Plan Designmuseum Eindhoven krijgt steeds meer vorm

Eigenlijk is het niet meer dan vanzelfsprekend dat een Nederlands Rijksmuseum voor Design en Techniek in Eindhoven zou komen, vindt directeur Martijn Paulen van de DDW, de Dutch Design Week. Want Eindhoven heeft immers al de DDW, de Design Academy, talloze designers en technici en - niet in de laatste plaats - het weefsel en het dna op het gebied van design en techniek dat Philips heeft achtergelaten. Het is, kortom, een ‘no-brainer’,  zoals Paulen het noemt: het is simpelweg logisch dat het museum hier komt.  

Wat het moet worden, dat nieuwe Rijksmuseum? ,,Een nationaal museum met internationale allure”, zegt de DDW-directeur. ,,Maar het moet meer worden dan een museum alleen, waarin we alleen maar een collectie presenteren. Het moet ook een laboratorium voor design en techniek worden, waarin we op zoek gaan naar oplossingen voor maatschappelijke problemen zoals er die zijn in de zorg en op het gebied van mobiliteit.”  

Het spreekt vanzelf dat Paulen zeer ingenomen is met het besluit van cultuurminister Ingrid van Engelshoven (D66) eerder deze week om de Raad van Cultuur te vragen om een advies over nut en noodzaak van zo'n museum. Van Engelshoven deed dat op voorstel van Tweede-Kamerlid (en partijgenoot) Vera Bergkamp, die daarbij steun kreeg van de VVD-fractie. 

Dat cultuurminister Van Engelshoven zelf zeer enthousiast is voor Eindhoven als vestigingsplek voor een designmuseum is inmiddels al een publiek geheim. Ze raakte gecharmeerd van dat idee tijdens de laatste Designweek in Milaan, de Salone di Mobile in april van dit jaar, waar de minister - net als de Eindhovense burgemeester John Jorritsma - tijdens een werkbezoek merkte dat het een en al Eindhoven was wat de klok sloeg in de Noord-Italiaanse stad. 

Komt dat even goed uit. Eindhoven zelf is immer al geruime tijd bezig de Haagse politiek warm te krijgen voor een museum voor design en techniek. Niet voor niets is het museumplan een prominent onderdeel van de zogenoemde Regio Envelop. Dat is de naam voor de Haagse investeringsimpuls van 130 miljoen euro die het ondernemers- en vestigingsklimaat van Eindhoven Brainport de komende vier jaar ingrijpend moet verbeteren. 

‘Evoluon 2.0' heet het museumplan nog in die Regio Envelop, met daaraan gekoppeld een startkapitaal van 17 miljoen euro: 12 miljoen van het Rijk, en 5 miljoen vanuit Brainport zelf.  Waarbij steeds gesteld is dat het gaat om een museum dat vergelijkbaar is met de etalage van Philips-techniek die het Evoluon jarenlang was. Maar dat dit museum niet per sé in het Evoluon hoeft te landen.  Al zou het uiteindelijk wel heel mooi zijn als dat wel het geval is.  

,,En dat is nog steeds zo", zegt Paulen. ,,Het Evoluon is een iconisch gebouw dat een magische klank heeft. Het zou daarom een ideale plek zijn voor een design- en techmuseum met internationale uitstraling. Het duurt nog wel even voordat de locatiekeuze aan de orde is. En behalve het Evoluon zijn er meer interessante plekken in de stad. Maar eerst moet het museumplan verder uitgewerkt worden en moet de Raad voor Cultuur met een advies aan de minister komen dat dan weer aan de Tweede Kamer moet worden voorgelegd. Het duurt nog wel even voordat het zo ver is.”

Inhoudelijk gaat de DDW-directeur het museumplan nu verder met andere betrokken partijen uitwerken. De formele kant van de zaak wordt in goede banen geleid door de directeur Tanja Mlaker van de Stichting Cultuur Eindhoven (SCE). Vragen over de mogelijke bouwkosten en de jaarlijkse kosten om het museum alleen al open te houden - nog afgezien van de kosten om een vaste collectie op te bouwen - kan Paulen dan ook nog niet beantwoorden. Dat geldt ook voor Mlaker: ,,Daar is het nu nog te vroeg voor. We gaan stap voor stap in dit proces. Door de adviesaanvraag van de minister zijn we in ieder geval weer een eindje verder op weg.”