Kerstige kinderboeken: dit zijn de mooiste, witste en warmste

In sommige talen zijn er tientallen woorden voor sneeuw. Illustrator Linde Faas kent minstens zoveel manieren om sneeuw te schilderen. In vlokken, flarden, strepen, laagjes, hoopjes, stipjes en gewoon als witte massa. Hoe je sneeuw schildert? Nou, zo dus. ‘Ergens in de sneeuw’ is een wit en wonderschoon prentenboek dat alles in zich heeft om een nieuwe kerst- en winterklassieker te worden.

Sofie wil graag kerstfeest vieren maar haar vader heeft het altijd druk ‘met dingen die ze niet begrijpt’. Achter ieder raam in de stad staat een kerstboom en is het gezellig, maar bij haar dus niet. Ze gaat zelf op zoek, midden in een woeste winterstorm en natuurlijk ontmoet ze een eland met vriendelijke ogen die Sofie meeneemt naar zijn eigen witte wereld. Daar waar de stad ophoudt en het onbekende begint. In het enorme bos ontdekt ze een klein kerstboompje dat ze samen met de dieren optuigt met een verzameling wonderdingen. ‘De boom gaat stralen, net als in oude verhalen.’ Faas blijft dicht bij de traditie en magie van het kerstfeest waarin het uiteindelijk draait om het licht. Ze gebruikt warme kerstzinnetjes als: ‘iedereen die alleen is, verdient iets fijns’ en ‘magie kun je overal vinden als je maar goed kijkt’.

De Nederlandse illustrator Linde Faas woont in Noorwegen en dat is in ‘Ergens in de sneeuw’ goed te merken, zeker in de magnifieke schildering van het Noorderlicht waarmee ze het boek afsluit en waarop het kerstboompje van Sofie een stralend plekje heeft.

Ergens in de sneeuw van Linde Faas, Lemniscaat, 4+

Nog veel meer sneeuw in een winternovelle van het Vlaamse duo Bart Moeyaert en Sebastiaan Van Doninck. Morris woont tijdelijk bij zijn oma in de bergen en hij moet voortdurend achter haar hond aan die ontsnapt. Die heet niet voor niks Houdini. Net als hij het beest heeft gevonden, steekt er een sneeuwstorm op en gaat Houdini er opnieuw vandoor. Er verschijnt een gevaarlijke ram, er duikt een andere jongen op die niet heel aardig is maar wel plotseling gaat huilen, en er is de akelige Randy Pek die hem nooit aankijkt.

‘Morris’ is een literaire vertelling voor fijnproevers waarin het meeste tussen de regels door gebeurt. Bart Moeyaert geeft, net zoals in veel van zijn andere werk, heel veel niet prijs en suggereert vooral. De verdrietige dingen die in het verleden zijn gebeurd, dat mensen altijd zomaar weggaan en dat je Morris geen jongetje moet noemen. Er zijn aanwijzingen, dat zeker, een deur knalde dicht en Morris zegt tegen de andere jongen: ‘Maar je doet wel iets samen met je papa’.

Deze novelle is daarmee een beetje een invuloefening vol mooie en mysterieuze zinnen, zoals: ‘Met een naam besta je meer dan zonder, en van sommige namen krijg je brede schouders.’

Morris van Bart Moeyaert, illustraties: Sebastiaan Van Doninck, Querido, 4+

In het tweede boek over Maantje van Sjoerd Kuyper gaat het meisje samen met haar ouders en oma naar Suriname om daar kerst en oudjaar te vieren bij haar oom en tante. Voor haar oma is het waarschijnlijk het laatste bezoek aan haar geboorteland en ze haalt volop herinneringen op aan opa.

Maantje’s familie reageert enthousiast als ze over haar dromen vertelt, waardoor ze de smaak te pakken krijgt en er een vervolgverhaal van maakt dat de hele reis meegaat. Kuyper vlecht het winterse verhaal over de kat van Maantje, die alle dieren uitnodigt voor het kerstfeest, kunstig door de familiebelevenissen in Suriname. Zo ontstaat een prettige mix van werelden, met een kerstdrankje in het zwembad onder de tropische zon en banjeren door de sneeuw.

Een liefdevol verhaal dat heel geschikt is om voor te lezen, met realistische illustraties van Sanne te Loo die iets toevoegen. Wie weet is er met Maantje een nieuwe Robin geboren. Over dit jongetje schreef Sjoerd Kuyper een paar decennia geleden tal van boeken die onlangs zijn gebundeld in een fraaie omnibus: ‘Robin, alle verhalen. Maantje kijkt met eenzelfde nieuwsgierige blik naar de wereld en heeft minstens zoveel levendige fantasie.

Maantje en het kerstfeest van de dieren van Sjoerd Kuyper, illustraties: Sanne te Loo, Hoogland & Van Klaveren, 5+

Herders, schapen, een stal en het licht van een ster. ‘Ze hadden hun schaapjes geteld’ blijft, zoals de titel al suggereert, dicht bij het verhaal uit het kerstevangelie. Een meisje wil bewijzen dat ze net als haar broers schaapherder kan worden. Als er een schaap ontsnapt, brengt dat haar in de problemen maar ze profiteert telkens van het licht van een heldere ster. Haar broers en vader denken dat ze is verongelukt maar haar opa is wijzer en volgt het licht van dezelfde sterk naar een stal. ‘Oud, krakkemikkig en klein, maar de warme gloed die de ster over het krot wierp, maakte het tot de mooiste plek op aarde’.

Een poëtische fabel van de meervoudig bekroonde kinderboekenschrijver Benny Lindelauf die geen woord te veel gebruikt. Een speciale vermelding voor Marieke Nelissen die verantwoordelijk is voor de fabelachtige illustraties van landschappen vol zandkleuren. Schilderingen die niet aan de muur zouden misstaan, zoals die van het geblinddoekte schaap Brekebeen. Een beetje mysterieus en magisch maar ook in dienst van het verhaal. Zij mag eindelijk wel eens serieus in de prijzen vallen. ‘Ze hadden hun schaapjes geteld’ biedt een subtiele vertelling in een fraaie uitgave en is daarmee een perfect kerstgeschenk.

Ze hadden hun schaapjes geteld van Benny Lindelauf, illustraties: Marieke Nelissen, Querido, 6+