Sandra heeft last van ernstige overgangsklachten, haar partner had daar weinig begrip voor

‘Ach die vrouwen in de overgang, het zal allemaal wel meevallen’. „Ik heb het mijn ex-vriend zo vaak proberen uit te leggen, dat de klachten niet meevallen. Je hebt soms het idee alsof je met je hoofd in een oven wordt gestopt,” zegt Sandra Groenewoud (50). Ze heeft al 3,5 jaar last van overgangsklachten. „Ik heb het soms extreem warm, ik slaap heel slecht en ik hou veel vocht vast. Ook ben ik sneller verdrietig en emotioneel.”

Vooral haar ex-vriend had weinig begrip voor haar klachten. „Het bracht mij veel onrust en ik heb hem vaak gevraagd om zich in te lezen, zodat we onnodige discussies konden voorkomen, want die gaven vaak alleen maar meer stress en dat kon ik er niet bij hebben.”

Gynaecoloog Dorenda van Dijken is expert op het gebied van de overgang en oprichter van onder andere de menopauzepoli in het OLVG West in Amsterdam. „Er hangt nog een te groot taboe rond de overgang, het is misschien niet een heel sexy onderwerp, maar gezien de grote groep vrouwen die in de overgang zit, is het een maatschappelijk probleem waarbij begrip vanuit partners en werkgevers hard nodig is.”

Wat is de overgang precies? „De menopauze is de laatste menstruatie en de overgang is de hele periode ervoor en eromheen, meestal begint deze periode tussen je 40e en 60e levensjaar.” Het is de levensfase waarin de eierstokken geleidelijk ophouden het vrouwelijk geslachtshormoon oestrogeen te produceren. De hormoonspiegels van de vrouwen beginnen te dalen en dit kan zorgen voor vervelende klachten op lichamelijk, psychisch en emotioneel vlak.

Een kwart van alle vrouwen krijgt tijdens de overgang klachten die het dagelijks leven behoorlijk kunnen verstoren. „Veel voorkomende klachten zijn warmteklachten zoals opvliegers, nachtzweten en daardoor extreme vermoeidheid, dit noem je ook wel typische klachten. Die klachten kunnen een domino-effect hebben en geheugen en- concentratieproblemen, stemmingswisselingen, hartkloppingen en stress veroorzaken, dit zijn ook wel atypische klachten.”

Van Dijken benoemt dat er vanuit partners en werkgevers meer begrip mag komen voor de overgang. „Het begint met het bespreekbaar maken van het onderwerp, daar kunnen de vrouwen zelf mee starten. Het taboe gaat niet veranderen als vrouwen het er zelf niet over hebben.” Van Dijken voegt eraan toe dat je er geen ‘klaagzang’ van hoeft te maken. „We moeten de mindset veranderen en de ruimte durven nemen om onze klachten te delen. Zo kunnen we de overgang normaliseren.”

Vooral als partner kan het lastig zijn om de klachten te herkennen en je in te leven in hoe het voelt. „Aan mannelijke partners ook de taak om vragen te stellen en zich in te lezen over het onderwerp. Heb begrip voor de situatie als je partner iets sneller dan normaal snauwt of sneller emotioneel is.”

„Slaap is zo ontzettend belangrijk omdat het invloed heeft op je gehele mentale welzijn. Als partner van kun je er in ieder geval voor zorgen dat je vrouw een goede nachtrust heeft. En er begrip voor hebben als zij ‘s nachts ligt te woelen.” De expert voegt eraan toe dat begrip vanuit de werkgever ook belangrijk is. „Als je niet goed slaapt beïnvloedt dat je prestatievermogen, voor sommige vrouwen kan het helpen om wat later te beginnen met werk of denk aan een tijdelijk minder volle agenda. Ook moet je denken aan praktische zaken zoals het openen van ramen en ventilatoren voor de opvliegers.”

Van Dijken benadrukt dat we de overgang serieus moeten nemen. Een veelgehoorde uitspraak is misschien: ‘Oh heb je weer last van een opvlieger’. „Gepaste humor moet kunnen, het is goed voor je gezondheid om te blijven lachen, maar je moet het onderwerp niet belachelijk maken. We moeten serieus kijken naar hun klachten en vrouwen moeten daar ook erkenning en begrip voor krijgen vanuit hun omgeving.”

Wat vindt Groenewoud van het advies? „Er heerst inderdaad nog een taboe op de overgang. Humor is voor mij belangrijk om deze periode door te komen, en soms is een luisterend oor al voldoende.” 

Bekijk hier een video uit de Live Nieuws Update over een podcast over de overgang: