Ieder jaar duizenden onterechte aangiftes internetoplichting, politie begint tegenoffensief

Mensen die zich op het internet belazerd voelen en online aangifte doen, krijgen vanaf vandaag een aantal vragen voorgelegd om te bepalen of er wel echt sprake is van een strafbaar feit. Zo hebben ook gedupeerden sneller duidelijkheid of aangifte zinvol is: in duizenden van de ongeveer 45.000 aangiftes van internetoplichting per jaar blijkt dat niet het geval. Een gekochte telefoon die kapot aankomt is bijvoorbeeld veelal geen zaak voor de politie, daarvoor moet daadwerkelijk sprake zijn van moedwillige oplichting. Als er alleen sprake is van wanprestatie, is het geen zaak voor de politie.

Als agenten dat eerst zelf moeten vaststellen, gaat kostbare tijd en capaciteit verloren. Gijs van der Linden van het landelijk meldpunt internetoplichting: ,,Wij kunnen een zaak in behandeling nemen als aan meerdere punten wordt voldaan, bijvoorbeeld verkoop onder een valse naam of een opeenstapeling van leugens. Soms is al snel duidelijk dat het niet gaat om een strafrechtelijke maar wel om een civiele zaak. In andere gevallen moet eerst meer informatie verzameld worden.”

Zo wordt zeker in de proefperiode ook gekeken of de mensen die na het beantwoorden van de vragen afhaken, dat terecht hebben gedaan. Dat gebeurt ook in samenwerking met de Universiteit Utrecht, die hielp bij de ontwikkeling van het systeem. Het moet in de loop van tijd steeds slimmer worden en in de toekomst bijvoorbeeld ook verbanden tussen aangiftes gaan zien. Maar nu is het eerst tijd om te kijken of de aangiftes van internetoplichting eerder en beter gefilterd kunnen worden, om zo gedupeerden sneller duidelijkheid te geven. Bij de politie bereiden ze zich ondertussen al voor op de piek die traditiegetrouw in december ontstaat, als massaal cadeaus worden ingeslagen. 

Van der Linden: ,,Nu al worden namen van websites ‘koudgezet’ door fraudeurs zodat ze straks kunnen dienen als malafide webwinkel.” Wie daar bestelt, ziet spullen nooit aankomen – op de websites wordt beweerd dat producten worden verkocht, die opzettelijk nooit geleverd worden. ,,Ook komt de Iphone 11 eraan, we weten al dat we daar last van krijgen. We hopen dat de nieuwe technologie ons helpt de capaciteit die we hebben ook dan te besteden aan wat er echt toe doet: het vangen van boeven, terwijl we mensen ondertussen wel zo snel en goed mogelijk van dienst kunnen zijn. De slimme keuzehulp gaat daarbij helpen.” Dat betekent overigens niet dat de politie straks in staat is naar alle tienduizenden oplichtingszaken die overblijven als de proef slaagt onderzoek te doen. ,,Onze capaciteit is schaars, we moeten kiezen en dat doen we ook.”