Dit doen supermarkten voor de veiligheid van ouderen

,,Wij introduceren van maandag tot en met vrijdag van 9 tot 11 uur, in de winkels waar dat goed kan, een aparte kassa die opengaat voor ouderen. In de winkels waar beperkter kassa’s voorhanden zijn komt er een voorrangskassa voor ouderen. Die voorrangskassa willen wij de gehele dag markeren", zo laat woordvoerder Christine Braun van Lidl weten. ,,Wij doen dan wel een beroep op andere klanten om de ouderen dan ook voorrang te geven.” Vanaf maandag - en waar mogelijk eerder - maakt Lidl de maatregelen zichtbaar in de winkels.

Supermarktketen Albert Heijn maakte vanochtend bekend vanaf maandag een speciaal uurtje voor ouderen te beginnen. Mensen van boven de 70 kunnen dan op werkdagen tussen 07.00 en 08.00 uur terecht voor hun boodschappen voordat de winkel voor iedereen opengaat. Op die manier lopen ze volgens AH minder risico het coronavirus op te lopen en hebben ze minder kans om mis te grijpen. In diverse andere landen hadden supermarkten al speciale openstellingen voor ouderen en soms ook voor zorgpersoneel. Vanuit de politiek waren de supermarkten al opgeroepen om met zo’n uur te komen.

Supermarktketen Jumbo werkt sinds een paar dagen in meerdere vestigingen met een ouderenuurtje. Dat gebeurt onder meer in het Zuid-Hollandse Nieuwkoop en in het Utrechtse Spakenburg. Een Jumbo-filiaal in Nieuwkoop vroeg klanten donderdagochtend van 07.30 tot 09.00 uur om voorrang te verlenen aan 65-plussers, laat Jumbo desgevraagd weten. ,,Wij weigeren daarbij anderen niet expliciet de toegang maar doen wel een beroep op hun solidariteit.” Volgens Jumbo wordt het initiatief donderdag en in de komende dagen ook in andere filialen geïntroduceerd.

Een vestiging in Spakenburg begon donderdag tussen 08.00 en 09.00 uur met het ouderenuurtje. Daar geldt hetzelfde beleid als in Nieuwkoop. ,,Er waren vanochtend relatief gezien veel meer ouderen”, vertelt de bedrijfsleider van dat filiaal. ,,Ook ouderen uit de vaste klantenkring die normaal later op de dag komen.”

Klanten reageren volgens de bedrijfsleider positief op de maatregel. ,,Niet-ouderen die wij tijdens dat uurtje attendeerden, gaven aan dat zij nog niet bewust waren van het initiatief en zeiden er graag rekening mee te houden. Wij gaan hen natuurlijk niet weigeren. Er zitten bijvoorbeeld mensen tussen die in de zorg werken.” Ouderen hebben veel waardering voor het initiatief, aldus de bedrijfsleider.

Het hoofdkantoor van Jumbo bevestigt dat inderdaad een aantal lokale winkels van Jumbo een ouderenuurtje (in verschillende vormen) hebben ingevoerd. ,,Dit juichen we toe. Afhankelijk van de behoefte van de klanten kunnen winkels zelf bepalen of ze hier wel of niet op inspelen.”

Plus Supermarkten is een groep ondernemers die over hun winkelbeleid zelfstandig beslissen. De coöperatie die onder meer de gezamenlijke marketing doen, helpt hen wel om dit te faciliteren, meldt het 'hoofdkantoor’. ,,Iedereen vult dit op zijn eigen manier", aldus een woordvoerder. ,,Wel zijn we momenteel bezig met initiatieven om ondernemers hierbij te helpen.”

Alle Dirk-filialen vanaf maandag om 7.00 uur open. Dat is een uur eerder in de meeste gevallen. Niet alleen voor de ouderen maar voor iedereen, zo laat directeur Marcel Huizing weten. ,,We willen er de hele dag door zijn voor iedereen.” Als alle klanten anderhalve meter afstand houden, dan hoeven er geen problemen te ontstaan. ,,Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, is het niet nodig om onderscheid te maken. Net zoals we geen klantenkaart hebben, onze kortingen zijn voor iedereen. Het klinkt als een marketingpraatje, maar dat is wel onze leus. We creëren hiermee wel extra ruimte, maar dan wel voor iedereen.”

Laten we aardig blijven voor elkaar blijven: hou afstand van elkaar en het personeel, hamster niet en probeer begrip te hebben voor elkaar. ,,We merken dat er veel verbroedering is, maar probeer ook begrip te hebben als het wc-papier op is. Begrijp dat een medewerker daar ook niets aan doen.”

Ouderenbond ANBO vindt het helemaal niks. ,,Het gaat averechts werken. Oudere mensen worden gestigmatiseerd”, klaagt de bond. Ze vreest ook dat ouderen die toch op een gewoon tijdstip komen, zullen worden weggekeken door andere klanten.

De bond denkt wel dat de actie goed bedoeld is, maar ,,als oudere mensen zich goed voelen, is er geen enkele reden om niet naar buiten te gaan en boodschappen te doen. Oudere mensen zijn gewone mensen en moeten dus op elk moment boodschappen kunnen doen, als zij zich maar, net als iedereen, houden aan de richtlijn om 1,5 meter afstand van andere mensen te houden”, zegt ANBO-directeur Liane den Haan.

Volgens de bond wordt de paniek onder ouderen nog versterkt door de actie. ,,Mensen bellen ons huilend op omdat ze worden nageroepen dat ze thuis moeten blijven. De druk van familie op ouderen neemt steeds verder toe om niet meer naar buiten te gaan. Dit kan toch echt niet de bedoeling zijn. Straks durven ouderen helemaal niet meer naar buiten.” Albert Heijn zegt dat ouderen als altijd de hele dag welkom zijn, maar wil ze de gewoon de mogelijkheid bieden om te komen als er nauwelijks mensen zijn, waardoor ze gewoon minder kans hebben op besmetting. Zoals bekend is het coronavirus voor ouderen extra gevaarlijk.

AH vertrouwt erop dat mensen van beneden de zeventig het uurtje voor de ouderen respecteren en na 08.00 uur komen. De winkelketen gaat nog praten met ANBO over de kwestie. Seniorenorganisatie KBO-PCOB is juist wel blij met het speciale winkeluurtje. ,,Nu veel senioren te maken krijgen met de gevolgen van de maatregelen om het virus in te dammen, is het toe te juichen dat dit initiatief zo snel wordt uitgevoerd. In alle rust met minder mensen om je heen, je noodzakelijke boodschappen doen, dat is wel zo fijn en geeft ook rust. Veel mensen hebben vragen over boodschappen doen en of dat allemaal nog wel kan. Gelukkig kan dat gewoon nog en dat we deze groep nu op deze manier ook extra beschermen, is heel positief, zegt Manon Vanderkaa, directeur KBO-PCOB. 

De directrice heeft nog wel een kanttekening: ,,Het tijdstip is wellicht wat aan de vroege kant, horen we. Misschien is daar nog wat aan te doen. Laten we vooral kijken hoe we elkaar kunnen ondersteunen in deze tijd.”

Bekijk hier alle video’s over het coronavirus: