Secuur werk met groot materiaal bij molen in Hapert
HAPERT - Een telescoopkraan tilt de roeden van de molen centimeter voor centimeter uit de askop. Een secuur werkje, om niets aan de kern van het wiekensysteem te beschadigen. Een grote kraan was nodig bij de werkzaamheden aan de Hapertse molen.
Delen per e-mail
Gespannen kijkt molenaar Jos Jansen toe. De rust van de medewerkers van Molenbouwer De Jongh uit Veldhoven verraadt de routine van hun vakmanschap waarmee ze deze precaire klus klaren. Twee mannen boven bij de molenkap geven hun instructies aan de kraanmachinist. Zo zorgen ze ervoor dat de houten balken – beide ruim 25 meter lang – zonder de molen te beschadigen op de grond komen te liggen.
De roeden van een molen zijn de twee lange houten balken waaraan het raamwerk van de wieken wordt vastgemaakt. Samen vormen ze het wiekensysteem. ,,Dat was aan vervanging toe”, vertelt de molenaar.
Het raamwerk is eerder al verwijderd en wordt vervangen door een nieuw systeem. Om de roeden uit de askop te tillen is groot materiaal aangerukt. ,,De balken zijn licht gebogen. Zo vangen de wieken meer wind. We moeten ervoor zorgen dat er bij het hijsen geen kracht op de askop komt. Die is van gietijzer en zou dan kunnen scheuren”, legt hij uit.
De Hapertse korenmolen dateert van 1898. ,,Vrij jong”, aldus Jansen. ,,Er werden toen ook al molens afgebroken. De toenmalige bouwer van de Hapertse molen gebruikte dat tweedehands materiaal.”
Klein fabriekje
De naamloze molen is zoals ze dat noemen een bovenkruier en grondzeiler (een grondzeiler is een windmolen die vanaf de grond kan worden bediend, red.). Het bouwwerk is statisch. De kap met de wieken kan vanaf de grond ‘naar de wind’ worden gezet. ,,Een klein fabriekje. Knap hoe ze dat vroeger zo hebben kunnen maken”, verklaart Jansen zijn fascinatie. ,,Techniek en natuur komen hier samen. Ik ben een techneut, maar als molenaar werk ik met het weer. Als er wind is, is er werk.”
Volgens hem zijn er ongeveer elfhonderd molens in gebruik in Nederland. Jansen woont in Dommelen. Na zijn opleiding bij de Collse Watermolen, 45 jaar geleden, raakte hij betrokken bij meerdere wind- en watermolens in de regio. Sinds 2004 werkt hij als vrijwillige molenaar met de graanmolen in Hapert. Hij nam het stokje over van Lieuwe Tilma.
In leven blijven
Bladelnaar Ben van Roosmalen is sinds begin van dit jaar als ‘molenaar in opleiding’ de vaste hulp bij het malen en het geven van rondleidingen. ,,We zijn om de veertien dagen op zaterdag open. Dan malen we maïs. Gratis, voor hobbyisten. Het is belangrijk dat de molen blijft draaien. Hij moet in leven blijven. Gelukkig is er veel belangstelling.”
Deze onderhoudswerkzaamheden zijn onderdeel van het meerjarenplan, dat de gemeente Bladel – als eigenaar – heeft opgesteld. Naast het vervangen van de wieken worden een dwarsbalk (de korte spruit) en een steunbalk (het staartstuk) vernieuwd. Op maandag 30 november worden de roeden weer teruggeplaatst.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Urgente woningzoekenden in stadsregio Eindhoven kunnen zelf huis zoeken op Wooniezie.nl
EINDHOVEN - Inwoners die dakloos zijn of dreigen te raken en bij voorrang een sociale huurwoning moeten krijgen, kunnen vanaf nu ook zelf meezoeken op de site wooniezie.nl. Dat geldt voor zogenaamde urgente woningzoekenden uit Best, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Nuenen, Oirschot, Son en Breugel, Veldhoven en Waalre . Helmond werkte al op die manier. -
Pas op de plaats bij schooltwist Oostelbeers: ‘Onder één dak is veel meer mogelijk’
OIRSCHOT - Schoolbestuur Skobos heeft de beslissing over het sluiten van de Oostelbeerse locatie van basisschool De Beerze tot het najaar opgeschort. Dat haalt de kou voor even uit de lucht. Een gesprek met bestuursvoorzitter Liesbeth van den Berg-Hardenbol en schooldirecteur Henri Kempenaars. -
PREMIUM
Ook GGD mag vaccinrestjes gebruiken, dat maakt honderden prikken per week extra mogelijk
EINDHOVEN/HELMOND - Gespecialiseerde GGD-medewerkers op de priklocatie in het Indoor Sportcentrum in Eindhoven mogen vanaf volgende week ook de restjes gaan gebruiken die nu achterblijven in een flacon met het coronavaccin. Dat betekent dat er naar verwachting per week 350 mensen extra een prik kunnen krijgen. Apothekers van het Elkerliek ziekenhuis spelen een sleutelrol in de hele operatie. -
De Volmolen in Waalre: oude techniek, maar weer heel modern
WAALRE - Op de grens van Riethoven en Waalre werden vroeger lakens gewassen en wol gevold. Er werd gezwommen, gepicknickt en natuurlijk werd er gemalen. Tegenwoordig huist er een waterkrachtcentrale en als het aan molenaar Martin Hermans ligt, gaat De Volmolen in de nabije toekomst ook een grotere rol spelen in de energietransitie. -
Politie rolt hennepkwekerij met 1300 planten op in Netersel
NETERSEL - De politie heeft vrijdag een hennepkwekerij in Netersel ontmanteld. In een schuur aan de Polderdijk werd een kwekerij met ruim 1300 planten aangetroffen.
-
PREMIUM
Beheer regionale dierenopvang in Eindhoven toch niet naar Dierenbescherming na ruzie over kosten
EINDHOVEN - De Dierenbescherming wordt niet de beheerder van de nieuwe regionale dierenopvang in Eindhoven. Een half jaar voor de oplevering van de nieuwe dierenopvang aan de Kanaaldijk-Noord in Eindhoven hebben de veertien betrokken gemeenten de gesprekken met de Dierenbescherming beëindigd. -
Strava Challenge krijgt scholieren Pius X van de bank af
BLADEL - Hoe krijg je jongeren in beweging zonder gymles, sportvereniging en met een verbod op binnensport? De samenwerkende Kempische gymleraren vonden een oplossing in de Scoolsport Strava Challenge. -
PREMIUM
GGD-directeur wil deel prikken zelf kunnen regelen: ‘Voor schrijnende gevallen en mensen waar iets mis gaat’
EINDHOVEN - Directeur Ellis Jeurissen van de GGD Brabant Zuidoost wil dat haar organisatie voortaan een klein deel van de prikafspraken zelf kan verdelen. ,,Geef ons lokaal tien procent regelruimte om lokaal verschil te maken.”