Zijn visoliecapsules de nieuwe levertraan?

Hele generaties zijn opgegroeid met levertraan. Tijdens de oorlogsjaren kregen kinderen op de lagere school vaak een lepeltje (‘En nu snel doorslikken!’). Nadat vitamine A en D aan margarine werden toegevoegd, nam de populariteit van levertraan snel af. Niet in de laatste plaats vanwege de vrij uitgesproken smaak en geur van levertraan.

Toch gaan visoliecapsules de laatste tijd als warme broodjes over de toonbank van gezondheidswinkels. Niet in de eerste plaats vanwege de vitamines, wel vanwege de omega 3-vetzuren. In deel 1 over vette vis zagen we al dat magere vis net zo gezond is. Toch wordt visolie in pilletje en potjes verkocht. Wat is het verschil met levertraan?

,,Levertraan is visolie, maar niet alle visolie is levertraan”, legt Lianne van den Bosch van Möller’s Omega-3 uit. ,,Levertraan is visolie die volledig afkomstig is uit de lever van een vis.” Dat levertraan uit de lever van walvissen komt, is een hardnekkig misverstand. Zo wordt de levertraan van Möller’s volledig van kabeljauwlever gemaakt. Levertraan is puur natuur en van nature hoog in omega-3 en vitamines. ,,Visolie wordt uit vis of snijresten geperst. Vaak wordt het daarna nog geconcentreerd, bewerkt en worden er extra vitamines toegevoegd.”

Ook om te eten is de lever van vis uit de gratie geraakt, weet Arjan Wennekes, chef en eigenaar van visrestaurant John Dory. ,,Schelvislever wordt de foie gras van de zee genoemd en was vroeger een delicatesse.” Tegenwoordig merkt de chef dat mensen kalfslever nog net oké vinden, maar bij vislever trekken velen een vies gezicht. Tenminste, totdat ze het proeven. ,,We hebben crème van kabeljauwlever bij een ceviche van aardbei en makreel. Niet alleen superlekker, maar ook supergezond.”

Levertraan bevat meer omega 3 en natuurlijke vitamines, maar toch kiezen consumenten liever voor visoliecapsules. Die zijn er tegenwoordig ook met algenolie. Geschikt voor vegetariërs en voor wie bang is voor gifstoffen. De alg is namelijk het begin van de voedselketen en bevat daardoor minder gifstoffen. Als de alg wordt gegeten door een visje en dat visje door een grotere vis en die weer door een nog grotere vis, hopen gifstoffen zich op.

Of een fabrikant levertraan of visolie gebruikt, is soms lastig te bepalen. Zo zegt Möller’s levertraan te gebruiken en Lovitran visolie. Maar directeur Jeroen Nankman van Lovitran garandeert dat er levertraan in zit. ,,Wij hebben gekozen voor vis, omdat dat we allergenen moeten vermelden. Bij de eerstvolgende druk van de etiketten zullen we ook levertraan van het specifieke soort kabeljauw vermelden.”

Bij het verwijderen van gifstoffen gaan volgens Nankman vitamines A en D verloren. ,,Daarom voegen we die toe.” Vanwege die vitamines verdient de dosering van visolie en levertraan aandacht. Op de website van Lovitran vertelt Linda Appelman dat niet al haar kinderen vis lusten en Lovitran biedt uitkomst. ,,Iedere dag een dessertlepel gaat er prima in.”

Een dessertlepel is 10 milliliter en bevat 3000 microgram vitamine A. Voor kinderen wordt daarmee de maximale dosering flink overschreden. ,,Een upperlevel is er niet voor niets”, laat een woordvoerder van Het Voedingscentrum weten. “Dat is een niveau waarboven bij langdurig gebruik schadelijke effecten kunnen optreden.”

Dat stond verkeerd, erkent Nankman. ,,Dat is spijtig en is inmiddels aangepast.” Nankman zegt

dat de teksten op de website en sociale media te hebben geactualiseerd in overleg met De Keuringsraad, dat toezicht houdt op reclame voor onder andere gezondheidsproducten. De aanbevolen inname is aangepast van een hele dessertlepel naar een halve dessertlepel. ,,We zijn een oud Zwols merk en treden pas sinds kort naar buiten. We zijn blij dat anderen ons helpen scherp te blijven.”

Visolie wordt uit de hele vis of uit snijresten geperst. Levertraan komt -zoals de naam al zegt- uit de lever van de vis. Meestal wordt de lever van de kabeljauw gebruikt. Een walvis komt er zeker niet aan te pas.