Opa Eindhovenaar was 'zo fout als wat'
EINDHOVEN - Eindhovenaar Paul Strack van Schijndel schreef een boek over zijn opa die lid was van de NSB, en 'zo fout was als maar kan.' ,,Maar hij had ook dingen waar ik best trots op ben."
Delen per e-mail
Zijn eigen herinneringen aan z'n opa, Karel Strack van Schijndel, zijn niet fijn. ,,Een boos ogende, strenge, norse nare man", zegt Paul Strack van Schijndel (56) uit Eindhoven. Het boek dat hij schreef over zijn grootvader, is dan ook geen eerbetoon geworden. De titel is duidelijk: 'Mijn NSB opa.'
De Nationaal-Socialistische Beweging NSB bestond in de Tweede Wereldoorlog uit Nederlanders die samenwerkten met de Duitsers. Opa Karel was er ook zo een, maar hij was niet erg fanatiek. Eerder een meeloper. Opa Karel gebruikte zijn NSB-lidmaatschap om orders binnen te halen bij de Duitse marine. Met zijn Rotterdamse bedrijf Karel Strack Vloeren legde hij linoleum in Duitse onderzeeërs.
Het is de meest vergaande pro-Duitse actie die Karel Strack van Schijndel (1891-1972) op zijn geweten had en hij had er een verhaal bij. ,,Ik heb niks fout gedaan volgens de wet. Personeel van mij hoefde niet naar Duitsland om daar in fabrieken te werken. Ik heb ze gered", memoreert kleinzoon Paul, in het dagelijks leven docent sportcommunicatie bij Fontys in Tilburg. ,,Maar hij heeft daarmee wel onderzeeërs gemaakt die ik weet niet hoeveel geallieerde oorlogsschepen hebben getorpedeerd. Hij was zo fout als maar kan."
De sfeer in onze familie was pro-Duits.
Met zijn vader Victor, vorig jaar overleden, werkte Paul Strack van Schijndel vijf jaar aan het boek dat zondag werd gepresenteerd in Kamp Amersfoort. Vader Victor zette Paul op het spoor van het verhaal over opa Karel, dat veel vertakkingen en zijsporen kent. Een ervan betreft Leo, zoon van Karel, oom van Paul. Leo Strack van Schijndel diende in de Tweede Wereldoorlog als SS'er voor de Duitsers en stierf in 1942 aan het Oostfront, waar hij vocht tegen de Russen. Opa Karel had het kennelijk goed gevonden dat Leo tegen het gevreesde communistische gevaar ten strijde trok. ,,De sfeer in de familie Strack van Schijndel was pro-Duits. En mijn opa had een hekel aan de Engelsen, want dat waren de uitvinders van de concentratiekampen, tijdens de Boerenoorlog in Zuid-Afrika."
Na de oorlog werd Karel Strack van Schijndel aangepakt voor zijn NSB-lidmaatschap. Ruim twee jaar lang werd hij zonder vorm van proces gevangen gezet in vijf verschillende 'bewaar- en verblijfskampen.' In maart 1947 kwam hij vrij, waarna hij een langdurig gevecht begon met de overheid. Opa Karel wilde de huisraad terug die van hem was afgepakt. En hij wilde genoegdoening voor het onrecht hem aangedaan, want grote industriëlen die tijdens de oorlog handel dreven met de Duitsers gingen vrijuit. Hij, als kleine vloerenboer, niet. Opa Karel schreef er een schotschrift over - 'Recht en beschaving in Nederland'- en stuurde dat op naar ministers en andere hooggeplaatsten. Niemand reageerde.
Trots
Hij was zo fout als wat, zegt Paul Strack van Schijndel over zijn grootvader, maar tegelijkertijd verdedigt hij hem. ,,Ik ben er best trots op dat mijn opa na de oorlog op een bizarre manier voor zijn recht op kwam. Principes zijn wel een ding in de familie Strack van Schijndel", geeft de schrijver aan. Zo fout als wat, maar Karel Strack van Schijndel diende ook als marineman zijn vaderland, van 1911 tot 1916. En tijdens het bombardement van 14 mei 1940 op Rotterdam dirigeerde hij radeloze burgers de goede kant op, weg van het gevaar. ,,Ik denk wel dat hij militair genoeg was om tijdens het bombardement te helpen", oppert Paul Strack van Schijndel.
