Verkeer houdt zich netjes aan nieuwe limiet van 100 km/u op snelwegen
EINDHOVEN - Verkeersdeskundigen waren aanvankelijk sceptisch: die nieuwe maximumsnelheid? Daar gaan de meesten zich niets van aantrekken. Maar ze krijgen ongelijk.
Uit landelijke cijfers van de politie blijkt dat verreweg de meeste weggebruikers zich keurig houden aan de nieuwe spelregels die voorschrijven dat je overdag nergens harder mag rijden dan 100 kilometer per uur. ‘s Avonds en ‘s nachts kan - tussen 19.00 en 06.00 uur - het gaspedaal dan weer wat dieper ingetrapt worden. Slechts een kleine 6 procent houdt zich niet aan de nieuwe limiet, blijkt uit de politiecijfers.
De nieuwe maximumsnelheid ging op 16 maart in. In de vijf maanden erna, tot en met 10 augustus, klokte de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie bij 514 radar-snelheidscontroles ruim drie miljoen voertuigen. Daarvan reed 5,6 procent te hard: bijna 172.000 bestuurders kregen een proces-verbaal.
Volgens politiewoordvoerder Bobby Markus houdt het overgrote deel van de weggebruikers zich dus netjes aan de 100. ,,Daar waar de snelheid wel wordt overschreden, is dat in veel gevallen een relatief geringe overschrijding”, laat hij weten. Dat wil volgens hem overigens niet zeggen dat daardoor de verkeersveiligheid ook slechts in geringe mate in het gedrang komt: een kleine overschrijding kan ook grote gevolgen hebben.
Wegbeheerder Rijkswaterstaat is blij verrast: ,,Het verkeer houdt zich opvallend goed aan de nieuwe maximum snelheid", constateert woordvoerster Firdevs Akkaya. ,,Hoewel je altijd uitzonderingen hebt. Maar dat was voor de verlaging niet anders.” Recente ongevallencijfers heeft Rijkswaterstaat nog niet. ,,Maar we hebben stellig de indruk dat ook die lager liggen dan normaal. Wel is het moeilijk een causaal verband te leggen met de nieuwe maximumsnelheid; vanwege de coronacrisis en vooral tijdens de lockdown was het natuurlijk een stuk rustiger op de weg.”
De aangekondigde snelheidsverlaging kreeg begin dit jaar weinig steun van autorijdend Nederland. Bij een onderzoek van EenVandaag en het AD onder 30.000 verkeersdeelnemers zei een ruime meerderheid dat zij zich er niet aan zouden gaan houden. Velen vonden de maatregel ‘betuttelend’. Bovendien zou deze niet bijdragen aan de verkeersveiligheid.
Tegenstanders van de lagere maximumsnelheid, zoals de ANWB (‘snelwegen en auto's zijn gemaakt om 130 te rijden') en de Vereniging Zakelijke Rijders (‘100 rijden is onnatuurlijk en voelt niet lekker’) blijven benadrukken dat het hier om een tijdelijke maatregel gaat. Die weer teruggedraaid moet worden. ,,Als er niet meer over gepraat wordt, is de regel dadelijk blijvend. De ANWB zal er op blijven letten", aldus een woordvoerder.
Typisch Nederland: een nieuwe maatregel wordt met veel scepsis en verbaal geweld begroet. ,,Het lijkt dan alsof iedereen faliekant tegen is. Maar in de praktijk valt dat reuze mee en houdt iedereen zich aan verlaagde maximumsnelheid van 100 kilometer. Bedenk dat er ook een minderheid voor de invoering van de 130 kilometer was", zegt hoogleraar Transportbeleid Bert van Wee van de TU Delft.
Tegenstanders als de ANWB en de Vereniging Zakelijke Rijders constateren nu ook dat ‘de soep niet zo heet meer is’. Dat een groot deel van de tegenstanders toch gewoon 100 kilometer rijdt. ,,Zo gaat dat vaak. Dan wordt er moord en brand geschreeuwd om iets. Maar uiteindelijk zijn we dan toch heel brave burgers en houden we ons aan de snelheid”, zegt voorzitter Jan van Delft van onder anderen de leaserijders. Toch zijn er genoeg leden van de VZR die de maximumsnelheid aan de laars lappen, is dagelijks te zien op de snelweg. ,,Want dat rijdt toch net iets prettiger", zegt Van Delft.
Lockdown zorgt voor ander wegbeeld
Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen was zeer sceptisch bij de invoering van de verlaging. In januari van dit jaar zei hij te verwachten dat de nieuwe limiet massaal genegeerd zou gaan worden. ,,Maar dat was vóór corona", zegt hij nu. ,,Het virus zorgde voor een compleet ander wegbeeld, waardoor al die voorspellingen de prullenbak in konden. Door corona en de lockdown groeide de saamhorigheid onder de mensen. Individuele belangen verdwenen, mensen zochten als het ware steun bij de kudde. De meesten gingen daardoor braaf honderd rijden: je wilt niet afwijken van de kudde.”
Inmiddels is er sprake van een andere situatie, zegt de verkeerspsycholoog. ,,Het kuddegedrag is afgenomen, mensen gaan de teugels weer losgooien. En dat merk je ook op de weg: als ik over de A2 rijd, word ik weer veel vaker ingehaald dan in die eerste maanden. Als steeds minder mensen blijven thuiswerken, groeit de verkeersdrukte en ontstaan weer meer files. Dat leidt tot frustraties en irritaties; automobilisten willen de verloren tijd inhalen en geven gas bij.” Hij pleit dan ook voor meer snelheidscontroles en de inzet van radarwagens: ,,Handhaven geeft mensen een zetje in de goede richting om het goede gedrag langer vol te houden.”
