Eind van de acceptgiro? ‘Er is een omslagpunt waarbij het niet meer kan’

De kans is groot dat je zelf al een tijdje geen gele strook meer hebt gebruikt, want volgens betaalorganisatie Currence komt het totale aantal acceptgiro's in 2020 zelfs op ‘minder dan één acceptgiro per huishouden per jaar’. Dat staat in het jaarverslag van de organisatie, die in Nederland betaalproducten regelt, zoals ook iDeal, iDIN en incassomachtigingen.

Het einde van de acceptgiro werd in 2017 al vastgesteld: vanaf 2019 zou niemand er meer mee kunnen betalen. Het gebeurde uiteindelijk niet. ,,Daar was toen héél veel weerstand tegen, en daarom zijn we er in goed overleg niet mee doorgegaan”, vertelt Berend Jan Beugel, woordvoerder van Betaalvereniging Nederland en Currence.

Toch vond de betaalvereniging het gebruik van de acceptgiro - toen nog zo’n 14 miljoen transacties - destijds al enorm weinig. Inmiddels is zelfs minder dan de helft van dat aantal over. Is het dan niet tijd voor een nieuwe einddatum? Beugel zegt dat die er in ieder geval nog niet ligt. ,,Als het niet meer gebruikt wordt”, zegt hij diplomatiek. Wel is het duur om de overschrijfkaart voor een steeds kleinere groep te behouden, beaamt hij. ,,De kosten per acceptgiro nemen dan toe. Er is een omslagpunt, waarbij het niet meer kan.” Waar dat punt ligt, weet hij niet exact.

Een graadmeter voor het voortbestaan is wel het aantal banken dat ze nog gebruikt. Grote banken als ING, Rabobank en ABN Amro doen dat nog, en vanuit hen hoort Beugel ook geen wens om te stoppen. Maar nieuwere banken zoals bunq en Triodos beginnen er niet aan. Ook het aantal verzenders krimpt. ,,De Belastingdienst doet het niet meer, veel bedrijven ook niet.” Partijen met een oudere achterban gaan wel langer met papier door, ziet Beugel. ,,Goede doelen met een groep oudere donateurs bijvoorbeeld, en omroepen met oudere leden.”

De daling is kortom duidelijk. Van de vier betaalwijzen die Currence regelt is zelfs alleen de acceptgiro op zijn retour; alle digitale betalingsmogelijkheden zijn juist steeds populairder. iDEAL werd in 2020 zelfs 34 procent vaker gebruikt dan een jaar eerder, met een totaal van 890 miljoen betalingen.

‘Papieren overschrijvingen en acceptgiro’s zijn aan het einde van hun levenscyclus’, schrijft Currence. De overschrijfkaarten zorgen vooral ook voor meer fouten dan hun digitale opvolgers. Mensen moeten factuur- en rekeningnummers overschrijven of -typen, wat niet altijd goed gaat. Een QR-code op de factuur is een mogelijke oplossing. Die kunnen mensen scannen met hun telefoon, waarna ze meteen in een simpel betaalscherm of hun bank-app komen. ,,Digitale betaalverzoeken met een betaallink zijn ook handig - zoals zakelijke Tikkies. Klikken, alles goed controleren en tenslotte goedkeuren.”

Toch is er een geruststellende boodschap voor wie niet over wil op digitaal: er zijn nog andere fysieke alternatieven. Zo kun je bij je bank papieren overschrijfkaarten bestellen. Die zijn niet gratis, maar wel ‘heel behulpzaam, juist voor oudere mensen’, aldus Beugel. De tweede is de incassomachtiging, voor de eenmalige of terugkerende automatische incasso. ,,Dat is ook een papiertje waarop je de naam en het rekeningnummer invult, en dat je kunt terugsturen aan wie je wilt betalen.” Vervolgens controleer je de afschrijvingen eens in de maand op je - papieren - bankafschrift.

Voor wie wél graag over wil op digitaal betalen is er steeds meer mogelijk. Bij deze supermarkt is bijvoorbeeld geen kassa: boodschappen scan je met je telefoon, je betaalt met Tikkie, en scant vervolgens een QR-code bij de uitgang: