Vanwege de coronamaatregelen was een eerdere actie in december nog uitgesteld.  De bonden menen nu een coronabestendig alternatief te hebben gevonden. Medewerkers van de bedrijven kunnen thuis een digitaal stakingsformulier invullen. Ze kunnen dat donderdag vanuit hun auto overhandigen in een 'staakstraat’ bij het Parktheater in Eindhoven. De organisatie heeft tijdvakken ingesteld om de actie in goede banen te leiden.

Bij de bedrijven wordt gestaakt uit protest tegen de opstelling van werkgeversorganisatie FME in de onderhandelingen voor een nieuwe metaal-cao, stelt FNV-bestuurder Peter Reniers. ,,De medewerkers voelen zich totaal niet serieus genomen. Werkgevers bieden geen normaal salaris, willen geen goede afspraken over flexwerkers of over gezond de AOW-leeftijd halen.”

De bonden kiezen bewust voor een staking voor 48 uur, zegt Reniers. ,,Dit is een inhaalstaking voor de staking van 24 uur die in december niet kon doorgaan. De reden om voor 48 uur te staken is dat de cao al enkele maanden is verlopen en er van de kant van de werkgevers niets gebeurt. We hebben de druk er op volop nodig. Er moet economische schade komen. We kiezen voor een zwaar middel. De eerste klap is een daalder waard.”

Zonder stakingen zal er in de ogen van de vakbonden geen goede cao van de grond komen. Robert Wonnink van CNV Vakmensen: ,,Standaard-stakingen zijn uiteraard in corona-tijd ongewenst. Ook wij willen geen extra gezondheidsrisico’s. En tegelijkertijd vindt CNV Vakmensen dat de acties wel moeten worden gevoerd, want de cao in de Metalektro is inmiddels verlopen en aan modernisering toe.” 

Volgens FNV’er Reniers is nog wel onderzocht of leden kunnen staken zonder persoonlijk een stakingsformulier te hoeven overhandigen. ,,Thuisblijven en staken zou het meest veilig zijn. We zijn er wel mee bezig om te kijken of we dat digitaal kunnen inrichten.” 

Hij zegt dat 'persoonlijke afdracht’ van het stakingsformulier nodig is voor het verstrekken van de stakingsuitkering door de bond. ,,Daarvoor is een document nodig dat wordt geverifieerd door een accountant.”

De stakingen bij ASML en DAF zijn onderdeel van 24- en 48-uursstakingen de komende weken in het hele land. Onder de metaal-cao vallen 160.000 medewerkers. De FNV verwacht dat medewerkers van meer bedrijven in Brabant zullen aansluiten bij de estafettestaking. ,,Medewerkers van andere bedrijven vragen wanneer zij aan de beurt komen. We gaan de komende tijd meer acties inplannen.”

Onder de medewerkers van DAF is een ‘goede’ actiebereidheid, meent DAF-medewerker en FNV-kaderlid Remy de Bats. Bij eerdere acties schreven zich zo'n duizend stakers in. ,,Daar mikken we nu ook op.”

De Bats zegt dat de mededeling die medewerkers kregen over de winstuitkering bij DAF voor ontevredenheid heeft gezorgd. ,,Met een winstuitkering van twee procent komen we er bekaaid van af. Terwijl het bij DAF beter gaat dan verwacht.”

De stakingsleider van DAF is het eens met het besluit om voor 48 uur het werk neer te leggen. ,,DAF moet maar voelen. Met een dagje staken raak je het bedrijf niet. Als we alleen vrijdag staken gaat DAF mensen vragen om op zaterdag over te werken om de schade in te halen.”

DAF zegt in een reactie de oproep om te staken te ‘betreuren’. ,,Aan het einde van deze week wordt bekeken wat de eventuele gevolgen van de stakingen zijn en op basis daarvan wordt bepaald of we productie moeten inhalen en hoe we dat zouden kunnen realiseren. Op vrijwillige basis overwerken zou dan een optie kunnen zijn.”

Over de winstuitkering zegt DAF dat het de productie vorig jaar naar aanleiding van de corona-epidemie ‘zelfs een periode volledig moest stopzetten en kon daarna ook maar mondjesmaat produceren’. ,,In augustus zag het er naar uit dat de winstuitkering nul procent zou zijn en dat is wat veel collega’s ook verwachtten. 2020 was een zeer uitdagend jaar, waarin van de medewerkers het uiterste is gevraagd. Als onderneming vinden we het daarom fijn dat we hen uiteindelijk toch nog een winstuitkering kunnen bieden, dankzij verkopen die pas in de tweede helft van het jaar aantrokken.”

ASML is niet onder de indruk van de stakingsoproep. ,,De animo van onze medewerkers om aan eerdere stakingen mee te doen was niet zo heel erg groot. Mensen die staakten deden dat om solidair te zijn”, verklaart een woordvoerster. Ze zegt dat in het verleden ‘gemiddeld tussen de 15 en 50' medewerkers van de chipmachinefabrikant actie voerden.