Dat zou mooi meegenomen zijn, zegt hoogleraar Van Wee. Want behalve dat de reistijd iets langer is, zijn er alleen maar voordelen van het 100 rijden. ,,De stikstof- en CO2-uitstoot neemt af, want het brandstofverbruik daalt. Bovendien zijn er minder files en is het veiliger. Daarom is het verheugend dat de meeste mensen zich er zo goed aan houden.”
De ANWB wil ook het doel van de snelheidsverlaging - bescherming van de natuur - in de gaten houden, zegt de woordvoerder. ,,De veevoermaatregel is al teruggedraaid. Nu levert alleen de automobilist een bijdrage aan het weer op gang helpen van de bouw. Maar het is wel de bedoeling dat de minister ook aan herstel van de natuur gaat werken. Dus willen we wel weten wat er écht gebeurt.”
Omwonenden
Een lagere snelheid zou in theorie ook minder geluidsoverlast moeten opleveren. Maar omwonenden van de A67 en de A58 plaatsen daar vraagtekens bij. ,,Ik merk er helemaal niks van", zegt een inwoner van Knegsel, wonend nabij de A67. ,,Volgens verkeersmodellen levert de snelheidsverlaging ook maar een reductie op van 2 decibel. Dat hoor je niet. Bovendien: de meeste overlast hebben we van het vrachtverkeer. En daarvoor geldt geen nieuwe maximumsnelheid.”
Dat vindt ook Ad Aben die pal naast de A58 woont, in Spoordonk. ,,En ik merk wel iets, maar dat heeft volgens mij meer te maken met de afgenomen verkeersdrukte.”
Kijk hier naar onze meest bekeken video’s:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMmet video's
Rookmelders verplicht, maar duizenden huurders hebben er nog geen een: ‘Onbegrijpelijk’
Duizenden huurders hebben nog altijd geen verplichte rookmelder. Dat komt door een tekort aan apparaten en installateurs, maar huurders zijn zelf ook niet allemaal even welwillend. Sommigen weigeren er zelfs één. Onbegrijpelijk, zeggen ze bij de brandweer. -
PREMIUM12 vragen
Vanaf nu overal 100 km op de snelweg. Een overzicht in 12 vragen
Vanaf vandaag geldt overdag op alle Nederlandse snelwegen de verlaagde maximumsnelheid van 100 km per uur. De afgelopen tijd zijn door Rijkswaterstaat duizenden verkeersborden aangepast of bijgeplaatst. Twaalf vragen over de snelheidsverlaging. -
PREMIUM
Goud altijd aangeven en geen kunst ouder dan 100 jaar: hier moet je op letten bij souvenirs
De mini Spaanse gitaar die op de Ramblas in Barcelona nog zo schattig leek, belandt een paar jaar later als made-in-Chinaprul in de container. Zonde. Aan wat voor aandenken beleef je plezier? En wat mag je eigenlijk meenemen? -
PREMIUM
Nieuw cultuurhuis in Gemert wordt duur (28 miljoen) of peperduur: 38 miljoen euro
GEMERT-BAKEL - Een nieuwe Cultuurhuis bouwen in Gemert is een grote wens van de politiek, maar gaat een flinke zak geld kosten. Aan de duurste variant hangt 't prijskaartje van 38,7 miljoen euro ofwel zo'n 1290 euro per inwoner. -
PREMIUM
Jongeman (23) die Eindhovense vrouwen (67 en 63) verkrachtte, krijgt fors hogere straf: tien jaar cel
DEN BOSCH - Een jongeman uit Sierra Leone krijgt in hoger beroep een fors hogere straf voor de urenlange verkrachtingen van twee Eindhovense vrouwen (67 en 63). De zes jaar cel werden er tien. Door het strenger worden van de wet telde het geweld nu extra zwaar mee.
-
PREMIUM
Dankzij een kwartiertje rennen vliegt de conditie van deze kinderen vooruit én zijn ze rustiger in de klas
Hijgend, puffend en zwetend stuiven de scholieren over het schoolplein: ze zijn al zeker vijf keer de school rond geweest. Drie keer per week rennen ze in een kwartiertje de Daily Mile van zo'n anderhalve kilometer. Met resultaat: leerlingen lopen na drie maanden gemiddeld zo'n vijftig procent harder. -
PREMIUM100, 120 of 130
Hoe (on)duidelijk is onze nieuwe maximumsnelheid voor bestuurders uit België en Duitsland?
Overdag een snelle Duitser, na 19.00 uur een trage Belg. Nu het grensverkeer langzaamaan op gang komt, wordt het voor inwoners van onze buurlanden weer mogelijk om Brabant te doorkruisen op weg naar familie of de Nederlandse kust. Maar wat weten zij van de verlaging van de maximumsnelheid, die sinds 16 maart in ons land van kracht is? -
PREMIUM
'Als we overal terug moeten naar 100, dan heb je de poppen aan het dansen’
Als het aan het kabinet ligt, gaat de maximumsnelheid omlaag om de uitstoot van stikstof te beperken. Maar gaan we langzamer rijden? Niet zonder flitspaal, verwachten experts. ,,Als we overal 100 moeten rijden, tast dat onze vrijheid aan.’’
In samenwerking met indebuurt Eindhoven