Klimaatschade voor het eerst officieel op agenda klimaattop, waar ontwikkelingslanden al lang voor pleiten

Tijdens eerdere klimaatconferenties werd ook wel veel over ‘verlies en schade’ gesproken, maar toen was het geen formeel onderhandelingsthema. Dat gaat nu veranderen. Vooral ontwikkelingslanden die compensatie willen van rijke landen, hebben hier jaren voor gepleit. Over de exacte bewoordingen van het agendapunt is veel discussie vooraf geweest.

Uiteindelijk is afgesproken dat wordt gesproken over ‘financieringsregelingen’ voor verlies en schade. De invulling van zulke regelingen is nog onduidelijk. Welke resultaten het gaat opleveren dat ‘verlies en schade’ (loss and damage) nu officieel op de agenda staan, valt nog niet te zeggen. Dat er formeel over wordt gesproken, komt doordat de Europese Unie en de Verenigde Staten hun verzet daartegen hebben gestaakt. Dat betekent echter niet dat ze direct een fonds zullen optuigen om arme landen te helpen met schadeherstel na overstromingen, orkanen of ander natuurgeweld dat mogelijk samenhangt met de opwarming van de aarde.

Westerse landen waren tot nog toe nooit bereid om op te draaien voor de kosten waar arme landen mee te maken krijgen als ze bijvoorbeeld worden getroffen door extreme droogte of overstromingen.

Klimaatwetenschappers zijn het erover eens dat extreem weer vaker voorkomt door klimaatverandering en dat de zeespiegel stijgt door de opwarming. Mocht er inderdaad een fonds komen voor de schade die dat veroorzaakt, dan is nog de vraag hoe een verband met klimaatverandering dient te worden aangetoond.

Eurocommissaris Frans Timmermans noemt het ‘heel goed’ dat klimaat gerelateerde schade nu een officieel bespreekpunt is geworden. ,,De klimaatcrisis heeft een impact die verder gaat dan wat kwetsbare landen alleen aankunnen”, reageert Timmermans op het besluit dat hierover aan het begin van de top werd genomen.

Het bespreekbaar maken van vergoedingen voor landen die de gevolgen van de opwarming het hardst voelen, is een steeds hardere eis van ontwikkelingslanden geworden. Ze wijzen er vaak op dat ze zelf amper hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen die de problemen veroorzaakt. Als er helemaal niet over wordt gesproken, wordt het moeilijker om deze landen zover te krijgen om ook hun uitstoot fors terug te schroeven.

,,We hebben oplossingen nodig die tegemoetkomen aan de diverse behoeften en een snelle opschaling van de steun mogelijk maken aan hen die dit het hardst nodig hebben”, aldus Timmermans.

Bekijk hieronder al onze video’s over klimaatverandering: