert in enorme escaperoom

Een stad waar je wel makkelijk binnenkomt, maar die je alleen mag verlaten als je goed bent in het oplossen van mysteries. Samenwerken staat hierbij voorop. Dat is Scapetown, vertelt initiatiefnemer Hans van Gestel (61).  „Het is niet zomaar een stad. Het is een plek die bedacht is voor en door jongeren die meer willen weten van de mogelijkheden in de bouwnijverheid. Jongens en meisjes die kansen zien als timmerman of metselvrouw, werkvoorbereider of technisch tekenaar. Of scholieren die respect hebben voor leeftijdgenoten die kiezen voor een opleiding in de sector.” 

Imagoprobleem
Want dat respect ontbreekt volgens Van Gestel tegenwoordig terwijl goede vakmensen keihard nodig zijn. Dat merkt hij als directeur Bouwmensen Eindhoven Tilburg, een van de 25 landelijke opleidingsbedrijven, die er nauwe banden met de ROC's op na houden. In Zuidoost-Brabant is dat het Summa Bouw en Infra die onderdak heeft in het 'techniekHuys in Veldhoven. „De markt trekt aan en er zijn amper goede mensen te krijgen. De bouw heeft een groot imagoprobleem. De tijd dat je jongeren over de streep trok door ze op een open dag een vogelhuisje in elkaar te laten timmeren is écht voorbij. De bouw heeft behoefte aan meisjes en jongens die creatief zijn, de handen uit de mouwen steken maar daarbij ook hun gezond verstand gebruiken.”

Nog geen jaar geleden raakte de voormalig leraar Nederlands in gesprek met Hugo Vrijdag, de man achter de Ontdekfabriek op Strijp-S. „We kregen het al snel over de 'tiny houses' die her en der over de wereld bedacht en gebouwd worden. Complete woningen die niet groter zijn dan een paar vierkante meter. En we hadden het over de werkplaatsen van onze opleidingscentra. Als kinderen een passie hebben om dingen te maken, zullen ze het in onze werkplaatsen ontdekken. Zeker als het aansluit op hun belevingswereld.

Lees verder onder de video.

Een paar weken later werd het plan aan collega's in het land gepresenteerd. Leerlingen van Bouwmensen bouwen in hun werkplaatsen 'tiny houses' en laten dat zien aan kinderen die er vervolgens een scapehouse van maken. „Aan het einde van het schooljaar brengen we alle huisjes bij elkaar en maken we er een stad van. Zo groot dat je erin kunt verdwalen.”

Maar er rezen al snel vragen over de veiligheid van de bouwsels. „Je wilt natuurlijk voorkomen dat je een gaaf plan bedenkt en vervolgens in het nieuws komt als het fout gaat”, beseft Van Gestel. Daarom werd contact gezocht met zeven architecten. Zij ontwierpen zeven woningtypen die elk in verschillende variaties uitgevoerd kunnen worden.  „De ontwerpen zijn niet mals. Bovendien worden de huisjes gebouwd volgens de afspraken uit het bouwbesluit. Dan weet je dat ze ook veilig zijn voor de gebruikers.”

Die gebruikers zijn tweeduizend Nederlandse scholieren uit het voortgezet onderwijs. Zij worden uitgedaagd om hun ontwerp op een website te presenteren. Deelnemers worden vanaf 12 juni gedurende tien schooldagen met bussen naar het Klokgebouw gebracht om daar uiteindelijk uit Scapetown te ontsnappen.  Van Gestel: „De sector heeft niet alleen behoefte aan handjes. Ook jongeren met een vmbo-t of havo-opleiding komen er makkelijk aan een baan. ”

Vervolg
Het is de bedoeling dat Scapetown de komende jaren een vervolg krijgt. Van Gestel ziet een reizende stad voor zich die elk jaar op een andere plek, met andere huizen uit de grond wordt gestampt. „Volgend jaar gaan we de ontwerpen maken die nu door de scholieren bij ons worden aangedragen.” 

De huizen die dit jaar worden gebouwd gaan na gebruik niet de vuilnisbak in. Van Gestel zoekt naar mogelijkheden om de escape rooms een nieuwe plek te geven. „Desnoods zet ik na afloop een bord buiten met daarop de tekst: 'Stad te koop'.”

<<Illustratie Scapetown zoals de stad op de tekentafel bedacht is. Credit: Hugo Vrijdag. Op het portretje staat Initiatiefnemer Hans van Gestel. Op diverse plekken in Nederland wordt momenteel hard gewerkt aan de bouw van de escaperooms.>>