Oppassen op de kleinkinderen? Met deze tips voorkom je frictie

,,Vaak werken beide ouders, maar de werkdagen zijn niet aangepast aan de schooltijden. Dat betekent dat als je je kind niet altijd naar de opvang wil brengen, grootouders moeten oppassen”, weet coach Bieke Geenen, die een boek - Opa en oma zonder stress - schreef over het onderwerp. Volgens cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau (2017) springt iets meer dan de helft (52 procent) van de grootouders weleens bij. Bij baby’s gemiddeld twaalf uur per week, bij kleuters iets minder, wekelijks zo’n acht uur.

Veel opa's en oma's bieden zichzelf ook aan als oppas, zegt Geenen. ,,Je bent als ouder ook meer gerust als opa en oma oppassen. Die ken je goed, het is praktisch en bovendien is het financieel aantrekkelijk. Dat zijn factoren die meespelen.” Maar toch ziet ze ook regelmatig dat de schoen gaat wringen. ,,Het leven van veel grootouders wordt afgestemd op de agenda van hun kinderen, niet zozeer op die van de kleinkinderen. Ze springen in als de kinderen ze nodig hebben. Ze krijgen er daarmee een extra zorgtaak bij.”

Een ander dilemma waar grootouders vaak mee te maken krijgen als ze een vaste oppasdag hebben: wat is de rol in de opvoeding? ,,Als je je kleinkinderen een paar dagen in de week van school haalt, dan kun je niet altijd alleen maar die leuke opa en oma blijven. Daar zit ook een stukje opvoeden in en dat is niet makkelijk. Vaak is er een verschil in visie tussen ouders en grootouders.” 

Drie tips om het oppassen tot een succes te maken:

1. Praat over de regels 
,,Opa en oma willen vaak niet de hele tijd boos zijn op de kinderen, ze willen een leuk moment aan tafel hebben”, weet Geenen. En dus kan het zomaar gebeuren dat je kind thuis pas een toetje krijgt als het alles geproefd heeft, maar bij opa en oma ook zonder proeven een dessert mag eten. Of zomaar een boterham met chocoladepasta, zonder eerst die hartige met kaas te hebben opgegeten. Geenen: ,,Ik zou grootouders adviseren om het kleinkind centraal te zetten en de regels te handhaven. Als ze thuis geen frisdrank krijgen aan tafel, dan bij opa en oma ook niet. Een snoepje kan geen kwaad. Als je dat uitspreekt, wordt het veel genuanceerder en lijkt het niet alsof je de ouders negeert.” 

2. Spreek irritaties uit
Opa en oma zijn is niet altijd makkelijk. Als je elke dag op de stoep staat om je kleinkinderen te zien, vinden hun ouders dat soms overdreven. Grootouders die weinig van zich laten horen of bewust op afstand blijven, omdat ze zich niet willen opdringen, kunnen worden beschuldigd van desinteresse. Ook hierbij geldt, wees duidelijk naar elkaar en spreek eventuele irritaties uit, schrijft Ouders van Nu.

3. Voorkom overbevraging
Voor sommige grootouders kan het best pittig zijn: de hele dag met een kleinkind op stap. Daarover moet je helder communiceren, stelt Geenen. ,,Als grootouder wil je best de opvang doen, maar zeg dan ook dat je dan niet voor het eten zorgt. Of zeg dat je in het huis van je kinderen oppast, zodat je zelf thuis geen rommel hebt. Ga er bewust mee aan de slag.” Ouders zijn vaak heel bewust bezig met de opvoeding, zegt Geenen, maar grootouders worden nu eenmaal opa en oma, daar hoeven ze zelf niets voor te doen. Daardoor is er weinig bewustwording en dan kan wrijving ontstaan als je er niet goed over nadenkt.”

Dit artikel verscheen eerder op deze site op 4 juni 2021.

Volg al het nieuws over Gezin ook via Twitter en Facebook.