Vijf miljoen reizigers op station Eindhoven gevolgd voor ‘botsonderzoek’: TU/e krijgt Ig Nobelprijs

In een drukke winkelstraat of een treinstation moeten duizenden mensen hun weg zien te vinden. Toch botsen we zelden op elkaar. Onbewust zijn we constant bezig met het vermijden van botsingen met tegenliggers. De onderzoekers van de TU ontdekten dat we (bijna) altijd zoeken waar een vrije doorgang is. Dreigt een tegenligger binnen onze comfortzone te komen, dan wijken we op het laatste moment uit.

Hoogleraar Federico Toschi en universitair onderzoeker Alessandro Corbetta kregen de zogeheten Ig Nobelprijs voor hun analyse van de voetgangersbewegingen van vijf miljoen reizigers in het treinstation van Eindhoven.

Ze publiceerden hun onderzoek eind 2018 in het vakblad Physical Review. Donderdagavond kregen ze er in Boston de Ig Nobelprijs in de natuurkunde voor.

Tekst gaat verder.

Ongeveer 18.000 voetgangers bleken in station Eindhoven tegenover elkaar uit te komen: een potentieel botsingsgevaar dus. Tachtig voetgangers daarvan botsten daadwerkelijk met elkaar. De andere wandelaars pasten hun looppad aan, tot ze op zijn minst 140 centimeter van elkaar verwijderd waren en daarmee wisten een botsing te voorkomen.

Met de ‘big data’ kunnen de onderzoekers voetgangersbewegingen zeer nauwkeurig voorspellen. Zo weten ze van tevoren hoeveel voetgangers gaan rennen, wandelen, ontwijken, omkeren of botsen in een afgebakend gebied. Ze hoefden maar twee ‘sociale’ krachten te introduceren om de complexe bewegingen te beschrijven: één voor de lange afstand waarin mensen van koers wijzigen, en één voor dichtbij om ze op het laatste moment een stapje opzij te laten doen.

Zal dit onderzoek leiden tot minder ‘voetgangersfiles’? Het herkennen van deze patronen kan in de toekomst volgens de onderzoekers essentieel zijn bij het voorspellen en uiteindelijk managen van de natuurlijke bewegingsroutes van voetgangers.

Toschi: ,,Zo kunnen we plekken waar veel voetgangers samenkomen veiliger en efficiënter inrichten, gebaseerd op het natuurlijk loopgedrag van de mens. Denk aan musea, maar ook festivals. Hoe voorkomen we opstoppingen? Hoe kunnen we mensenmassa’s zo veel mogelijk over een gebied spreiden? We proberen als het ware het sociale systeem te manipuleren, maar wel met goede intenties.”