Bergeijk kreeg vleugels in de jaren vijftig, maar de gedroomde ‘cultuurboulevard’ kwam er niet
BERGEIJK - Een danskuil, een muziekvijver, een internationaal beeldhouwcentrum, zelfs een hele Rietveldwijk. In ‘booming’ Bergeijk circuleerden vanaf de jaren vijftig de wildste ideeën, waar zelfs Unesco belangstelling voor toonde.
Het bushokje van architect Gerrit Rietveld, twee unieke Rietveldwoningen, rijksmonument Weverij de Ploeg, het park van landschapsarchitecte Mien Ruys, het vernieuwde Patersbos en de Kattendans en het Cultuurhuis: Bergeijk, ‘dorp van de goede smaak’ kan anno 2021 spreken van ‘één vierkante kilometer topcultuur’.
Sprong voorwaarts
Maar vanaf half jaren vijftig waren er zelfs nóg wildere plannen op het gebied van openbare ruimte, cultuur en recreatie. Tijdens de wederopbouwperiode krijgt Bergeijk onder leiding van de vooruitstrevende burgemeester Linders vleugels en maakt het dorp binnen de Kempen ‘a great leap forward’.
Rietveldwijk met 30 huizen
De gemeente lanceert plannen voor een groot recreatiepark aan de Eerselsedijk met een zwembad, een muziekvijver en een openluchttheater, er wordt door De Ploeg gesproken over herbouw van het Sonsbeekpaviljoen van Rietveld en het landschapspark van Mien Ruys moet uitgroeien tot een internationaal monumentenresearchcentrum.
Ook moet er een technische school verrijzen en een heuse Rietveldwijk, met wel dertig woningen. In samenwerking met bureau Interplan uit Rotterdam wordt een plan voor een recreatieve dorpstuin in het centrum gemaakt. Een antwoord op de toenemende vrijetijdsbesteding en massarecreatie.
Hoe zijn die ideeën in de loop der jaren doorvertaald? Bleef het bij utopisch dromen? Kunsthistoricus Edwin van Onna uit Luyksgestel schreef er voor de Stichting Rietveld & Ruys een ‘cultuurhistorische verkenning’ over: Cultuurboulevard Bergeijk.
Cultuurboulevard Bergeijk gaat voor een deel over hoe de ‘cultuurgordel’ van Bergeijk er uit had kúnnen zien - rijk geïllustreerd met foto’s en (bouw)tekeningen van ontwerpen die deels proefballonnen bleken te zijn. Ook rakelt de schrijver tal van historische anekdotes op, zoals die over de ‘tovertuin van glas, licht en water’ die in 1965 verrees bij De Ploeg.
Vrachtwagens vol glas
Zo werden voor het metershoge kunstwerk Glasschervenhoop van absurdistisch kunstenaar Wim T. Schippers vrachtwagens vol gebroken glas onder begeleiding van gemotoriseerde politie uit Eindhoven gehaald. Philips had nog genoeg scherven ter beschikking.
Tot slot houdt Van Onna een pleidooi om de wél gerealiseerde ‘laatste kroonjuwelen van Bergeijk’ meer in de spotlights te zetten en ze zo voor de toekomst veilig te stellen.
‘Cultuurboulevard Bergeijk’, Edwin van Onna, Voor 14 euro te koop bij Cultuurhuis Bergeijk, Bruna Bergeijk, NAi Booksellers, ISBN 9789090348407. Op 20 oktober houdt Van Onna een presentatie in Bergeijk. Bij het Nieuwe Instituut in Rotterdam loopt t/m 2024 de expositie ‘Het Ontwerp van het Sociale’, waarin ook De Ploeg en Werkgemeenschappen Bergeijk centraal staan.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Door vlieghinder geplaagde buurt in Wintelre wil financiële compensatie nu Airport twee huizen koopt: ‘Dit is niet eerlijk’
WINTELRE - Ze wonen er prachtig, de bewoners van twaalf riante villa’s in het lommerrijke buitengebied van Wintelre. En de meesten willen er ook niet weg, ondanks dat hun huizen pal onder een drukke aanvliegroute van het vliegveld liggen. ‘Maar het moet niet veel erger worden’. -
Gigantisch gewei met kraan langs kunstroute Groene Lint geplaatst
STEENSEL - De kunstwandelroute Het Groene Lint, dat langs de Gender loopt van Eersel naar Eindhoven, wordt steeds interessanter. Woensdag plaatste de gemeente Eersel met een kraan het derde kunstwerk langs de route, een enorm hertengewei. -
PREMIUMEnergierekening
Laura: ‘We willen tot ons pensioen hier wonen, dus maandlasten zo laag mogelijk krijgen’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Laura Baas (32) uit Siddeburen in Groningen. -
Een hakkende prins carnaval op de bühne tijdens Bonte Avond in Zwetsdonk
DUIZEL - ,,Zwetsen, lachen en drinken”, zongen zaterdagavond de ex-prinsen tijdens hun vertolking van het Zwetslied op de eerste van drie Bonte Avonden in Duizel. Het vormde samen met een fanatiek publiek de ingrediënten voor een vermakelijke avond in De Donk. -
eigen tuin eerst
Zevenblad in de tuin? Bestrijden is een lastige klus
Zevenblad. Als dat in je tuin groeit ben je niet blij. Het woekert als een gek. Zo kom je er vanaf volgens tuingoeroe Romke van de Kaa.
-
‘Bah, lust ik niet!’: deze strategie moedigt kieskeurig etertje aan tot proeven
Aan menig keukentafel is het iedere avond een strijd: ouders hebben hun uiterste best gedaan een gezonde maaltijd met groente te bereiden, maar kindlief weigert ook maar een hapje te proeven. Hoe zorg je dat je kind later meer lust dan patat en pannenkoeken? Onderzoekers van Maastricht University bestuderen het en kwamen onlangs tot een interessante ontdekking. -
-
-
PREMIUMBuitenbeelden
Hoe Bergeijk een beeldenparadijs en ‘dorp van de goede smaak’ werd, met dank aan Gerrit Rietveld
BERGEIJK - Wat als de beroemde Gerrit Rietveld in 1954 niet in Bergeijk was uitgenodigd door zijn collega Martin Visser? Dan was het Kempendorp geen magneet geweest voor kunstenaars en niet uitgegroeid tot ‘centrum van de goede smaak’. En stond het waarschijnlijk niet vol met beelden, zoals bijvoorbeeld het monumentale tegelreliëf van Ad Dekkers. -
Stefan Daris neemt afscheid als voorzitter van de KPJ Bergeijk: ‘Als er geen opvolger was geweest dan was ik nog even doorgegaan’
BERGEIJK -Stefan Daris stopt na de gebruikelijke termijn van vijf jaar als voorzitter van de KPJ in Bergeijk. Thijs van Leeuwen neemt het stokje van hem over.