Zo fout als wat, dat zegt Paul Strack van Schijndel niet over zijn oom Leo, de SS'er die stierf in Rusland. Of over een NSB-oom - Herman - die ook in het verhaal voorkomt. ,,Oordelen is niet interessant. Het gooit deuren op slot, dat wil ik niet. Ik geloof niet in zwart-wit."
Incest
Maar opa dan, wél helemaal fout? De verklaring daarvoor komt aan het eind van het boek plompverloren uit de lucht vallen. Opa misbruikte zijn dochter Nel. Incest. Een gegeven dat al het voorafgaande overstijgt. Waarom heeft de schrijver daar niet meer gewicht aan toegekend? Had hij niet een ander boek moeten schrijven, dáárover? De schrijver zelf: ,,De incest overschaduwt inderdaad de rest. Maar ik had het verhaal van Nel in dit boek nodig om te laten zien wie mijn opa echt was. Écht fout."
FOTO: Paul Strack van Schijndel. FOTO JEAN-PIERRE REIJNEN/FOTOMEULENHOF
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Eindhovense kantorenmarkt komt tot stilstand: terugval 40 procent door uitblijven grote transacties
EINDHOVEN - Onder invloed van corona is de kantorenmarkt tot stilstand gekomen. Door het uitblijven van grote verhuurtransacties daalde de opname in Eindhoven vorig jaar met 40 procent, overeenkomstig het landelijke beeld. -
Sportvliegtuig moet voorzorgslanding maken op Vliegbasis Eindhoven
EINDHOVEN - Een sportvliegtuig heeft woensdagmiddag een voorzorgslanding moeten maken op Vliegbasis Eindhoven. De piloot kreeg het toestel zelf weer veilig aan de grond en raakte daarbij niet gewond. -
Video
Brand in zorgcentrum aan de Herman Gorterlaan in Eindhoven: smeulende wc-rol oorzaak
EINDHOVEN - Er is dinsdagavond brand uitgebroken in een zorgcentrum aan de Herman Gorterlaan in Eindhoven. De brand was op de vijfde etage en de brandweer kreeg het vuur snel onder controle. Een smeulende wc-rol was de oorzaak. De toedracht daarvan was dinsdagavond bij politie en brandweer niet bekend. -
PREMIUM
Robot leidt arts regelrecht naar meest verdachte plekje prostaat
EINDHOVEN - Artsen van Máxima MC hebben een nieuw hulpmiddel bij het opsporen van prostaatkanker: een robot die hen aan de hand van MRI-data linea recta naar de meest verdachte plekjes leidt. -
Woonbedrijf reserveert appartementen voor ouderen uit wijk Bennekel in Eindhoven
EINDHOVEN - Tien van de 36 appartementen die corporatie Woonbedrijf gaat bouwen op de hoek van de Tinelstraat en de Cornelis Dopperstraat zijn bedoeld voor senioren uit de wijk zelf. Op die manier wil de corporatie de doorstroming van ouderen van grotere eengezinswoningen naar kleinere appartementen bevorderen.
-
OM: drie van zestien illegale gokkers in Eindhoven nog vast in verband met witwassen
EINDHOVEN - Van de zestien mannen die zaterdagavond aan de Leenderweg zijn aangehouden, zitten er nog drie vast. Zij worden verdacht van witwassen. Dat meldt het Openbaar Ministerie. -
PREMIUM
Lucenda Hilt vindt portemonnee met oude foto's op haar Eindhovense vliering, zoon van eigenaar is verguld: ‘Ongelooflijk!’
EINDHOVEN - Rijk is ze er niet van geworden, maar de vondst van een oude portemonnee op haar Eindhovense vliering was de start van een boeiende speurtocht voor Lucenda Hilt-Tuwanakotta (50). Op de achterzijde van een van de foto's in de portemonnee stond een naam: Fr van de Rijdt. De zoon van Fr van de Rijdt werd opgespoord en die is blij. ,,Zo lang lag dit verleden op een vliering in Eindhoven onder de vloer verstopt. Ongelooflijk.” -
PSV na vertrek Unnerstall op zoek naar nieuwe keeper: ‘De grote vriendelijke reus’ tekent tot 2025 bij FC Twente
Lars Unnerstall is na dit seizoen definitief de nieuwe keeper van FC Twente. De 30-jarige reservegoalie van PSV maakt in juni de overstap van PSV naar Enschede. Hij tekent daar een contract tot medio 2025. Een stap waaruit heel veel vertrouwen vanuit de Tukkers spreekt.
In samenwerking met indebuurt Eindhoven
0 reacties